Akranes - 01.04.1955, Qupperneq 27

og Reykjavík. Sjóðurixni var orðinn talsvert stór og héldum vér
áfram að mætast á hverju föstudagskvöldi. Það fyrsta verk um
haustið var að sækja til bæjarstjórnarinnar í Hafnarfirði um
leyfi fyrir afnotum á gamla býlinu Kaldárseli. Bæjarstjómin
veitti góðfúslega samþykki sitt, þó með því skilyrði, að staður-
inn yrði notaður eingöngu fyrir sumarstarf K.F.U.M. Var oss
veitt eignarhald á gamla túninu kringum bæjarrústimar. — Og
nú var hafizt handa að útvega efni í skálann, og var hann
smíðaður niðri í Hafnarfirði. Stóð trésmíðameistari Guðjón Am-
grímsson fyrir smíðinni með mikilli atorku og framúrskarandi
óeigingirni og drenglyndi. Liggur nú saga skálans niðri um vet-
urinn.
Um haustið fór ég til Vestmannaeyja og dvaldi þar nokkra
stund til þess að vinna að stofnun hins nýja félags, sem ég hafði
byrjað á um vorið. Varð mér þetta unaðssæll timi. Drengirnir
vom mjög áhugasamir og sóttu fundina vel, og hinir eldri, sem
voru líka fullir af áhuga. Nýr prestur var líka kominn á Eyj-
amar. Það var séra Sigurjón Árnason, sonur míns kæra vinar,
séra Áma í Görðum á Álftanesi, síðar í Hafnarfirði. Var hann
einnig mér kær frá æskuárum hans, frá þvi er hann var dreng-
ur á Sauðárkróki. Ég hugði gott til að hann tæki við stjórn hins
unga félags, og þótti mér því vel borgið undir fomstu hans. Ég
átti og von á góðum stuðningi þar sem þeir vom Steinn mágur
minn og Páll læknir Kolka. Fleiri eru enn ótaldir, sem ég reikn-
aði með, þótt ekki geti ég nefnt þá alla. Þar var Bjarni Jónsson
verzlunarmaður eða kaupmaður, sem hafði verið mér ágætur
vinur og félagsbróðir í Reykjavík, er hann var þar við verzlun
Gunnars Gunnarssonar. Langaði mig til þess að vera lengur, en
jólin voru að nálgast og heim þurfti ég að komast til vina
minna í Reykjavík og Hafnarfirði. Ég hafði mikla gleðistund
áður en ég fór frá Vestmanneyjum. Ég kom heim til Halldórs
læknis Gunnlaugssonar, og thitti svo vel á að læknirinn hafði,
aldrei þessu vant, litið að gjöra og tókum við okkur langa göngu-
ferð og töluðum aðallega um andleg efni. Sú stund hefur verið
mér til mikillar fróunar síðan. Rifjuðum við upp með okkur
æskudaga okkar, bæði er hann var í fyrsta og öðrum bekk í
Latinuskólanum, og síðar. Þetta varð mér ógleymanleg stund,
en sízt grunaði mig þá að þetta yrðu okkar seinustu samveru-
stundir. Ég hef oft notið þeirra í huganum. Ég hafði alltaf reikn-
hann sem vin, og hann var það lika. Hann drukknaði þá fyrir
jólin, er hann var að fara embættisferð út i „Gullfoss“.
Það voru mér mikil og óvænt sorgartíðindi, er fregnin um
dauða Halldórs læknis kom til mín til Reykjavíkur fyrir jólin.
Mér fannst eins og dapur skuggi leggðist yfir hinar glöðu minn-
ingar mínar frá Vestmannaeyjaför minni. Hann var mér svo
hjartgróinn og svo ljúfur vinur. Það var í mér söknuður allan
veturinn og hlakkaði ég þó til að eiga næsta vor að ferðast til
Vestmannaeyja að vitja hins unga félags, en ég kveið líka fyrir
því, af þvi að mér fannst þar orðið svo stórt skarð fyrir skildi,
er mig nú vantaði Halldór í vinahópinn þar. Okkar vinátta frá
skóladögunum stóð fyrir mér í svo mikilli hlýju og innileik,
sérstaklega gat ég ekki gleymt samverustundunum á Breiða-
bólstað í Vesturhópi sumarið 1893, og get aldrei gleymt þeim
(sjá „Undirbúningsárin bls. 227). En ég gleð mig til góðra sam-
funda síðar
Veturinn 1924—25 varð mér mjög ljúfur vetur á marga
lund. Starfið gekk vel heima og i Hafnarfirði, þótt lítil væru
húsakynni félagsins i Bristol. Ég man þó margar góðar stundir
þaðan- Uppi í húsinu bjuggu hjónin Björn Árnason og kona
hans, og á efstu hæðinni frú Valgerður Jensdóttir, ekkja vinar
tníns Jóns sál. Jónassonar, skólastjóra bamaskólans í Hafnar-
firði, systir eins af mínum kærustu skólabræðrum, Friðjóns
læknis Jenssonar á Akureyri. Naut ég mikillar vináttu og gest-
risni hjá þessum báðum fjölskyldum. Var Kjartan litli sonur
frú Valgerðar, einn af mínum kærustu drengjinn í Hafnarfirði,
bráðgáfaður drengm- og vel gefinn, en var tæringarveikur, og
dó ungur og móðir hans nokkru síðar.
