Nýi tíminn - 12.05.1949, Qupperneq 8

Skúli Guðjónsson: Klagað fyrir
Ameríkumönnum.
Sigfús Sigurhjartarson: „Ailur
heimur er að vakna.“
Almanak Vestnr-
íslendinga
Almanak Ólafs S. Thorgeirs
sonar sem gefið er út í Winni-
peg hefur nú komið út í 55 ár.
Munu margir íslendingar kann-
ast við það, og er það nú fáan-
legt á skrifstofu Menningar-
sjóðs og Þjóðvinaíélagsins,
Hverfisgötu 21.
1 árgangnum 1949 er þetta
efni auk venjulegs almannaks-
fróðleiks: Magnús Markússon
skáld eftir Richard Beck, Frá
Vopnafirði til Winnipég eftir
Svein Árnason, Páll Jónsson eft
ir séra Sigurð Ólafsson, Tvö
kvæði eftir Árna G. Eylands,
Oddný Magnúsdóttir Bjarnason,
ljósmóðir eftir séra Sigurð S.
Christóphersson, Ólafur Guð-
mundsson Nordal og Margrét Ó1
afsdóttir Nordal eftir G. J. Ole-
son. Til lesanda. 1 þreskingu eft
ir Eyjólf S. Guðmundsson, Kol-
beinsey eftir Berg Jónsson Horn
fjörð, Helztu viðburðir meðal
Vesturíslendinga og mannalát.
Wt?
ilialdsflokkurliin,
fla
Sósialistaflokkurínn mófmœlir bessurn ósvifnu og rang-
látu álögum i eySsluhit leppsfjórnarinnar
Benzínskatturinn verður þtiitgbær fyrir atvinnábilstjéra og fjændör — og
allan almenning vegna aakinnar dýrtíðar
Heyþurrkunar-
tæki sem afkasta
160 hestburðum á
sélarhring
Ágúst Jónsson raf-
virkjameistari hefur
fengið tæki til hrað-
þurrkunar á heyi inn-
flutt frá Bandaríkjunum
og sett það upp hér til
reynslu.
Tæki þetta sem Banda-
ríkjamenn nefna „All Crop^
Drier”, er blásari með olíu-
kyndingu, sem blæs 70-80
stiga heitu lofti inn í hey-
vagn. Afköstin eru um 160
hestar af fullþurkuðu heyi á
sólarhring. Hráolía er notuð
sem hitagjafi og eyðast 11
lítrar af henni á klukkustund
■Með því verði sem er á olíu
þeirri sem Ágúst notar, nem-
ur sú eyðsla 50 aurum á
hvern hestburð, en þann
kostnað má lækka með því
að nota ódýrari hráolíu.
Heyþurrkarar þessir kosta
hingað komnir um 12 þús. kr.
en vagninn, sem heyið er
þurrkað í kostar mikið meira,
eins og hann er úr garði gerð-
ur frá verksmiðjunnar hendi,
og mundi vera hægt að fram-
leiða hann ódýrari og hent-
ugri hér heima.
Aðalkosturinn við notkun
þessara hraðþurkunartækja er
sá, að efnatap verður mjög lít-
ið og rakainnihald heysins
kemst allt niður í 15%. Tæki
þessi eru líka svo afkastamikil
og hentug til flutnings milli
bæja, að nokkrir bændur ættu
að geta notað þau sameigin-
lega* --.'•..-yJt’áái:
Ríkisstjórnin lagði nýiega íram á Alþingi írum-
varp um hækkun benzínskaftsins sem nemur hvorki
meira né minna en 22 aurum á lítra, skatiurinn
hækkar úr 9 aurum í 31 eyri!
Þegar við 1. umr. frumvarpsins í eíri deild lýstu ^ / i/ ri >i n u* *
Brynjólfur Bjarnason og Hermann Jónasson ýíir UOU ö ixBllöVSKUrflUCjVQi!3 1 •
andstöðu við þéssar nýju gífurlegu álögur. Taldi
Brynjólfur það skáðsemdarfrumvarp, er miðaði að
því að rýra kjör almennings, stofna til sívaxandi
öngþveitis, verðhækkana og aukinnar dýrtíðar. í
sama streng tók Hermann Jónasson sem taldi skatt-
inn ósanngjarnan og óréiiláían.
Brynjólfur lagði áherzlu á að að gera aila þingfíokka samá-
Bjarni Benediktsson skýrir frá:
715 Böndörikjoþegnör sförf-
1949-ASeins 254 Islending-
ör unnu þar
það væri algerlega út í hött er
ríkisstjórnin er að reyna að láta
sýnast svo að skattur þessi sé
lagður á vegna framkvæmda við
vegaviðhald og brúagerð. Þetta
væri alger hugsanaruglingur.
Skatturinn er lagður á sem ein
fjáröflunarleið ríkisstjórnarinn
ar til að jafna hinn almenna
greiðsluhalla fjárlaganna.
Þetta verður mjög þungbær
skattur, kemur þungt niður á
atvinnubílstjórum, á almenningi
í hækkuðum flutningsgjöldum
og ekki sizt bændum sem nota
landbúnaðarvélar er bensín þarf
til.
Brynjólfur svaraði hvasst til-
raunum Jóhanns Þ. Jósefssonar
byrga fyrir fjármálaóreiðunni.
