Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.02.1971, Blaðsíða 22
12
TlMARIT VPI 1971
Tvær skýrslur um hitaveitu á höfuðborgarsvæðinu.
Um nokkurrn nra skeið hefur starfað samvinnunefnd um hitaveitumál
a höfuðborgarsvœðinu. Fyrir tveimur árum var skipuð undirnefnd á vegum
þessarar nefndar til að afla upplýsinga um sameiginlega aðveitu fyrir allt
höfuðborgarsvœðið. í þessari nefnd áttu sœti: Jóhannes Zoega hitaveitu-
stjóri, Kristinn Guðmundsson bæjarstjóri í Hafnarfirði og Páll Theodórsson
eðlisfrœðingur. Nefndin fól tveimur verkfrœðistofum að gera slíka athugun,
cnda höfðu þœr báðar unnið að skyldri könnun. Verkfræðistofurnar voru
Fjarhitun h/f og Virkir h/f. Myndin hér að ofan sýnir forsíðu skýrslnanna,
sem þessi fyrirtœki sendu frá sér. Skýrsla Virkis var fyrst og fremst frum-
acetlun um hitaveitu fyrir Hafnarfjörð, en þar var einnig reiknað með þeim
möguleika að Kópavogur og Garðahreppur fengju heitt vatn frá Krísuvík.
Samkvœmt áœtlun Virkis var varmaverð til notenda i Hafnarfirði um
J/SO kr/Gcal (8% ársvextir). Samkvœmt áœtlun Fjarlútunar um hitaveitu
fyrir allt höfuðborgarsvœðið var verð varmans til notenda áœtlað um 300
kr/Gcal. Á sama tíma var tilsvarandi reksturskostnaður við sérkyndingu með
gasolíu áœtlaður 675 kr/Gcal.
Dreifiæðar í plastkápu hafa lækkað verulega kostnaðinn.
Áður fyrr voru allar götulagnir í steyptum stokkum. Nú eru œ stœrri
pípur settar í hlífðarrör úr plasti og einangraðar með urethan. Þetta er
cinkum hagstœtt fyrir einföldu kerfin. Sem dœmi skal hér nefnt að heild-
arkostnaður 100 m/m pípu í stokk er áœtlaður 3500 kr/m, en í plaströri
2100 kr/m.
varin stálrör, asbeströr og plaströr.
Hin síðasttöldu hafa unnið mjög á
síðasta áratuginn, og eru margar
gerðir á markaði nágrannalandanna.
Hér á landi framleiða tvær verk-
smiðjur slík rör og tengistykki. Þeg-
ar hitaveitan var lögð á árunum
1939—1943, voru allar götuæðar í
steyptum stokkum, en heimæðar,
sem einangraðar voru með glerullar-
hólkum, voru vafðar asfaltpappa.
Óhætt er að segja, að yfirleitt hafi
mjög vel tekizt með steyptu stokk-
ana, en heimæðarnar hafa verið
viðhaldsfrekar. Þær vor ódýrar í
stofnkostnaði, en hin dreifða byggð,
sem hér var, hefði ekki þolað dýrari
og vandaðri lausn, og valið var því
rétt.
Fyrir um það bil 13 árum var
byrjað að nota plasthólka sem hlífð-
arrör hér á landi, og vorum við þá
á undan nágrannalöndum okkar, en
illa gekk með samsetningarnar.
Danskur maður, Ege Andersen frá
Legstor, leysti vandann á snjallan
hátt fyrir um það bil 10 árum, og
síðan hefir orðið bylting I lögn hita-
veituæða með hlífðarrörum úr plasti.
Eins og áður segir, eru núna tvær
verksmiðjur hér á landi, sem fram-
leiða einangraðar stálpípur og
tengistykki með plasthlífðarröri.
Plaströrin hafa alla tíð verið fram-
leidd á Reykjalundi, og fyrstu árin
voru notuð sérstök einangrunarrör,
sem Jón Þórðarson verksmiðjustjóri
þar hafði teiknað.
Einangrunarhæfni þeirra var þó
ekki nógu mikil, svo að horfið var
að öðrum lausnum, en samsetning-
arnar ollu enn erfiðleikum. Ymsar
tillögur komu fram, og tilraunir
voru gerðar. Til gamans skal þess
getið, að eitt sinn teiknaði Jón sam-
setningu, sem að nokkru byggðist
upp á sama hátt og samsetning raf-
strengs. Fyrir tveimur árum, þegar
ég var á kynnisferð um Danmörku,
var mér sýnd framleiðsla, sem þá
var að koma á markað þar, og voru
samsetningarnar byggðar upp á
sama hátt og Jón hafði hugsað sér
á fyrrnefndri teikningu.
Til þess að sýna lauslega, hvaða
fjárhagslega þýðingu þessar plast-
einangruðu æðar hafa haft, skal þess
getið, að verkfræðistofan Fjarhitun
h/f gerði frumáætlun um hitaveitu í
Kópavogi vorið 1964, og var þá áætl-
að, að dreifikerfið kostaði 134 millj.
kr. 1 árslok 1969 var þessi áætlun
endurskoðuð og nam þá 187 millj. kr.
eða hafði hækkað um 40%. Á sama