Dagblaðið Vísir - DV - 08.09.2006, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAOUR 8. SEPTEMBFR 2006
Fréttir DV
KtFiAWK

Afram gakkl Hér labba hermenn
varnarliðsins frá herstöðinni. Nú virðast
þeir vera að fara I slöasta sinn.
Á góðri stund Hermenn ásamt
forir gja sinum við farangur og
birg Mrsem komuhingað tillslands.

fylOGREGLAN
mm,
Ákærðirfyrirað
rænaogberja
konuíbænum
Tveir átján ára piltar hafa ver-
ið ákærðir fyrir að ræna konu á
Laugavegi í Reykjavík nú í byrj-
un ágúst. Annar piltanna er frá
Bandaríkjunum en hinn hefur
meðal annars spilað með íslenska
drengjalandsliðinu í körfubolta.
Þeim íslenska er gefið að sök að
hafa rifið í hliðartösku konunn-
ar og Bandaríkjamanninum að
hafa slegið hana tvisvar í andlitið
þegar hún streittist á móti. Pilt-
arnir náðu þá töskunni af henni
og hlupust á brott með hana, en
hún innihélt meðal annars pen-
inga og seðla. Þess er krafist að
piltarnir verði dæmdir til refsingar
og greiðslu skaðabóta að upphæð
614þúsundir króna.
Bíræfið átvagl
ákært
Fjársvikamál
gegn sendibfl-
stjóra á fertugs-
aldri var þingfest
í Héraðsdómi
Reykjavíkur í
vikunni. Er hon-
um gefið að sök að hafa pantað
og borðað veitingar í alls þrettán
skipti á tveggja mánaða tímabili.
í öll skiptin án þess að eiga íyrir
þeim. Heildarupphæð þess sem
maðurinn borðaði fyrir slær hátt
í sextíu þúsund krónur og hefur
hann gerst ansi bíræfinn ef sek-
ur er. Hann er ákærður fyrir að
hafa ekki átt fyrir þeim mat sem
hann borðaði á hvorum staðnum,
nokkra daga í röð og jafnvel sam-
fleytt. Þess er krafist að maður-
inn verði dæmdur til refsingar og
greiðslu skaðabóta.
Keyptu gos
fyrir falsseðil
Þrír Akureyringar á tví- J
tugsaidri hafa verið ákærð-
ir af Ríkissaksóknara fyr-
ir peningafals. Þeir eru
ákærðir fyrir að láta út
fimm þúsund króna seðil
sem þeir vissu að var fals-
aður. Einn mannanna er
ákærður fyrir að afhenda
hinum tveimur seðil-
inn og fengið þá til að
skipta honum. Hinir tveir
brugðu þá á það ráð að kaupa sér
gosflösku fyrir falsaða seðilinn
- hugsanlega í þeim tilgangi að fá
honum skipt.
Hniqnun varnarti
Varnarliðið hverfur senn á brott. Frá árinu 1951 hefur það staðið vörð um ísland og á
blómatíma þess voru rúmlega þrjú þúsund hermenn og fjölskyldur þeirra hér á landi.
DV kafar ofan í sögu varnarliðsins þessi 55 ár sem það hefur verið hér. Allt frá undirrit-
un varnarsamnings til dagsins í dag.
5. maí árið 1951 er sögulegur
dagur fyrir íslendinga. Þá var
varnarsamningur milli
lýðveldisins íslands og Banda-
ríkja Norður-Ameríku undir-
ritaður. Tveimur dögum síðar
komu hingað fyrstu liðssveitir
Varnarliðsins á íslandi. Næstu
misseri verða einnig söguleg
fyrir bæði löndin, sökum þess
að varnarliðið mun hverfa á
brott von bráðar.
Fyrstu hermennirnir komu til
landsins7.maíárið 1951 ogtilheyrðu
278. fótgönguliðasveit Bandaríkja-
hers, sem annaðist varnir á landi,
en Bandaríkjafloti lagði til eftirlits-
ilugsveit og flugumsjónardeild.
Þoturnar koma
Haustið 1952 hófst loftvarnarvið-
búnaður varnarliðsins og var það
með komu 932. ratsjársveitar og
192. orrustuflugsveitar bandaríska
flughersins. Engar orrustuþotur
voru tiltækar hingað til lands vegna
Kóreustríðsins sem þá geisaði og var
flugsveitin því búin eins hreyfils flug-
vélum úr seinna stríði.
Ari síðar, 1953, kom 82. orrustu-
sveit hersins til landsins og með
henni fyrstu orrustuþoturnar sem
fengu það hlutverk að verja lofthelgi
íslands. Á svipuðum tíma var hafist
handa við uppbyggingu hermann-
virkja varnarliðsins og í ársbyrjun
árið 1958 voru fjórar ratsjárstöðvar
komnar í notkun, hver í sínu lands-
horni. Illutverk þeirra var að leið-
beina orrustuflugvélum í veg fyrir
óþekktar flugvélar sem nánar verður
vikið að síðar.
varð lítið samfélag sem nánast er nú
