Prentarinn - 01.01.1970, Blaðsíða 10

Prentarinn - 01.01.1970, Blaðsíða 10
Æcrchmðmíítu IFóliú xxxvii iRoyamiin bdtú bccctulc pnmo £fcbon fiuc flbcflbtt tudícte JnuoCtdbc ciifcbtoXurrcpt. c|no tgc fcqiiétcs dánicrút.'íroyacni quá 3llion trí>8 rcgte troyúöoiifiliua Jinpltííimá iníláurjuit mtllcT quimxcnns pjlíibus am jrt rcmou ajt:vbt oín; rcmin vbatjo crat:3'pf3 qmppc quc Pccáulcin. mobrtdtoi----------------'------- críco.’tim obudtoncm p jIÍj futt:a ab ctð t andc bclctá ^ermlcð feccro: f^frculco illccújJj' fonc troyá vartauu quc ftanm a pamo fmt rc cdtftcnta. 3Idt*5 baculce flrjoncoliiuptacuj cóftt • tuitctbclla mulca cöfcctt quéöiditPuodcam infi öitcect mbumjnoð pfcj ciftcbbotca. ‘T-,‘5tc bccto: fuit pmo X Gcnttuð p Jmt cc bc ctiba vto:c tncópabilis íeZ' titudimo ct ftrcnuttjtis. ^ó ob mJrimft ci9 nulittc ftilgo rcm apuö troyjnoo mjíío t p:cao babinjocft.illá ob tu crcdibtlcct*p:ndéná ar? fo: tmidtné nó íolú parétcs:fcd apjtriánobihtJtcjtCB gIíj fplédtdá fcctt.bicc.r Öndroí' m acb a ptuGC pt’rcs Gcnuit ft lioo.£ qb’frác^vn’ftnt fl q (vt jitvmcétt9 byftotiat’bur iGÚd9)fráct otiGtné babuac. íBenela9 feelcna B£lcn j fuft vxoi n»d n fiario ____ndaircgiO'r apari dcftlio ptijmirjpitur.r adfroyj pducitur.ippttT qo tToyjuú bcllú cjrotttiy JIpl am rn poft troyc cra dimn törcci mcncl jo rcd djcviiit.q Gjudéon jutm cú tllJ cðfccndit pjriijut pcfirur?:fcd réPcfhttb5’ jcn ili cýiptú jd pohbuy rcgcj öCucnac.3Indcq;öi^ fccdcnrcG octo ðiiio arátco (vt tcftto cft cufcbi9)tandc? ^ inpjtiijiiircdtcrunt. Z) örto qut ct íllcrádci JU' öict5’ clt riufdé bccto-' rt8frjtcncr pjmo'rbcai-* b .1 njt°: fb fpccic ÍCijafíótó cú.v.r.n jmb^m jrccu rnit^ tuur £t: ntaid.io bofpicó fufapif. £m9cú jfpcjnftct vjlO:c> tlbj. abfditc mjritö tandéáioibiioi’cjri'o rbc^ jjurio jbftulit a Xrqyjm pdurit.£r qu j rjpin.i bcllum öccén jIc jrcco^ jdua> — — fuo troy.moo fufccpcu cft.i?iccú troyamo vrbcm obfidcntib^imiltj llrémic jcf- Sl&JtllCnOn ftlTcr.ðpirrbo jcbilliofiliooccifuofuit. — /Tnö jmcnon fuit fr.ita rcjio ftfNmcbi öuv fon9 crcrcinis jrccou. cötrj troy.í ri hclbmt.g tjndcmriJdito:icanirptftijnccaptf .ftiitiT;ðtra rcjtofili*. ab ontnt cracitu impajto: adiijn atuo.ad bcllúpaijcno tClitcmcftrjm conmjcjcx: qua rnulroo fufccpaat fthoe rdiquir. £t jpud troyam multoo p jfliio labotco.r ftmtiltJtco pnncipum p:o qmbuo ab impaio öcpofituoT tlh p jbmcdco fufFcct? cft. öuécum vhrco ocádiflct ipfc nuion gIo:ia impcnmn rcjftiinipfit.íbiidc, ,*£roya cjpta ct öiruta aim ingcnri p:cda a cafljndrj p:i Jmi filt j m p Jrium rcdf ruruo n juco confccndtt tlcruin t ipfc tcmpcftjrc jctuo.p annú famc crrjuit. 3Jftt ötto öc íroyj fttjicntco öuo rcjna conftmint:Iohjc tjinépoft. Æuraið T3 ifönco quidécrbcaonrfil^pjmincpoo j quo il frjtico? nomérijaú cft.j rioyj ftiGJr poftca toj ta flfia puacatJ in öanubtj ripio tandé pucmt.^bi cn alícídiu cólcdiftct.öcindc locum qucréo a cömum bo minú foaaarc fciunctú: ad tbanji flucntíj t pahidco mcotidao CccdTit. vbi «5icjmb:iá condidit vrbcm. iFranco fili’íroití filijrCiTúi -þrumi.a ií ppl'tri rb co bcfccndcmé.qui'dört ^Kturcootciioijti Diait.