Freyr - 01.09.1951, Blaðsíða 7

FRE YR
275
Rangárvallasýslu 2
Árnessýslu 1
Gullbringusýslu 1
Eyjafjarðarsýslu 5
Hafa 4 svörin því verið af Suðurlandi en
5 af Norðurlandi, en þetta hefir þýðingu að
vita vegna hins mikla munar á veðráttu-
fari norðan lands og sunnan þetta sumar,
þegar allt lá við drukknun í Eyjafirði sök-
um stórrigninga, en þurrviðri voru óvenju-
leg syðra.
í eftirfarandi eru bændurnir merktir með
bókstöfum til hægðarauka, en nöfn þeirra
ekki greind.
Fyrsta spurningin var um stærð votheys-
hlöðunnar og gerð. Hefir þegar verið minnzt
á þetta atriði, en til viðbótar því, sem sagt
hefir verið má geta þess, að stabbahæð var
um 4—5 m hjá þeim sem verkað höfðu í
gryfjum, en 5—13 m í turnunum. Hlöðu-
rúmið var hjá einum bóndanum þrjár
gryfjur, rúmlega 100 m3 hver, á einum stað
var turn 270 m3, á þriðja staðnum tvær
hlöður um 90 m3 hver og svo turn 150 m3,
en á hinum býlunum turnar 140—156 m3
að rúmmáli.
Spurning 2. Hvaða útbúnaður og fyrir-
komulag var haft við heimflutning og inn-
töku fóðursins?
Þessu svöruðu bændurnir á þann veg, að
allsstaðar var notað vélaafl að miklu eða
mestu leyti við inntöku, en við heimflutn-
ing ýmiskonar útbúnaður, vagnar dregnir
með hestum eða dráttarvélum, eða bíll.
Upptaka fóðursins úti á túni fór fram á
þann hátt, að rakað var saman grasi eða
grænfóðri og mokað með handafli upp á
vagn, nema á einum stað, en þar var
áhleðsluvél tengd aftan í bíl og safnaði hún
grasinu upp úr ljánni. Heima var grasinu
ýmist mokað af vögnum beint í hlöðu eða
í saxblásara, sem knúðir voru af Farmall A
dráttarvél, w 4 dráttarvél eða dieselvél.
Spurning 3. Hverskonar uppskera var
látin í votheyshlöðuna?
Að sjálfsögðu voru svörin öll miðuð við
starfsemina 1950 og þá uppskeru, sem þá
var á akri og túni. Höfðu sumir bændurnir
látið fyrri-sláttar töðu í vothey, sökum þess
að ekki var hægt að þurrka, en allir höfðu
sett í vothey síðari sláttar töðu og svo
nokkuð af grænfóðri, aðallega hafra og
ertur. Höfðu sumir blandað saman töðu og
grænfóðri við inntökuna. Um bónda G er
það að seg.ja, að hann lét í hlöðu sína fyrri
slátt og varð það magn um % þess, sem
endanlega var í votheyshlöðu látið, en
fyllt var með há síðar. Bóndi H lét ofurlít-
ið af söxuðu fóðurkáli í vothey auk grass
og grænfóðurs (hafra og erta).
Má af þessu sjá, að atvik hafa að nokkru
ráðið hvað í vothey var sett, enda hafa
bændur hagað sér eftir veðurfari eins og
eðlilegt var.
Spurning 4. Hve langur tími leið frá því
inntaka fóðurs hófst unz lokið var?
Þessu svöruðu bændur yfirleitt gaum-
gæfilega og hafa svörin byggst á því, að
dagbækur hafa verið færðar eða tími
mældur við störfin. Hjá A var tíminn 30
dagar, hjá B fjórar vikur, C 5—6 vikur, D
einn mánuður, E 26 dagar eða frá 22/8—
16/9, hjá F 26 dagar, hjá G 16 dagar, eða
frá 27. júlí—11. ágúst, hjá H 39 dagar, eða
frá 12/8—21/9 og hjá I 21 dagur, frá 10.—
31. ágúst.
Þessi svör sýna, að styttst tók fyllingin
16 daga, en lengst 5—6 vikur og var þá
fyllt smátt og smátt og aldrei látið líða
lengra á milli en 2—3 dagar.
Nú er það viðurkennt, að bezt er að inn-
taka fóðurs, til votheysgerðar, gangi greið-
lega og taki sem styttstan tíma, en þegar
um svo mikið magn er að ræða, sem hér
var hjá flestum, virðist ekki hafa sakað þó
að fylling hafi tekið yfir 5—6 vikna tíma,
enda nemur vikulegur ábætir þá allt að
tveggja metra lagi fullsignu hjá þeim, sem
höfðu stabba 9—13 metra, fullsiginn.
Spurning 5. Hve mikill mannafli gekk
að starfi við heimflutning og inntöku fóð-
ursins?
Eins og við mátti búast tjáðu bændur,
að fastur mannafli og fast fyrirkomulag