Eitt af því, sem varð mér til unaðssemda þann vetur, var
dálítill drengjaflokkur, sem æfði söng og kom saman í Bristol
á æfingu kl. 7^2- Þeir höfðu margir af þeirn góða söngrödd, og
þjálfuðust vel að syngja samtaka einraddað, bæði ielagssöngva
og aðra fjörmikla söngva, og þctti fólki alltaf gaman að þegar
simgið var úti, eftir að þeir voru orðnir vel samtaka. Sungum
vér stundum upp á Hamri og stundum á svölum Bristol, sem
sneri vestur að bæmnn.
Einu sinni kom fyrir spaugilegt atvik. Ég gekk einu sinni
suður yfir hamarinn og var að fara að heimsækja vin minn ög-
mund Sigurðsson, skólastjóra Flensborgar, og frú Guðbjörgu,
konu hans. Var ég þangað alltaf velkomixm i síðdegiskaffi. Það
voru hátíðastundir fyrir mig, því að fyrir utan kaffið og þá
hressingu, varð það hreinasta nautn að sitja á tali við skóla-
stjórann, svo skemmtilegur var hann og fræðandi, að það var
bæði menntun og nautn i senn.
Þegar ég var að ganga upp á brekkuna, upp á hamarinn.
sem liggur á milli Bristols og gamla Flensborgarskólans, hitti
ég minn forna vin, Bjarna lækni Snæbjömsson, og urðum við
samferða- Uppi á háhamrinum stóð trippi rétt við veginn. Ég
klappaði þvi og tók það því vel. Ég sagði svo í hálfgerðum gáska:
„Kannske þú viljir koma á drengjafund kl. 7 i kvöld í Bristol.
Það neitaði því ekki, og við Bjami fórum svo leið okkar.
Um kvöldið 'kl. liðlega 7 voru söngsveinarnir minir komnir
á æfinguna, og vér byrjuðum. Allt í einu heyrðist oss barið
að dynmi. Ég kallaði: „Kom inn!“ Enginn gegndi, en nú sáum
við, að einhver var að rjála við hurðarsnerilinn, svo að ég gekk
fram að dyrunum og opnaði. 1 hinni þröngu forstofu stóð trypp-
ið og kom þegar inn í salinn. Fyrst ráku drengirnir upp stór
augu og svo skellihlátur. Folaldið kom alveg upp að ræðustól
og stóð þar. Það urðu vandræði að koma því út, og ég varð að
senda dreng upp á loft að fá rúgbrauðssneið hjá Guðfinnu, til
að lokka það út með. Þetta varð skemmtileg tilhreyting í söng-
æfingunni, sérstaklega af því að ég hafði sagt drengjunum, að
ég hefði boðið folaldi að koma og hlusta á. Ég sagði við dreng-
ina á eftir: „Bara að drengirnir í Hafnarfirði væru svo óðfúsir
til að koma, er þeim væri boðið á fundi“.
Þetta var mjög skemmtilegur vetur og mörg smá og sum
skemmtileg ævintýri, bæði í starfinu í Reykjavik og Hafnarfirði,
færðu oss góða og velkomna tilbreytingu og vöktu fjör og
holla kæti, og gjörðu alvö**istundimar minnisstæðari. Mig minn-
ir, að það væri einmitt á sjövikna föstunni þennan vetur, árið
1925, að ég hafði það fyrir fundarefnið á miðvikudagskvöldum
í unglingadeildinni, að ég fyrri hluta fundarins las upp kafla
úr „Manfreð“, hinu mikla skáldverki Byrons lávarðar, i hinni
jötunelfdu þýðingu séra Matthíasar, og útskýrði það eins vel
og ég gat, og eftir fallegan sálm á eftir, út af píningarsögu
frelsara vors, las upp þann kafla píningarsögunnar, sem til-
heyrði þeim miðvikudegi í föstunni. Aldrei hef ég átt jafn
alvarlegan og uppbyggilegan föstutima meðal unglinga, eins
og þá, né aðra eins fundarsókn. Það var eins og hin ógnunm-
þrungna lýsing skáldsins á sálarstríði hins efasjúka og upp-
reisnargjarna ofurmennis í persón.u Manfreðs, imdirbyggju sálir
og huga drengjanna til i enn dýpri alvöru, að gefa sig á vald
hinnar ennþá stórfenglegri lýsingar hinnar mestu harmsögu,
sem átt hefur sér stað í mannkynssögunni. Það var eins og
þeir sæju skýrar hinn stórfellda mikilleik i harmsögu hins
þögula manns þjáninganna, sæju betur hina guðdómlegu tign
mannssonarins skina fram í hverjum drætti frásögunnar í
samanburði við hið æsta og heimtufreka umrót í sálarkvöl hins
ofstopafulla manneðlis, og hins ótamda vilja dramblætis og
sjálfsþótta hins mikla ofurmennis í persónu Mannfreðs. —
Framhald í nœsta blaSi.
akranes
63