Nýi tíminn - 15.01.1947, Page 5
aíffiðvifcudagur 35,. ‘ian- 1947
NÝI TÍMINN
Ilja Erciiburg:
Seinni hluti
BLEK OG BLÓÐ
Teheran er langt í burtu. En
ég hef verið einmitt hér í Amer
íku, og samt sem áður hef ég
lesið margar uppfinningar um
sjálfan mig. Til dæmis hef ég
lesið að ég hafi ferðazt um í
Bandaríkjunum í fylgd með
„fulltrúa G. P. U. leyniþjónust-
unnar“, en raunverulega var
það svo, að ég var í fylgd með
fulltrúa bandaríska utanríkis-
ráðuneytisins, sem eftir þessum
ummælum hinna svikulu frétta
manna átti að vera handbendi
rússnesku leyniþjónustunnar.
Blaðið Time sagði um ferðalag
mitt í Ameríku: „Það var sú
tegund frétta-frelsis, sem
bandaríska fréttamenn í
Moskvu dreymir um, en kynn-
ast aldrei.“ Þetta var birt í
Time, á 10. síðu, 10. júní 1946.
I sama blaði, á blaðsíðu 30, las
ég að amerískur blaðamaður,
John Fischer væri „kominn úr
þriggja mánaða frjálsri ....
fréttaferð um Ukrainu.“ Eg veit
ekki um hvaða tegund meðferð-
ar Fischer dreymdi meoan
hann var í Rússlandi. Kannske
hann hafi iðrazt þess að enginn
var með lionum á ferðalaginu.
Sjálfur er ég mjög þakklátur
utanríkisráðuneytinu fyrir hina
vinsamlegu umhyggju þess, sér-
staklega þar sem herra Nelson
er rnenntaður og siðfágaður
maður og við erum orðnir góðir
vinir. En ég get ekki stilit mig
um að benda á að Time notaði
ferð mína til að kastg. skugga
á Rússland.
Ef amerískum fréttamönnum
er fylgt af fulltrúum utanríkis-
ráðuneytis Sovét-ríkjanna,
hrópa amerísku blaðamennirnir
indastarf, eða saklaus dægra-
stytting eins og fótbolti. Ef
menn Rauðahersins ganga í
fylkingu eftir strætum Moskvu
er það „undirbúningur undir
þriðju heimsstyrjöldina' ‘.
Mörg amerísk blöð hræða les
endur sína með Sovétríkja-
sambandinu eins og börn eru
hrædd með Grýlu, og margir
lesendur sem fyrir löngu eru
komnir af bernskuskeiði skjálfa
„Falsið, ljúgið, eitthvað mun
hitta mark“.
Ameríkumenn hafa marga
kosti, en þeir eru ekki allir minn
ugir. Hugir þeirra eru uppteknir
af dægurmálum, og þeir hugsa
of lítið um sögu. Kona nokkur
sagði við mig: „Þú myndir ekki
hafa ánægju af þessari skáld-
sögu, hún er ekki lengur ný; hún
var gefin út fyrir tveim árum“.
Tízkan hérna breytist skjótt og
það er gott; en afstaða manna
breytist hér skjótlega líka, og
það er slæmt. Man lesandinn
hvað hann las fyrir ári síðan?
Prófessor Einstein ságði mér
frá afríkönskum kynþætti þar
sem fólkið er nefnt eftir hlutum
eða hugtökum: „Fálki“, ,pálmi‘,
sólarupprás," ,,fljót“. Þegar
fólkið deyr verða nöfn þess
,,bölvuð“ og það er nauðsynlegt
að gefa fálka, pálma, sólarupp-
rás og fljóti ný nöfn. Er það
lieppilegt að breyta svo snögg-
| lega, ekki einungis um nöfn
| heldur einnig um afstöðu? Var
bað fyfir svo löngu síðan að
I
meríski alþýðumaðurin
svo iong
hverju s'
m:
m a
aöi
frir
Magog, sem Esikiel talar um sé
ekkert annað en Rússland og
að það sé ákaflega áríðandi að
eyðileggja land hins kommún-
istiska Magogs. Öllu svipar
þessu til delerium, en það var
prentað svart á hvítu.
