Prentarinn - 01.01.1976, Blaðsíða 2

PRENTARINN
Útg. HiiJ islenzka prentarafélag
54. árgangur
1-5. tölublaÖ 1976
Ritnefnd:
Haukur Már Haraldsson
ritstjóri og ábm.
Eirikur Eiriksson
Hallgrímur Tryggvason
Magnús Einar Sigurðsson
Matthias Gunnarsson
Prentsmiðjan Hólar hf.
Efnisyfirlit
Ný vinnulöggjöf . 1
Stéttaskifting, stéttvísi
og stéttabarátta . 2
C'.omp/Set 550 . 6
Nordisk Grafisk Union stofnað . 8
Fréttir af starfseminni . 11
Verða félögin sameinuð? . 12
Norræna prentiðnaðarráðið . 14
Látnir félagar . 17
Merk kona látin . 17
Stéttaskifting, stéttvísi
og stéttabarátta
Það er sennii-Ega kunnugra þeim sem
um hugsa en svo, að fara þurfi um
mörgum orðum, að sjálfsagt hefur
stéttarvitund fslenzks verkalýðs sjald-
an verið eins lítil og á síðari árum. í
ritum frá fyrri hluta þessarar aldar
má lesa um samstæða og öfluga verka-
lýðsstétt, sem beitti sér af afli og sam-
takamætti í baráttu við atvinnurek-
endavald, sem oftar en ekki var stutt
dyggilcga af ríkisvaldi og/eða bæjar-
fulltrúum eignastéttanna. Nú virðist
það ltins vegar svo, að ekki virðist
unnt að virkja verkalýðshreyfinguna
til neins nema samþykkja verkfalls-
boðun og (f mun minna mæli þó, mið-
að við fundasókn) samþykkja kjara-
samninga. Það er engu líkara en þjóð-
mál komi henni alls ekkert við. Þau
eru nefnilega pólitísk. Meira að segja
flokkspólitísk, sem virðist vera ein-
hvers konar blótsyrði í liugum og
munni alltof margra félaga í verka-
lýðshreyfingunni.
Verkalýðshreyfingin er orðin stétt-
ar-villt. Það cr hinn sorglegi sannleik-
ur. Og þetta gildir ekki aðeins um al-
menna félaga í hreyfingunni. Þess eru
jafnvel dæmi að forystumenn (formenn
og stjórnarmenn) verkalýðsfélaga liafi
verið á framboðslistum Sjálfstæðis-
flokksins sem er óumdeilanlegur hags-
munaflokkur atvinnurekendaauðvalds-
ins og starfar sem slíkur á þingi og í
bæjarstjórnum, þótt reynt sé að fela
það með slagorðunr á borð við „flokk-
ur allra landsmanna". Með liðsinni
sínu leggja þessir forystumenn verka-
lýðsfélaganna flokknum lið við að
villa um fyrir kjósendum - og sínum
eigin félagsmönnum - og gera honum
þannig auðveldara fyrir um kúgun
alþýðunnar. Þeir leggja sitt lóð á vog-
arskálarnar til að draga tir kaupmætti,
auka atvinnuleysi og rýra á annan
hátt kjör félagsmanna sinna.
Sem betur fer minnist ég þess ekki
að forystumenn HÍP hafi farið á lista
flokks atvinnurekenda. En það þýðir
þó engan veginn að stéttarvillan sé
þar óþekkt fyrirbæri. Síður en svo.
Þegar talað er um það á aðalfundi
félagsins að ekki eigi að álykta um
landhelgismálið og/cða herinn ogNató
vegna þess að það séu flokkspólitísk
mál, þá er það átakanlegt dæmi uni
stéttarvillu. Og þegar talað er um á
fulltrúaráðsfundi að fordæming á
samningum í landhelgismálinu sé til-
raun til að kljúfa félagið pólitískt, þá
er það einnig dæmi um stéttarvillu.
Dæmið verður enn átakanlegra þegar
þess er gætt að það er fyrrum formað-
ur félagsins sem heldur þessu fram.
En þetta er ekki nýtt vandamál.
Nýverið rakst ég á grein eftir Hall-
björn Halldórsson prentara í Alman-
aki alþýðu, 2. árg. 1931. Greinin ber
yfirskriftina „Stéttaskifting, stéttvísi
og stéttabarátta".
Með hliðsjón af því sem að framan
er sagt þykir mér rétt að birta hluta
þessarar greinar Hallbjarnar, enda á
hún fullt erindi lil verkalýðshreyfing-
arinnar enn þann dag i dag. Greinin
birtist hér allmjög stytt.
Stéttaskifting,
stéttvísi og stéttabarátta
Það er ofboð auðskilið hvernig cign
cða eignarráð á framleiðslugreinum
fær mönnum vald yfir öðrum. Fram-
leiðslugögnin eru skilyrði fyrir öflun
lífsnauðsynja til neyslu og skifta og án
2
PRENTARINN