Freyr - 01.11.1960, Qupperneq 6

334
FREYR
magni. Áframhaldandi mikill blaðvöxtur
tefur fyrir kjarnamyndun, en myndun og
þroski kjarnans er auk þess háð magni
hita og ljóss, það er að segja veðrátt-
unni.
í sumar hefur vaðrátta verið rómuð sem
sérlega hagstæð um allt land, og það var
hún líka á Héraði, einkum framan af sumri.
Vöxtur byggsins var líka ágætur, en
kjarninn var þó mjölvismeiri í fyrra, segja
Egilsstaðabændur. Þetta er eflaust rétt,
hitamagn hefur ekki verið eins mikið síð-
sumars í ár eins og í fyrra. En korn þrosk-
aðist líka sumarði 1958 þó að það sumar
væri eitt hið kaldasta, samkvæmt veður-
athugunum á Hallormsstað — síðan veð-
urathuganir hófust þar. Að vísu var þá
ekki hægt að uppskera fyrr en 10. október,
í fyrra hófst kornskurður um miðjan sept-
ember, en nú þann 4. september.
Og byggið var í ár sæmilega og vel þrung-
ið mjölvi og því sjálfsagt að uppskera
snemma svo að ekki færi eins og í fyrra,
en þá fauk mikið af kjarna úr axinu. Hætta
á því er alltaf nokkur þegar líður á haust;
hauststormar eru jafnan kröftugri en þey-
vindar sumarsins.
Og daginn sem ég kom að Egilsstöðum,
var allmikill stormur, nógu mikill til þess
að þann dag fuku nokkrir hundraðshlutar
úr axinu á þeirri spildu, er fullþroskað bygg
var á, og slegin var að nokkru daginn áður
og svo næsta dag. Og svo eru gæsirnar iðn-
ar við uppskeruna þegar kornið er þrosk-
að. Þær höfðu lokið uppskeru á margra
metra breiðri ræmu — nokkur hundruð fer-
metrum — þess akurs, sem kornskurður fór-
fram á daginn sem ég tafði á Egilsstöðum.
Ég undrast því ekki þótt kornræktar-
menn telji gæsir til meindýra á íslandi og
vilji, að samþykkt verði fyrirmæli um hvern-
ig afstýra skuli spjöllum, sem þær valda.
Slík fyrirmæli, með lögum eða reglugerð-
um, verða líklega óumflýjanleg ef kornrækt
á að njóta sín sem liður í búskap bænda.
Og svo komum við að sjálfri uppsker-
unni. Við kornskurðinn er hér á Egils-
stöðum verið að marka tímamót í íslenzkri
búnaðarsögu í þetta sinn, og er það atriði út
af fyrir sig hið markverðasta í þessu sam-
bandi. Korn hefur verið ræktað hér fyrr á
öldum og korn hefur verið ræktað hér á
landi í meira en 30 ár að undanförnu, á
Sámsstöðum í Fljótshlíð, og reyndar víðar
tíma og tíma.
Klemenz á Sámsstöðum hefur að vísu
stundað kornrækt fyrst og fremst sem til-
raunastarfsemi, og á árangri þeirra tilrauna
byggist að nokkru bæði sú kornyrkja, sem
hann hefur í stærra mæii, og svo sú, sem
hér um ræðir Og korn hefur þroskast, mið-
,AKTIV
— þa?S er hún sem Egilsstaðabændur nota.