Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.2005, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 30. DESEMBER 2005
Fréttir DV
Steinunn Valdís Óskarsdóttir er á leið
inn í nýja árið með bjartsýni og gleði í
farteskinu. Hún hefur staðið í brúnni á
árinu og oft staðið í ströngu, en segist
standa og falla með öllum sínum ákvörð-
unum. Borgarstjóratíðin hafi enda ein-
kennst af skemmtilegheitum þrátt fyrir
mikla ábyrgð.
Famt ekkert
málailaraí
glasalriáma
Steinunn Valdís býður blaðamanni upp á eðalkaffi og heima-
sætan Kristrún Vala, sex ára, og vinkona hennar, sem eru að
næra sig við borðstofuborðið, eru beðnar að færa sig með
Baby Born-dúkkumar sínar svo mamma geti talað við blaðamann-
inn. Þær fara hlæjandi inn í herbergi og pískra eitthvað sín á milli
sem fullorðna fólkið á ekkert að heyra.
Kristrún Vala var glasabam en
Steinunni Valdísi hefur aldrei þótt það
neitt feimnismál. „Mér fannst þetta
ekki erfitt ferli," segir hún. „Þetta gekk
líka svo vel, tókst í fyrstu tilraun. Við
hjónin höfðum verið að mennta okkur
og vorum svo sem ekkert í óða önn að
reyna að eignast bam,“ segir hún og
kímir. „Þegar við hins vegar fórum að
huga að því eftir venjulegum leiðum
gekk það ekki og þá fórum við þessa
leið.“
skemmtilegu fólki hvaðanæva úr
heiminum.“
Steinunn Valdís hefur alltaf sér-
stakar taugar til Finnlands eftir dvöl-
ina þar og hefur komið þangað í heim-
sókn nokkrum sinnum síðan. „Það er
einhver þráður milli Finnlands og ís-
lands," segir hún. „Kannski hefur það
með tungumálið að gera, þessar þjóð-
ir em alltaf örlítið utanvelm þegar þær
hitta aðra Norðurlandabúa sem tala
svipuð tungumál."
Alltaf viss um að allt gengi vel
Steinunni Valdísi finnst þó um-
hugsunarefni hversu algengt það er að
konur þurfi aðstoð með tæknifrjóvg-
un. „Kannski er þetta að koma meira
upp á yfirborðið, en kannski hefur
þetta eitthvað með umhverfi okkar
eða lifnaðarhætti að gera. Það er að
minnsta kosti spuming sem er áhuga-
vert að velta fyrir sér. Ég var samt alltaf
svo einkennilega viss um að þetta
gengi strax í fyrstu tilraun, og eins og
þetta var mikil gleði var þetta líka svo
eðlilegt."
í startaraverksmiðju í Vasa
Steinunn Valdís er búsett í Laugar-
nesinu þar sem hún ólst hún upp og
gekk í grunnskóla og menntaskóla.
„Ég átti ósköp venjulega æsku, svona
eins og gengur og gerist með Reykja-
víkurkrakka. Eftir menntaskólann vissi
ég svo ekki hvað ég vildi gera og fór að
Munur milli fátækra og ríkra
Þegar Steinunn var í Finnlandi fékk
hún tækifæri til að heimsækja
Leningrad. Hún kom svo fyrir tveimur
árum aftur til Rússlands og nú til
Moskvu. „Ég fann gríðarlegan mun á
samfélaginu öllu á þessum tíma sem
var liðinn, munurinn miili fátækraog
ríkra var orðinn svo sláandi. Þetta
minnir kannski svotítíð á ástandið á
íslandi núna þar sem við erum að sjá
stóran hóp fólks sem á svo mikla
peninga að venjulegt fólk skiiur hvorki
upp né niður. Mér fannst alltaf fegurð-
in við ísland vera sú að aiiir tiiheyrðu
millistétt, en það er ekki lengur. Það er
umhugsunarefni af hverju þetta hefur
gerst, það em greinilega skilyrði í
samfélaginu sem gera þetta að verkum
og þar bera auðvitað stjómvöld
ábyrgð.
„Pabbi tók við uppeldinu og tók að sér að vera
okkur systkinum bæði pabbi og mamma. Hon-
um tókst sérlega vel upp og við stóðum þétt
saman eftir að mamma dó.
vinna í launadeild fjármálaráðuneytis-
ins við að reikna út laun grunnskóla-
kennara. Eftir ár þar var ég enn í vafa
með ffamtíðina og ákvað að vinna er-
lendis eitt sumar. Þá fór ég í gegnum
Nordjobb til Finnlands en Finnland
varð fyrir valinu af því mig langaði ekki
beint til hinna Norðurlandanna, það
var of venjulegt. Ég stóð svo í þeirri
meiningu að ég væri að fara í garð-
yrkju í Finnlandi en þegar ég kom út
hafði orðið einhver misskilningur og
ég fékk vinnu í startaraverksmiðju í
Vasa. Þar sat ég við færiband og gerði
tvö sömu handtökin allt sumarið.
