Freyr - 01.06.2001, Blaðsíða 31
Lífrænn landbúnaður
- Evrópusambandið vill efla lífræna ræktun
Flest bendir til þess að
breytingar séu framundan í
hefðbundnum landbúnaði í
Evrópu. Bæði kúariða og
gin- og klaufaveiki kalla á að bú-
skaparhættir verði endurskoðaðir.
Margra augu beinast að því að auka
lífræna ræktun.
Ný áætlun í smíðum.
Fyrir nokkru var haldin alþjóð-
leg ráðstefna í Danmörku um
framtíð lífræns landbúnaðar. Danir
þrýsta mjög á að áhersla verði lögð
á að auka lífræna ræktun. Á ráð-
stefnunni var samþykkt yfirlýsing
sem miðar að því að einfalda og
semja sameiginlegar reglur í líf-
rænum landbúnaði í Evrópu. Jafn-
framt að lögð verði áhersla á að
efla ímynd lífrænnar framleiðslu.
Það verði meðal annars gert nreð
þvr að nota sameiginlegt gæða-
merki sem viðurkennt verði í öllu-
m löndum ESB. Áætlunin miðar
líka að því að leysa þau vandamál
sem hafa skapast vegna kúariðu og
gin- og klaufaveiki. Það verður
meðal annars gert með því að
draga úr mengun af völdum köfn-
unarefnis og bæta meðferð dýra.
Áætlunin nær til tveggja ára og
vonir standa til að hún verði rædd
á leiðtogafundi Evrópusambands-
ins í Stokkhólmi í júní nk. Hún
verði jafnfram samþykkt í fram-
kvæmdastjórn ESB og sem mun
þýða að tekið verður mikið tillit til
lífræns landbúnaðar þegar land-
búnaðarstefna ESB verður endur-
skoðuð á næsta ári.
Þörf á breytingum.
„Þróunin í hefðbundnum land-
búnaði sýnir að þörf er á breyting-
um. Lífrænn landbúnaður eru mik-
ilvægur í því sambandi því að hann
hefur góð áhrif á bæði umhverfið
Arnar Páll
Hauksson
í
Kaupmanna-
höfn
og efnahagsástandið í landbúnaðar-
héruðunum. Það er mikilvægt að
lífrænir bændur geti selt afurðir
sínar og að neytendur geti keypt
það sem þeir óska eftir”, sagði
Margareta Winberg, landbúnaðar-
ráðherra Svíþjóðar, á ráðstefnunni.
Svíar stefna að því að auka neyslu
á lífrænt ræktunum afurðum um-
talsvert á næstu árum. Markmiðið
er að neysla verði komin í 20 af
hundraði af heildameyslunni árið
2005. Aðrar Evrópuþjóðir eru með
svipuð markmið. Renate Kiinast,
neytendaráðherra Þýsklands, upp-
lýsti á ráðstefnunni að stefnan væri
að árið 2010 verði stundaður líf-
rænn landbúnaður á 20 prósent af
ræktuðu landi í Þýskalandi.
Poul Nyrup Rasmussen, forsætis-
ráðherra Danmerkur, sagði að það
væri mikilvægt að neytendum yrði
tryggð holl gæðaframleiðsla sem
þeir hafi tiltrú á. Hins vegar taldi
hann að lífrænn landbúnaður
myndi aldrei leysa allan þann
vanda sem hefðbundinn landbún-
aður á við að etja.
Peter Gæmelke, formaður danska
Landbúnaðarráðsins, sagði mikil-
vægt að sömu leikreglur giltu í öll-
um evrópskum landbúnaði því að
strangari reglur gætu auðveldlega
komið í bakið á bændum. Hann
benti á að á sínum tíma, þegar sett-
ar vom strangari reglur um varp-
hænur í búrum, hefði verð á eggj-
um hækkað í Danmörku. Það hefði
hins vegar leitt til þess að innflutn-
ingur á eggjum hefði aukist umtals-
vert og framleiðslan í Danmörku
dregist saman um 30%.
Neyslan eykst.
Hremmingar sem evrópskur
landbúnaður hefur gengið í gegn-
um síðustu misseri vegna sjúkdóma
hefur vakið áhuga almennings á líf-
rænt framleiddum matvælum. Sér-
staklega er þetta áberandi í Bret-
landi þar sem neyslan hefur aukist
um 50%. I Danmörku hefur bænd-
um, sem stunda lífræna ræktun,
fjölgað stöðugt. Mikil fjölgun var í
upphafi srðasta áratugar en ýmis-
legt bendir til þess að vöxturinn
verði þó ekki eins hraður á næstu
árum. Lífrænn búskapur var stund-
aður á rúmlega þrjú þúsund jörðum
árið 1999 og fjölgaði bændum sem
stunduðu þann búskap um 869 frá
árinu áður. Hlutur lífrænnar rækt-
unnar var þá 5,4% af dönsku land-
búnaði og náði yfir rúmlega 60
þúsund hektara. Á síðasta ári fjölg-
aði lífrænum bændum um tæplega
300 og landi í lífrænni ræktun um
14 þúsund hektara.
Danskir bændur, sem stunda líf-
ræna búskap, eru bjartsýnir ekki
síst vegna þess að tekjur þeirra eru
að meðaltali hærri en hjá þeim
bændum sem stunda almennan bú-
skap. Utflutningur er líka í örum
vexti og er áætlað að hann aukist
um 30 - 40% á þessu ári. í fyrra
nam þessi útflutningur rúmum 2,8
milljörðum íslenskra kóna, sem var
um 10% af innanlandsmarkaðnum.
Búist er við að salan innanlands
aukist um 5% á þessu ári. Tæplega
helmingur af lífrænum landbúnaði
er frá nautgriparækt, 25% lífrænt
ræktað grænmeti og aðrar plöntur,
5% svínarækt, 4% kjúklingarækt
og 19 % er önnur ræktun.
APH, Kaupmannhöfn.
FR6YR 8/2001 - 31