Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Árgangur

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1925, Síða 72

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1925, Síða 72
af, þótt útlend orð séu ekki tekin upp í málið næst- um óbreytt og íslenzkri endingu stundum bætt við. Annars eðlis eru orð pau, er tekin eru úr öðrum málum og afbakast hafa í alþýðu munni. Mörg af þessum orðum hafa komist inn i mál vort á elztu tímum og árlega má segja, að þess konar orð bætist við. f-'ólkinu þykir fara illa að nefna útlent nafn eða hlut, er ekkert íslenzkt heiti er á, og afbakar það því þessi orð og ummyndar þau á þann hátt, að þau eru sett í samband við eitthverl orð í íslenzku, er líkt er því útlenda og virðist benda í sömu átt um notkun o. s. frv. Hljóðlíkingin ein er oft nægileg til þess að setja íslenzkan blæ á útlend orð og gera það tamt í munni. Þessi orðabreyting eða orðmyndun getur stundum haft víðtækar afleiðingar, eins og sést af sænska orðinu váfFeldag; orð þetta er ummyndað úr várfru-dag (boðunardagur Maríu), en eftir að þetta orð beyttist í váffeldag eru etnar »vöplur« um alla Svíþjóð á þessum degi. Skal nú minnst á nokkur orð í íslenzku, er ætla mætti, að væru góð og gild vara, en eru til orðin á þenna hátt við ummyndun og orðasköpun al- mennings. Ef gest ber að garði er hann stundum aufúsugestur eða auðfúsugestur, en ætti að heita áfúsugestur, sbr. kunna áfúsu ( = vera þakklátur). Annars eðlis er rassmalagestur, sem er ummyndun skólagenginna manna úr latínu res male gesta(e) = illa gerður hlut- ur. Vér skulum sýna þessum ókunna manni alla gest- risni og bjóða honum að matast og drekka á islenzka vísu og bjóða honum árbít og ákaviti, en árbítur ætti að heita ábítur (sbr. þýzku imbisz af *in-bisz) og hefir orðið ár, árla valdið breytingunni, en ákavítí er ummyndun úr latínu aqua vitæ ( = lífsins vatn). Ekki mun honum geðjast að makaríni (dönsku Margarine) og vill ekki maka sig út á því. Hann segir mér ef til vill, að lifibrauð sitt sé smíðar eða þess (70)
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags
https://timarit.is/publication/866

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.