horfið á brott.
f fyrstu sá bandarískt fyrirtæki um
uppbyggingu herstöðvarinnar en á
árinu 1954 voru fyrstu íslensku verk-
takarnir orðnir aðalverktakar í upp-
byggingunni, íslenskir aðalverktak-
ar. Þremur árum síðar var fyrirtækið
Keflavíkurverktakar stofnað og ffá
þeim tíma sáu þessi tvö fyrirtæki mest
um endurbætur á flugvallar-, hernað-
ar-, íbúðar- og þjónustumannvirkja
fyrir varnarliðsmenn og fjöiskyldur
þeirra - sem mestmegnis hafa flust á
brott síðustu ár.
Ákærðurfyrir
járnrörsárás
Björgunarsveit flugsveitarinn-
ar kemur til sögunnar
Sökum þess hve mikið var flogið
yfir sjó var það auðséð að vamarlið-
ið þyrfti fljótvirk og örugg björgunar-
tæki og kom þá tíl sögunnar björg-
unarsveit flughersins með stórar
björgunarþyrlur árið 1953.
Húsnæði vamarliðsins var af
skornum skammti í fyrstu. Bragg-
amir, sem allir þekkja og voru í ná-
munda við flugvöllinn í seinna stríði,
voru rifnir eða gengnir úr sér eftir
mikla notkun og ljóst að uppbygg-
ingar væri þörf á svæði Varnarstöðv-
arinnar í Keflavík. Hafist var handa
við endurbætur á Keflavíkurflug-
velli, sem á þeim tíma var með þeim
stærstu í heimi.
í kjölfarið risu flugskýli, íbúðar-
hús, spítali og fleira. Til
Sovéska grýlan í návígi við
ísland?
í mars 1960 voru liðssveitír land-
hersins sem minnst var á í upp-
hafi, kallaðar heim. Vera þeirra var
ekki lengur nauðsynleg sökum þess
að herflutningar í lofti höfðu verið
tryggðir.
Eitt fór og annað kom í staðinn.
Aðalstöðvar ratsjárflugsveita flotans
á Norður-Atlantshafi voru fluttar ffá
Nýfundnalandi til Keflavíkurflug-
vallar. Jafnframt tók bandaríski flot-
inn við rekstri varnarstöðvarinnar af
flughernum.
Á þessum ámm juku Sovétrík-
in umsvif flughers og flota síns í
nágrenni íslands og fékk varn-
arliðið svokallaðar Delta Dagg-
er-orrustuþotur. Þær hófu
1962 að fljúga í veg fyrir sov-
éskar herflugvél-
ar á loftvarnarsvæðinu umhverfis ís-
land.
Ógnin varð stærri og meiri
Árin liðu og nokkrar breyting-
ar urðu á rekstri vamarliðsins hér
á landi. Ratsjárstöð sem reist hafði
verið á Vestfjöröum heyrði sögunni
tíl ásamt þeirri sem var á Heiðar-
fjalli á Langanesi. Rekstri ratsjár-
sveita flotans á Norður-Atlantshafi
var einnig hætt.
Árið 1968 var ljóst að Sovétmenn
væm að auka umsvif sín í iofthernaði
og fór þá flugher Bandaríkjamanna
að gera út ratsjárflugvél-
ar á Keflavíkurflugvelli
til að miða út óvin-
inn úr austri.
Þess ber að
geta
að á árunum 1962 og fram til þess
tíma sem Sovétríkin féllu flugu liðs-
menn 57. orrustuflugsveitarinn-
ar í veg fyrir fleiri sovéskar flugvél-
ar í kringum ísland en allar aðrar
flugsveitir bandaríska flughersins
samanlagt.
Áttundi og níundi áratugurinn
voru heldur hefðbundnir hvað rekst-
ur varnarliðsins varðar en óvinurinn
úr austri jók hernaðarmátt sinn til
muna á þeim tíma og árið 1986 náði
umferð sovéskra skipa, kafbáta og
herflugvéla hámarki.
Á þessum tíma litu endurnýj-
uð hernaðarmannvirki dagsins ljós
ásamt eftirlits- og stjórnkerfisbúnaði
varnarliðsins. Olíuhöfn og birgða-
stöð fyrir liðið var gerð í Helguvík,
skammt frá Keflavík, og ratsjárkerf-
ið var endurnýjað með fullkomnum
21 árs Dalvíkingur hefur verið
ákærður af Ríkissaksóknara fyrir
húsbrot og líkamsárás. Mannin-
um er gefið að sök
að hafa ruðst inn í íbúð
23 ára manns í Dal-
vík í febrúar á
þessu ári þar
sem hann svaf í
rúmi sfnu. Þar á
sáyngri að hafa
slegið hann
högg í bak,
á vinstri fram-
handlegg og loks tvö
högg í höfuð með 35 sm
og eips kflóa þungu járnröri
með ásoðnum vinkli. Sá er fyrir
árásinni varð hlaut skurðsár við
enni, bólgur og skafsár á bak. Þess
er krafist að ákærði verði dæmdur
til refsingar.
;f<í
**'> . ’ :.
'

2B:

Loftvarið Island var vet yarið
atítgtnarliðinu. Hér ecu
varnárliðsmenn viðstörfstn.