Nei, ég er enginn sérfræðingur í
störturum," segir hún hlæjandi. „Ég sá
aldrei endanlegu útgáfuna því ég var
bara í því að setja flís inn í tí'tinn kubb
á færibandinu. Eg er ekki að ýkja, þetta
vom í alvöru alltaf tvö sömu handtök-
in. Vinnan var samt aukaatriði, aðalat-
riði var að fá þessa reynslu og kynnast
Grindverk svo börnin dyttu
ekki í höfnina
Áhugi Steinunnar Valdísar á stjóm-
málum vaknaði ekki fyrr en í mennta-
skóla, en hún minnist þó þegar Vigdís
var kosin forseti hvað henni þótti það
merkilegt. „Ég var ekki nema fimmtán
ára, en fannst þetta stórkostlegt og
mikiil og heimssögulegur viðburður
sem myndi breyta miklu. Svo fylgdist
ég auðvitað vel með Kvennalistanum
og fannst ffábært að fylgjast með þeim
í upphafi sinnar kosningabaráttu. Ég
gleymi því aldrei, þegar Helga Kress, ef
mig minnir rétt, var í sjónvarpsútsend-
ingu ásamt fulltrúum allra flokka og
var spurð hver væri stefria Kvennalist-
ans í hafnarmálum. Hún horfði und-
urfurðulega á fréttamanninn og sagði
að það væri auðvitað að byggja grind-
verk svo börnin dyttu ekki í höfrúna.
Spyrillinn varð alveg mát, en mergur-
inn máisins var auðvitað að þær voru
t ''í,
. .V - ..
Steinunn Valdfs Hlakkar til aö takast á viö verkefnin á nýju ári.
ekki f pólitík tíl að beita sér í hafhar-
málum. Á þessum tíma þóttí þetta
samt alvegt út úr kortinu," segir Stein-
unn og skellihlær. „Þær voru úthróp-
aðar, en voru samt ferlega klárar og
skemmtilegar. Það var í gegnum þær
sem pólitískur áhugi minn vaknaði
jafrivel þó ég hefði ffam að því haft
mikinn áhuga á kvennafræðum og
kvenréttindabaráttu. Seinna, þegar ég
var komin í háskólann, var ég beðin að
taka sæti á lista Röskvu sem endaði
með að ég leiddi listann og varð svo
fyrsti formaður stúdentaráðs fyrir
Röskvuárið 1991.“
Móðurmissir á viðkvæmum
aldri
Steinunn Valdís var ekki nema 13
ára þegar móðir hennar lést og bróðir
hennar tíu ára. Hún segir vissulega
hafa verið erfitt að missa móður sína á
þessum viðkvæma aldri.
„Pabbi tók við uppeldinu og tók að
sér að vera okkur systkinum bæði
pabbi og mamma. Honum tókst sér-
lega vel upp og við stóðum þétt saman
eftir að marnma dó. Hún var búin að
vera lengi veik, fékk krabbamein í
brjóstíð og svo leiddi eitt af öðru. En
maður er auðvitað aldrei viðbúinn.
Pabbi stóð sig ákaflega vel og við
vorum aldrei sett í nein kynhiutverk.
Það var svo langt í frá að ég tæki við
heimilishaldi eða eitthvað þvíumlíkt,
ég fékk bara að vera unglingur með
öllu því sem því fylgir. En pólitík var
aidrei rædd. Þegar við spurðum pabba
hvað hann kysi hló hann bara og sagð-
ist kjósa aila, alit eftír hentisemi hverju
sinni."
Bróðir Steinunnar Valdísar, Pétur,
hefúr verið búsettur í New York und-
anfarin átta ár en er að flytja alkominn
heim um áramótin. Steinunn segir
það mikið tilhlökkunarefrii þó hún
viðurkenni að vissuiega hafi verið gott
að eiga ættíngja f New York. „Við hjón-
in höfum farið nokkrum sinnum og
heimsótt hann, núna síðast um þakk-
argjörðarhátíðina. Maður finnur alltaf
betur og betur hvað borgin hefur upp
á margt að bjóða og ekki síst hvað það
skiptir miklu máli að vera með ein-
hverjum sem þekkir vel tii. En það
verður gott að fá hann heim."
Embættið persónugerist í þeim
sem stjórnar
Nú er liðið rúmt ár ff á því Steinunn
Valdís tók við borgarstjóraembættinu
og hún rifjar þann tíma upp með
gleði. Hún viðurkennir þó að hafa
fengið örtí'tinn kvíðahnút þegar
ákvörðunin var tekin, en það stóð
stuttyfir.
