Freyr - 15.08.1968, Blaðsíða 23

ETTURLOFT
frá fliötandi mykju
Freyr hefur frá því sagt, að erlendis hafi
ekki reynzt með öllu hættulaust að um-
gangast þann búnað, sem nú er farið að
nota við varðveizlu mykju og þvags sem
fljótandi áburðar. Það er einkum við tæm-
ingu safnþrónna, sem hættur hafa gert sín
vart og þegar hrært hefur verið upp í
þrónum hefur það borið við, að lofttegund-
ir hafa borizt inn í peningshús og valdið
þar eitrun og jafnvel dauðsföllum.
Um þessi efni hafa miklar athuganir farið
fram í grannlöndum okkar undanfarin ár,
einkum í Svíþjóð, þar hefur málið verið
heitt umræðuefni stundum, einkum þegar
óhöppin hafa skeð. Hættur af eiturlofti eru
tengdar við umrædda geymsluaðferð. O-
höppin hafa hent þegar farið hefur verið
niður í þrær, þegar hrært hefur verið upp
í þróm og eitrað loft þá með þrýstingi
streymt inn í peningshús og svo hefur það
hent, að eitrað loft í tankvagni hefur orðið
manni að bana.
Jordbrukarnas FöreningsblacL segir frá
þeim atburði á þessa leið: Ökumaður draga
hafði tankvagn tengdan við traktor sinn.
Hann var búinn að aka með tvo vagna og
dreifa innihaldi þeirra og kom nú að í
þriðja sinn, skolaði tankinn innan með
vatni því að hann þurfti að fara í hann og
lagfæra eitthvað inni. En hann hefur ekki
varað sig á, að í tanknum var nóg af eitruðu
lofti til þess, að það varð honum að aldur-
tila.
Hættulegasta eiturloftið er brennisteins-
vetni (H2S). Heilbrigðisreglugerðir ann-
arra landa mæla svo fyrir, að í andrúms-
lofti, þar sem unnið er 8 stundir á dag, megi
aldrei vera meira brennisteinsvetni en
0,001%. Svo hættulegt er þetta vetni, að
1/1000 % er talið meinlegt er til lengdar
lætur. Við athuganir og mælingar í tank-
vögnum hefur það sýnt sig, að þegar verið
er að flytja fljótandi mykju á völl og búið
er að tæma tankinn, er ekki óalgengt að þar
sé 0,06 — 0,04% brennisteinsvetni í loftinu.
Þessvegna er það brýnt fyrir öllum, er
vinna við útakstur fljótandi mykju (forar),
sem geymd hefur verið í lokuðum þróm,
að lífshættulegt er að anda að sér því lofti,
sem er í tanknum eftir tæmingu hans,
jafnvel löngu eftir að hann hefur verið
tæmdur.
En hvernig á að haga sér til þess að fyrir-
byggja tjón af þessum sökum?
Þessi ráð eru brýnd fyrir fólki:
1. Ráðlegt er að nota viftu til þess að
knýja út úr tanknum hið banvæna
loft.
2. Með því að fylla tankinn með vatni
og láta það svo renna út má heit ör-
uggt, að eitraða loftið innsogast í
vatnið og skolast út með.
3. Þótt ofangreindar rástafanir hafi ver-
ið gerðar, farið samt ekki niður 1
mykjutank án þess að annar maður
sé viðstaddur og sá sem fer hafi um
sig band og sá viðstaddi haldi í enda
þess!
Umrætt dauðsfall í Svíþjóð henti enda
þótt maðurinn skalaði tankinn innan áður
en hann fór inn. Brennisteinsvetni sogast
ekki upp í skolvatnið nema að litlu leyti.
Annað atvik til aðvörunnar
Þegar frá því er sagt, að hættur bíði hér við
dyr er rétt og sjálfsagt að sagt sé frá með
hverjum hætti óhöppin verða þegar þau
koma fyrir. „Til þess eru vítin að varazt
þau“, segir máltækið. Ekill bað dreng að
stöðva dæluna þegar tankurinn var fullur.
Drengur klifraði upp og leit niður um opið
til þess að sjá hvað fyllingu liði. Við það
streymdi svo mikið brennisteinsvetni, eða
aðrar eitraðar lofttegundir, fyrir vit hans,
að hann féll í ómegin, rann niður af tankn-
um á jörðina og var í skyndi fluttur á
sjúkrahús, meðvitundarlaus. Þar tókst að
F R E Y R
359