Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.02.1971, Blaðsíða 19

TlMARIT VFl 1971
9
tíma. Hitun með framleiðslu raf-
magns í Krísuvík var þó talin álit-
legur möguleiki, en eins og áður er
sagt voru honum aðeins gerð laus-
leg skil.
1 hitaveitunefndinni hafa verið
nokkuð skiptar skoðanir um saman-
burð Virkis h/f á rafhitun og vatns-
hitun og hafa þær umræður leitt til
þess, að nefndin lagði til við bæjar-
ráð, að Virki h/f yrði falið að gera
máli þessu nokkuð betri skil og
stendur sú athugun Virkis h/f nú
yfir.
Svokölluð samvinnunefnd um
hitaveitumál á höfuðborgarsvæðinu
hefur starfað í nokkur ár. Er þar
um að ræða ráðgefandi nefnd full-
trúa sveitarfélaganna á höfuðborg-
arsvæðinu, sem m. a. hefur gert til-
lögur um kerfisbundnar hitastiguls-
kannanir og rannsóknarboranir á
höfuðborgarsvæðinu og fleira. Á
vegum þessarar nefndar gerði Fjar-
hitun h/f frumathugun, sem fjallaði
um hugsanleg jarðhitasvæði og að-
rennslisæðar fyrir hitaveitu á höf-
uðborgarsvæðinu og er sú skýrsla
dagsett í febrúar 1970. Var þar gert
ráð fyrir nokkrum mögTileikum, þ. e.
hitaveitu frá Nesjavöllum, frá
Hveragerði eða hugsanlega Vestur-
Hengli og loks hitaveitu frá Krísu-
víkursvæðinu og var þá bæði reikn-
að með Krísuvik og Trölladyngju. Af
þessum möguleikum eru Vestur-
Hengill og Trölladyngja álitlegastir
að öðru jöfnu, en um þau tvö svæði
er minnst vitað í dag.
Ein af forsendum fyrir áætlana-
gerð Fjarhitunar er, að orkuþörf
svæðisins yrði vart fullnægt með
jarðvarma nema með öflun hans
langt að, frá Hengils- eða Krísuvík-
ursvæðunum. Sömuleiðis var talið, að
hagkvæmast yrði fyrir öll sveitarfé-
lögin, að þessari orkuþörf yrði full-
nægt með sameiginlegri aðveitu fyrir
allt höfuðborgarsvæðið. Niðurstöður
skýrslunnar benda til, að um arð-
vænlegt fyrirtæki gæti orðið að
ræða.
Nú síðustu mánuði hefur ýmislegt
verið að gerast, sem gæti bent til
þess, að um gjörbreytt sjónarmið
yrði að ræða. 1 fyrsta lagi hafa bor-
anir Hitaveitu Reykjavikur á
Reykjasvæðinu gefið mun meiri
árangur en búizt var við og gæti
farið svo að Hitaveita Reykjavík-
ur hefði vatn aflögu í stórum stíl
fyrir t. d. Kópavog og Hafnarfjörð.
Stórvirkur bor.
Með tilkomu gufuborsins vorið
1958 gerbreyttist aðstaða til vinnslu
jarðvarma hér á landi. Með þessu
afkastarnikla tœki er unnt að bora
mun dýpri og víðari holur en áður
og gjösandi jarðlög eru enginn farar-
tálmi fyrir borinn. Mcð eldri borum
hafði œtíð orðið að stöðva boranir
við fyrsta gos. Með því að steypa
djúp fóðurrör í holurnar má með
dœlingu hafa áhrif á afköst þeirra
nokkurn veginn eftir þörfum og
þjóna þœr og jarðlögin í kring því
jafnframt sama hlutverki og miðl-
unargeymir.
Reynsludælingar, sem staðið hafa
yfir í vor benda eindregið til að svo
sé.
Niðurstöður Virkis h/f sýna enn-
fremur, að hitaveita frá Krísuvik
yrði mjög stórt fyrirtæki, a. m. k. á
mælikvarða Hafnarfjarðar, og gæti
því orðið erfitt að afla svo mikils
fjármagns, sem þyrfti til þess að
koma þvi fyrirtæki á fót.
Ennfremur er vitað um verulegan
jarðhita á Álftanesi, en lítið vitað
um, hversu langt inn til landsins það
hitasvæði nær.
Nú er í framkvæmd mikil rann-
sóknaráætlun Orkustofnunar á Krísu-
víkursvæðinu. Er reiknað með, að
boraðar verði fimm rannsóknarholur
á þessu ári, bæði í Krísuvík og
Trölladyngju. Talið er að enn muni
líða að minnsta kosti eitt ár þar til
haldgóðar niðurstöður liggja fyrir
af þessum rannsóknum á svæðinu.
Loks ber að geta þess, að veruleg-
ar hræringar eru uppi um notkun
rafmagns til hitunar. Verið er að
endurskoða gjaldskrá Landsvirkjun-
ar, og verulegur vilji er fyrir hendi
á notkun rafmagns. Gæti farið svo,
að rafhitun kæmi inn í myndina
meira en verið hefur, einkum með
tilliti til erfiðra aðstæðna til bygg-
ingar dreifikerfis í sumum hlutum
Hafnarfjarðar.
Hitaveitunefnd hefur því lagt til
við bæjarstjórn, að tíminn á næstu
mánuðum verði m. a. notaður til
nánari könnunar á umhverfi Hafnar-
fjarðar. Er þá reiknað með að byrja
á könnunum frá yfirborði, sem eru
margfalt ódýrari en boranir. Hugsan-
lega verður ráðizt í borun á einni
eða fleiri holum á þeim stöðum, sem
álitlegir teljast að loknum yfirborðs-
athugunum.
Vitað er, að undirbúningur að
stóriðju í Straumsvík, sem gæti orðið
mikill orkunotandi, hlýtur að taka
minnst fimm ár og jafnvel tíu.
Má því búast við, að stór aðveita
frá Krísuvíkursvæðinu til Hafnar-
fjarðar dragist verulega á langinn.
Er því í fullri alvöru farið að hug-
leiða möguleika á nærtækari lausn,
eins og kaupum á vatni frá Reykja-
vík eða borun á Álftanesi eða nær,
ef álitlegt reynist. Gæti þá orðið um
að ræða lausn, sem yrði tiltölulega
hagkvæm í bili. Tryggði hún m. a.,
að markaður væri að verulegu leyti
fyrir hendi, þegar hin stóra aðveita
frá Krísuvík kemur, en reikna verð-
ur með, að hún komi fyrr eða síðar.
Sú viðbótarathugun, sem verið er
nú að vinna, mun m. a. gera þessum
nýju möguleikum nokkur skil.
Þótt margt sé nú í óvissu um hit-
unarmál Hafnarfjarðar, má með
nokkrum rétti búast við, að á næstu
missirum eða jafnvel mánuðum
verði mörkuð sú stefna sem lengi
verður búið að. Hver hún verður, er
enn of snemmt að spá um. Á hinn
bóginn virðist nú flest benda til þess,
að fjarhitun í einhverju formi verði
framtíðarlausnin.