„Þetta er eitthvað það skemmtileg-
asta sem ég hef tekið mér fyrir hend-
ur. Það var svo margt sem breyttist á
einni nóttu og ég væri að segja ósatt ef
ég héldi því fr am að ég hefði ekki feng-
ið smá kvíðahnút. Ég hafði ekki nema
kvöldið og nóttina til að aðlagast tii-
hugsuninni. Ég svaf samt ágætlega og
um leið og ég var farin að takast á við
verkefnið fann ég mig mjög vel. Sum-
ir sem þekkja til í stjómsýslunni halda
því ffam að starf borgarstjóra sé erfið-
asta og vanþakklátasta starf á landinu.
Ég veit ekki hvort það er rétt, en það er
hins vegar öruggt að embættið per-
sónugerist í þeim sem stjómar hveiju
sinni. Það sem kom mér mest á óvart
var nándin við hina ýmsu geira í sam-
félaginu og hvað snertifletimir em
miklu fleiri í þessu starfi en starfi
borgarfuiitrúa. Ég var búin að vera
borgarfulltrúi í ti'u ár svo ég taldi mig
þekkja þetta út og inn en maður er
alltaf að læra meira og meira."
Stutt en snörp kosningabarátta
Steinunn Valdís er farin að undir-
búa sína kosningabaráttu, sem hún
telur að verði stutt og snörp. „Þetta er
að mörgu leyti flóknara fyrir mig en
áskorenduma. Ég þarf auðvitað að
sinna minni vinnu og stjóma borginni
jafnhiiða kosningabaráttunni. Eins og
þú sérð erum við maðurinn minn að-
eins byrjuð að undirbúa okkur," segir
hún og bendir á tölvúna og biaða-
bunka í stofunni. „Hann er grafi'skur
hönnuður sem kemur sér ákaflega vel
og svo er ég með mjög góðan hóp sem
stendur við bakið á mér. Við erum
komin langt með undirbúning og
áætlanir um hvað við ætlum að gera
og hvenær. Þetta leggst vel í mig og ég
er fyr og flamme."
Steinunn segist í eðli sínu vera
jarðbundin með báða fætur á jörð-
inni, en vissulega eiga sér fleiri hliðar.
„Vinkona mín hélt frábæra ræðu þeg-
ar ég varð fertug og náði að lýsa mér
mjög vel. Hún sagði að ég væri jarð-
bundin og gamaldags sveitastelpa
með tengsl norður og vestur í land
þaðan sem foreldrar mínir em. Ég
gerði laufabrauð á jólunum og héldi
þétt utan um fjölskylduna en þegar
því sleppti kæmi fram skófríkið Stein-
unn sem hefði gaman af að skemmta
sér, vera með vinum sínum og sletta
svotí'tið úr klafunum."
Eins og til dæmis á ölstofunni?
Steinunn Valdís skellihlær.
„Fréttir af öistofuferðunum hafa
verið mjög orðum auknar, ég stend
engan veginn irndir því orðspori. Ég
held það hafi verið tvö skipti á þessu
ríflega ári sem ég fór út að skemmta
mér og í bæði skiptin rakst ég á blaða-
menn DV svo auðvitað rataði þetta á
forsíður. En það er ekkert leyndarmál
að ég hef mjög gaman af að fara út á
meðal fólks. Eg hef alltaf átt auðvelt
með að umgangast fólk hvaða gerðar
sem það er og held það sé ákveðinn
kostur."
Forfallin fluguveiðikona
Tíminn er runninn frá okkur því
Steinunn er á leið upp á Útvarp Sögu
þar sem hún varð í öðru sætí í kosn-
ingu um mann ársins. „Unnur Bima
var í fyrsta sæti og hún er mjög vel að
því komin, en ég er mjög sátt við mitt.
Þetta sýnir stuðning sem mér þykir
ákaflega vænt um.“
En áhugamálin? spyr ég og finnst
við eiga heiling eftir afþessu viðtali.
„Bóklestur, ekki síst reyfarar," seg-
ir hún. „Ég er líka forfaliin fluguveiði-
kona, fór á fluguveiðinámskeið með
vinkonum mínum fyrir nokkrum
árum og það er hobbí númer eitt hjá
fjölskyldunni. Svo förum við á skíði
þegar snjóar," segir hún og áréttar á
leið út úr dyrunum að hún muni
áfram berjast áfram fýrir þeim góðu
málefnum sem hún hafi helgað sig
hingað til.
„Málefni aldraðra, skólamál og
önnur velferðarmál verða í fyrirrúmi
sem fyrr," segir hún glaðbeitt og
hverfúr af stað í nýtt viðtal og nú á öld-
um ijósvakans.
edda@dv.is