Amerískur blaðamaður sagði
við mig: „Skiptu þér ekki af því,
sem skrifað er í blöðin okkar,
það er skrifað af brjáluðu
fólki“ .... Við höfum líka brjál
að fólk í Rússlandi, en það gef-
ur ekki út fréttablöð.
I gömlu spönsku kvæði segir:
„Sumir syngja hvað þeir vita,
Aðrir vita hvað þeir syngja“...
Bóndinn í Tennessee syngur
hvað hann veit. En útgefandi
Knoxville blaðsins veit hvað
hann syngur.
Fólk, sem vill koma af stað
deilum milli þjóða okkar, hvað
sem það kostar segir hreinlega
að því líki ekki við Rússland.
Eg leyfi mér að bæta því við,
að þessu fólki líkar elcki við
Ameríku heldur. Það hugsar um
allieimsdrottnun, um olíu og
kjarnorkusprengjur og um ensk
ameríska samsteypu á öllum
sviðum, en ekki um amerísk
börn.'
Amerísku fréttablöðin tala mik
ið um ,járntjaldið‘, sem þau
segja að við höfum skilið
okkur með frá umheiminum.
I rauninni er Rússland
hulið fyrir Ameríkumönn-
um með reykskýi af lygum, og
þetta ský er framleiðsla margra
blaða. Vindurinn
fa reykskýinu. Hvað
HEIMSVIÐBURSIR
1 STUTTU MAII
ameris
mun c
getur
lUcl
m ?
úr lygum ?
:ir frettarnenn
rí að þeir geti
lússlandi. En í
/o, ao peir geua
:oa KVC
iu, en
Stalingrad.
þyrfti að g
iúð oklcar s'
I: lr
Þegar Amerikanar spurð'
niig h’ " íjjlí
bæta.s
„Eihn mælikvarði“. Lesandinn
má elcki hugsa að ég sé með á-
róður fyrir því að tekið verði
upp metra eða centigráðu mál.
Eg ætla ekki að skiþta mér af
innanríkismálum Ameríku: Ef
améríkumenn vilja rnæla í fet-
um, ef þeir vilja segja að vatn
frjósi við 32 gráður, þá er það
þeirra einkamál. En það er nauð
synlegt að nota sama mæli-
kvarða á gildi athafna.
Amerísku blöðin hafa tvo
mælikvarða: annan fyrir hin
gæðum prýddu Bandaríki og
Stórabretland, og hinn fyrir hið
synduga Rússland. Ef Bandarík
in álíta ísland sína hernaðar-
bælcistöð, þá er það „trygging
fyrir alþjóðaöryggi.“ Ef Sovét-
ríkja sambandið vill ekki að ná-
grannaríkin verði notuð sem
stöðvar fyrir ágengni gegn
Rússlandi, þá er það „Rauð
heimsveldisstefna“. Ef Ameríku
menn framleiða kjarnorku-
sprengjur, er það hlutlaust vís-
jon
nýkominn heim frá Evrópu.
Kemur lionum í hug að kannske
er sortur hans lifandi vegna þess
að rússneskur unglingur lét líf-
ið á Volgubökkum?
Eg átti tal við bónda nokkurn
í Tennessee. Þessi bóndi sagði
mér að líklegast myndu Amer-
íkumenn þurfa að berjast við
Rússana. Hann var friðsamur
maður og niðursokkinn í kýr sín
ar. Svo var T V A fyrir að
þakka að hann mjólkaði kýrnar
með rafmagnsvélum, en það gáf
honum aftur tirna til að lesa
blaðið sitt. Fréttablaðið skýrði
honum daglega frá nýjum rúss-
neslcum yfirgangi í Trieste, í
Koreu og Tabriz. Bóndinn var
kunnugri kúamjólkun en landa-
fræði heimsins; hann las og
undraðist illsku þessa hræðilega
Rússlands.
