Freyr - 01.01.1950, Side 28

22
FREYR
Hormón hindrar spírun
kartaflna
Á síðari árum hefir verið bæði ritað og
rætt um hormóna í sambandi við ræktun
jurta, útrýmingu illgresis og fleira, varð-
andi jarðyrkju og garðyrkju. Fíflum hefir
verið útrýmt úr graslendum með slíkum
lyfjum og ýmsar aðrar jurtir, sem taldar
eru óþarfar, hafa orðið að láta í minni
pokann á sama hátt.
Og nú er byrjað að nota hormón til þess
að hindra að kartöflur spíri. Þegar vorið
nálgast og hlýnar í veðri, er það alþekkt,
að erfiðlega gengur að hindra að kartöfl-
ur spíri, þær, sem nota skal til matar. Nú
þarf rýrnun og eyðilegging matar-
kartaflna ekki að vera til skapraunar og
skaða oftar vegna þess, að þær spíra. Til
þess að hindra spírunina er notað lyf,
sem verksmiðjur framleiða. í einni af verk-
smiðjum dönsku samvinnufélaganna er
slíkt lyf framleitt. Heitir það „Spika“.
Hormóni er blandað í fylliefni og af
þessu verður til duft, sem dreift er yfir
kartöflurnar við skilyrði, sem henta eftir
staðháttum.
Sé um mikið magn að ræða, þá eru kar-
töflurnar hafðar í bingjum og þeim mokað
um gætilega svo að duftið snerti þær allar.
sé um minna magn að ræða er bezt að
hafa þær í kössum, dreifa duftinu yfir og
hrista síðan kassana.
Ef aðeins er um að ræða kartöflur til
heimilisnota, þá er ráðlagt að fóðra kassa
innan með pappír eða bara dagblöðum,
setja síðan ofurlítinn skammt af kartöfl-
um í kassann, hrista, nýjan skammt í
kassann og svo koll af kolli unz allt hefir
verið með farið á þennan hátt. Að þessu
loknu þykir gott, til öryggis, að setja kar-
töflurnar í ílát og hafa lok yfir, svo að guf-
ur duftsins nái til þeirra bletta, sem ekki
urðu snertir í fyrstu, einkum eru það aug-
un, sem þurfa að verða fyrir áhrifum efna
þeirra, er hindra spírunina.
Það fer eftir geymsluskilyrðunum hve-
nær hæfilegt er að dreifa duftinu. í hlýj-
um kjallara getur verið hætta á, að kar-
töflurnar spíri strax í desember. Annars-
staðar ekki fyrri en í apríl eða maí. Það
er um að gera að „dufta“ þær áður en
spírun byrjar. G.
Aukning nythæöar
Fyrir nokkru síðan skrifaði tilraunastjóri
Wenzel Eskedal, Tilraunastofnun búfjár-
ræktarinnar í Danmörkðu, um þýðingu
þess að auka afurðir kúnna og gat þess, að
þó að meðal-nythæðin væri nú hátt á
fjórða þúsund kg. á kú á ári í eftirlitsfélög-
unum væri samt vandalaust að auka hana
að miklum mun og að minnsta kosti um
30%. Byggði hann þessa staðhæfingu á því,
að síðastliðinn vetur voru gerðar tilraunir
um aukningu afurða metkúa og tókst það
með ágætum, svo að metskepnurnar hækk-
uðu met sín stórlega. Hvað mundi þá um
venjulegar skepnur? sögðu menn, ef að
þeim væri búið á alla grein, svo að þær
gætu aukið afurðirnar.
í tilefni af þessu hafa ýmsir komið fram
á ritvöllinn og sagt álit sitt. Eru þeir flestir
einróma um staðhæfingu Eskedals og segja
eins og hann, að það sem þurfi að gera sé
að viðhafa miklu meiri nákvæmni en venja
er, fóðra þurfi miklu betur, reglulegar og
veita yfirleitt öll skilyrði fullkomnari. Þá
er enginn vandi að auka afurðarmagnið
um 30% og það borgar sig.
Það hefir lengi verið þekkt, að á smá-
búum hafa kýr yfileitt gefið meiri afurðir
en á hinum stærri, sjálfsagt af því, að þar
sem fátt er í fjósi er tekið sérstakt tillit til
einstaklinganna.
Flestir þeir, sem lagt hafa orð í belg, full-
yrða, að það sé aukin þekking, meiri ná-
kvæmni og meir alúð, sem beita þurfi til
þess að ná umræddu marki. Hvað mundum
við þá mega segja hér á landi, því á ólíku
stigi stöndum vér í þessum efnum?