Benti Brynjólfur á að stjórnar-
liðið hefði fellt meira að segja
þær hóflegu tillögur sem fjár-
veitinganefnd gerði um sparnað
útgjalda til ríkisbáknsins. Hún
hefði lagt á skatta og tolla að
upphæð talsvert á annað hundr-
að milljóna króna þau tvö ár
sem hún hefur setið við völd,
vöruverð hefur stórhækkað
þann tíma fyrir beinar aðgerðir
ríkisstjórnarinnar, dýrtíðin auk
izt svo að raunveruleg vísitala
er nú komin á fimmta hundrað
stig. Ekki hefur stjórnarand-
staðan á Alþingi, Sósíalistaflokk
urinn veitt ríkisstjórninni fylgi
Framhald á 6 síðu.
SetuliH áheyrendapalla þingsins
fékk laun úr ríkissjóði!
Beiksingamir íara m. a. um hendurnar
á forseta S.U.J.
Bolarfull plögg hafa að undanlörnu farið um hendurn-
ar á forseta S.U.J., Vilhelm Ingimundarsyni. Eru þetta
reikniagar frá ungkrötum þeim sem ásamt Heimdelling-
um voru látnir fylla áheyrendapalla Alþdngis dagana
sem Atianzhafssáttmálinn var til umræðu. Á reikning-
unum er tilgreint, hverra launa þeir kref jist fyrir þetta
starf.
En fyrir þá sök verða reikningarnir að fara um hend-
urnar á Vilheim, að mennirnir mega ekki vita, hver hinn
raunvertiiegi greiðandi launanna er. Greiðandinn er
nefnilega ríkissjóður, eða lögreglustjórnin fyrir hans
hönd.
Launin eru misjöfn, þó aldrei órífleg, en stundum
geysihá. Þannig hefur t. d. ednn maður „aðeins“ fengið
120 kr. fyrír að standa á áheyrendapöllunum tvo daga,
en annar krafðist 560 krónur fyrír þríggja daga vakt,
og fékk þær greiddar umyrðalaust!
Ekki er vitað nákvæmlega um Iaunakröfur Heimdell-
inga í þessum efnum, en óhætt mun að fullyrða, að þeir
séu ekki hæverskari en félagar þedrra, ungkratarnir.
Og ríkissjóður borgar.
Eftir langa bið hefur ríkisstjórnin loks treyst sér til
að svara fyrirspam Einars Olgeirssonar um ýmis atriði
varðandi KeflavíkurflngvöiMnn og dvöl bandaríska iiðsins
þar.
Svaraði Bjarni Ben. þeirri fyrirspum hve margir
Bandaríkjaþegnar hefðu verið við störf á Keflavíkurflug-
velii 1. jan. þessa árs og hve margir ísiendingar, og iiverjar
samsvarandi tölur hefðu verið í fyrra. Var svarið á þessa
leið:
1. jan. 1949 voru 715 Bandaríkjaþegnar við störf á
Kefiavíkurflugvelli, þar af unnu 230 hjá byggingarfélaginu
sem sér um byggingarnar þar. Þá imnu á flugveliinum 254
íslendingar.
1. jan. 1948 voru 870 Bandaríkjaþegnar við störf á
Keflavíkurflugvelli, þar af 316 hjá byggingarfélaginu. Þá
UEnu þar 232 ísiendingar.
iíkisstjérnin leggur enn til nokk-
urra milljéna hækkun á útgjöldum
fjárlaganna
Bikissfjómin og fuUtrúar hennar í fjárveitinganefnd
Ieggja til við 3. umr. fjárlaga að útgjöldin bækki um
nokkuð á fjórðu milljón króna svo rekstrarhallinn verði
5 650190 kr. v
Greiðsluhallinn á frumvarpinu eins og það fór frá
2. umr. var 30 547 628 kr., en verður nú að 34 235 778 kr.
Frá þessu skýrði formaður fjárveitinganefndar, Gísli
Jónsson, er þriðja umræða fjáriaganna hófst loks,
en þessar tölur miða við frumvarpið áður en breytingar
em gerðar á tekjubálknum vegna hinna nýju áJagna rflds-
stjómarinnar.
Þingmaðurinn sýndi fram á
að sé tillit tekið til heimilda-
greina f járlagafrumvarpsins
eins og það yrði að samþykktum
hinum nýju tillögum stjómar-
liðsins sé raunverulegur rekst-
urshalli þess 11 302 190 kr. og
raunverulegur greiðsluhalli rúm
ar 47 milljónir króna!
Kvað Gísli mikið vanta á að
þingmenn væru búnir að átta
sig á að draga þyrfti úr útgjöld
um ríkisins, og sé ríkisstjórnin
þar engin undantekning, hún
hafi átt eök á því að við aðra
umræðu voru felldar sparnaðar
tillögur fjárv«:*;”"anefndar er
námu 1550 000 kr.
Gísli skýrði frá því að ríkis-
stjómin og flokkar hennar
hefðu gert með sér samkomu-
lag, um að samþykkja engar
breytingartillögur við þessa
umræðu nema tillögur fjárveit-
ingarnefndar!
Þetta er nokkuð ógætileg yf-
iriýsing,, því einmitt í skjóli
þessa samkomulags hafa nokkr-
ir virðulegir stjómarsinnar bor-
Framhald á 6. síðu. .