Hann las ef til vill í Knox-
ville blaðinu, frá 18. maí, mála-
leitan vissra heiðursmanna:
Því var haldið fram að Moskva
sé Mesek, sem sagt er frá í 120.
sálmi, fimmta kap. 7. versi; að
Teheráns, I-
■Lxlli.Hct,
, skýrt
undir-
óndur-
Eg get skýrt þeim frá fjölda
af ,,æsifregnum“ okkar. Við
komumst í æsingu þegar verk-
smiðja, sem framleiddi Petlya-
kov sprengjuflugvélar fer að
senda frá sér barnavagna. Við
hrærumst yfir því að verksm.
sem áður framleiddi. skriðdreka
framleiðir nú strætisvagna eða
mjólkurbrúsa. Við erum hreyk-
in af því að íbúar Leningrad
gera við heimili sín að loknum
vinnudegi. Okkur dreymir um
endurreisn Kiev. Við skrifum
bækur, við sjáum fyrir munað-
arleysingjum stríðsins. Börn
okkar giftast, ekkjurnar leita
uppi grafir ástvina sinna og
skreyta þær blómum. Við börð-
umst betur en allir aðrir, og
meira en allir aðrir elskum við
friðinn. Það er lítilmannlegt og
glæpsamlegt að tileinka fólkinu
okkar árásarfyrirætlanir.
Hagsmunir okkar rekast hvergi
á við hagsmuni Bandaríkja-
manna hvorki á landakortinu
Framh. á 6. síðu
BREZK ÞINGNEFND, skipuð
fulltrúum allra helztu þing-
flokkanna, sem kosin var í
sumar til að athuga ástandið
I Grikklandi, hefur nú skilað
áliti. Segir nefndin ástandið
í landinu hið hörmulegasta,
algert öngþveiti ríki í efna-
hagsmálum og ríkisstjórnin
sé úrræðalaus. Þá hafi stjórn
in gert sig seka um að út-
hluta vopnum meðal fylgis-
manna sinna víða um landið
og látið það afskipta laust er
þeim var beitt til árásar á
vinstri menn og hverskyns of
beldisverka.
STJÖRN SJANGKAISÉKS í
Kína hefur bannað fjölda-
fundi og kröfugöngur, sem
beint er gegn Bandaríkjun-
um, hersetu og framkomu
Bandaríkjamanna í Kína.
Hermálaráðuneytið í Nan-
king tilkynnir, að hersveitir
kínverskra Rommúnista sæki
hart fram í Shansifylki.
FLOKKAR ÞEIR, sem standa
að pólsku stjórninni, Verka-
mannaflokkurinn, Bænda-
flokkurinn og Lýðræðisflokk
urinn, hafa gefið út sameig-
inlega kosningastefnuskrá.
Helzta atriði hennar er fram-
kvæmd þriggja ára áætlunar
um efnahagslega endurreisn
Póllands, þar á meðal fulla
nýtingu náttúruauðæfa í hér
uðum í vesturhluta landsins.
MARSHALL HERSIIÖFÐINGI,
sem Truman Bandaríkjafor-
seti fól að reyna að koma á
sættum miUi kommúnista og
| Kuómintangsstjórnarinnar í
Kína, hefur nú gefizt upp við
sáttaumleitanirnar og er kom
birt hefur verið í Wasliington
segir Marshall, að afturhalds
ang, hafi ónýtt sér hverja
sácta tiiraun, sem hann hafi
gert. Kann lætur í ljós þá
von, að kínverska stjórnin
veroi eudurskipulögð og
kommúnistum boðið að taka
þátt í henni.
OTVARFIÐ 1 VARSJÁ slcýrði
nýlega frá því, að bréf frá
forystumönnum hinnar fasist
isku leynihreyfingar í Pól-
landi til Stanisloaw Miko-
lajzyk, formanns Þjóðlega
bændaflokksins, hefðu kom-
izt í hendur pólsku öryggis-
lögreglunnar. Stjórnmála-
fréttaritari útvarpsins lét
svo um mælt, að Þjóðlegi
bændaflokkurinn væri í upp-
lausn vegna óánægju flokks-
manna með stefnu Miko-
lajzky.