öit) colfi o:i£U!ccj. ircylbúrcfcnini. var fullprentuð í Nurnberg 1517. Augsburg tókst sem sé ekki að halcla skriðnum sem gert hafði hana í upphafi að prentlistarmiðstöð. Synir þeirra beggja, Erhards Ratdolts og Johanns Schönspergers, sem ráku áfrant fyrirtæki feðra sinna, voru í engu merk- ir. Geðþekk skreyting og myndaauður voru samt á- fram einkenni á bókum gefnum út í Augsburg, svo sem þýzku þýðingunni á l’etrarca, sem Heinrich Steiner prentaði 1532 með 261 tréskurðarmynd. Steiner hafði í öndverðu prentað trúmálabæklinga í þágu siðbótarmanna, en frá því um 1530 gerði hann að sérgrein sinni og veita þýzkum lesendum aðgang að erlendum bókmenntum, einkum ítölskum. Vin- sælust af útgáfubókum bans varð Einblemala eftir Andrea Alciati. Fyrsta útgáfan, með 104 latneskum „dæmum" og 98 tréskurðarmyndum, kom út 1531. Hún var skjótt endurprentuð og aukin og brátt þýdd, með enn frekari viðaukum, á frönsku, ítölsku og spönsku. I dæmabókunum voru texti og mynd hvort öðru háð, þannig að einkunnarorð í bundnu máli eða óbundnu með siðalærdómi túlkuðu tákn- ræna mynd, sem svo aftur túlkaði þau á móti. Næstu hálfa aðra öldina áttu „Dæmabækur" af þessu tagi eftir að skarta í bókasafni livers þess manns í Vestur-Evrópu sem teljast vildi hugsandi eða tolla í tízkunni. ULM. Þótt Ulnt gæfi Augsburg lítt eftir í stjórn- mála- og efnahagsþýðingu í hópi ríkisborganna í Schivaben, stendur hún hinni síðarnefndu langt að baki, þegar að því kemur að tíunda prentlistaraf- rek. Sameignilegt einkenni bókagerðar á báðum stöðum er að leturprent og myndir er látið fara saman. Frumprentarinn í Ulm (frá 1472), Johann Zainer, virðist hafa verið bróðir Gúntliers Zainers í Augsburg. Utgáfur hans á Boccaccio (1473) og Esóp (1476), sem fornmenntavinurinn og borgarlæknirinn Heinrich Steinhöwel hafði þýtt, prýddu smekklegar tréskurðarmyndir og skrautrammar. Markverðari er þó Cosmographia eftir Ptolomeus, sem Leonhard Holle gaf út 1482; landakortin 32 skorin í tré og viðkunnanlega, rómanska letrið (sem St. John Horn- by vakti til lífs á ný undir heitinu „Ptolcmy") skír- skota um allan aldur til liókavina. Zainer og Holle urðu nú samt báðir gjaldþrota, og þar með lauk markverðri prentun í Ulm. NURNBERG. Forustuhlutverkið fyrstu öld prent- listarinnar í Þýzkalandi tók ríkisborgin Núrnberg. Þar verður samliandið milli prentverks og kaupsýslu sérstaklega áberandi. Núrnberg framleiddi ekki hrá- efni en var heimkynni markskonar fullvinnsluiðn- aðar, og henni auðnaðist að verða verzlunarmiðstöð Mið-Evrópu sökuin frjálslegrar stefnu ríkjandi ætta, sem aðhylltust gjaldfrjáls vöruskipti. Núrnberg dró því að sér kaupmenn og víxlara hvarvetna að úr Evrópu, sem þótti hagkvæmt að stunda kaupsýslu Siða úr Liber chronicarium sem prentuð var i prent- smiðju Koliergers i Niimberg úrið 1495. í bókinni eru um 1800 tréristur. 8 PRENTARINN

x

Prentarinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Prentarinn
https://timarit.is/publication/732

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.