Á FUNDI EFTIRLITSNEFND-
AR Bandamanna í Tokyo 8.
þ. m. mótmæltu fulltrúar
Sovétríkjanna og Bretlands
þeim drætti, sem orðið hefði
á að framkvæma fyrirskipan
ir um hreinsun liernaðar-
sinna og annarra óæskilegra
afla úr embættiskerfinu í
Japan. Sökuðu þeir japönsku
stjórnina um vísvitandi
,: skemmdarstarfsemi á þessu
sviði.
JACKSON, æðsti varafram-
kvæmdastjóri UNRRA, lét
svo ummælt í London 8. þ.
m., að það hefðu verið hryggi
leg mistök að leggja UNRRA
niður. Hann kenndi einkum
skilningsskorti Bandaríkja-
manna á þörfinni fyrir störf
um UNRRA um að ákveðið
var að hætta hjálparstarf-
semi á grundvelli alþjóða-
samvinnu. Bandaríkin og
Bretland beittu „neitunar-
valdi“ sínu á þingi SÞ í vet
ur til að berja það í gegn, að
UNRRA skyldi lagt niður.
PANAMA er eitt þeirra ríkja,
sem nú berst fyrir því að
Bandaríkjastjórn kalli her
sinn á brott úr landinu. I des
ember mánuði héldu stúd-
entar og verkamenn fjöl-
mennan útifund í Panama
City til þess að kref jast brott
farar Bandaríkjahersins.
ÖRYGGISRÁÐIÐ ræddi afvopn-
unannálin á fundi 9. þ. m.
Gromyko fulltrúi Sovétríkj-
anna kvaðst enga ástæðu
sjá til þess að ráðinu ætti
ekki að geta tekizt að ganga
frá afvopnunaráætlun þeirri
sem allsherjarþingið fól því
að semja, innan þriggja mán-
aða.
HERRÉTTUR í Varsjá hóf 10.
þ. m. réttarhöld yfir Grow-
eifa og þrem öðrum
n í léynifélaginu
u þeir ákærðir fyrir
í samsæri til að
,’pa pólsku ríkisstjórninni
;tóli og að liafa látið pólsk
alevndarmál af höndum
is ' í
sinn
aðið
:ndi
ki
hol
mcðli
WIN.
þáttti
illtr
ia
.! ai nc
lends ve
löldunum játaði
ákærðu, að hafa
mn
/arsia,
FORSETI VIET NAM lýðveldis
ins, lio Chi-Mink, héfur sent
frönsku stjórnirini tiiboð um
frið í Indo-Kína. Skilmálar
hans eru, aö Indo-Kína sé
sameinað í eitt ríki og með
an sainningar standa yfir
slclili gilda sáttmáli sá, er
Frakkrr unairilíuou 1945 :-J'
þeir viðurkenndu sjálfstæði
Indo-Kína. Franska stjórnin
hefur ekki svarað tilboðinu.
BREZKA STJÓRNIN taldi ráð-
legra að fresta framkvæmd
fyrirskipunar sem brezku her
liði hafði verið gefin um að
gerast verkfallsbrjótar í
London og fleiri brezkum
borgum. Var þessi ákvörðun
tekin er vitnazt hafði um víð
tæka hreyfingu ■ meðal ann-
arra vinnustétta er styðja
verkfallsmenn með samúðar-
verkföllum, ef nota ætti her-
menn sem verkfallsbrjóta.
Ilernum hafði veriö skipað
að hefja verkfallsbrjótastarf
ið 13. þ. m. ef verkfallinu
hefði ekki verið aflýst fyrir
þann tíma.
í VÍÐTÆKU NJÓSNAMÁLI,
sem verið hefur fyrir júgó-
slavneskum dómstólum, hafa
þrír menn verið dæmdir til
dauðá. Einn þeirra er blaða-
Framh. á 6. síðu, j