Nýi tíminn - 12.01.1956, Blaðsíða 1

★★ MTJNIÐ
★ ★ AÐ
★ ★ GREIÐA
★ ★ NÝJA TlMANN
★ ★ SKILVÍSLEGA
TSMSIM
Fimmtudagur 12. janúar 1956 — 16. árgaugur — 2. tölublað
Þanníg hirSa auShringarnir arSinn af framleiSslunni:
Magn Pigsi sem Islendingor nota af olíum
á árl §0 millj. kr. dýrara en í Þýzkalandi
íyrir alla ör«5agle!ka liefur framlelðsla sjávar-
átvegsins farlá sivaxandl á imdaiBförimm áriim
í desembermánuði s.l. kostaði tonnið aí togaraolíu 347 kr. í Vesturþýzka--
landi en kr. 413 hér: mismunurinn var 66 kr. eða 20%. Á sama tíma kostaði
bátaolía og olía til húsakyndingar kr..548 í Vesturþýzkalandi en kr. 924 hér;
mismunurinn var kr. 376 eða 70%. Samkvæmt þessu er magn það sem selt
er af olíum á ári hérlendis allt að 50 milljón krónum dýrara en í Vesturþýzka-
landi. Ennþá meiri verðmunur er á benzíninu. Samt mun vera öllu meiri ílutn-
ingskostnaður frá Mexíkóílóa til Þýzkalands en frá Sovétríkjunum og hingað,
og munur á kaupgreiðslum er sáralítill og skiptir ekki máli.
Þessum athyglisverðu stað-
reyndum skýrði Lúðvík Jósefs-
son frá í ræðu þeirri sem hann
flutti á fundi Sósíalistafélags
Reykjavíkur í fyrrakvöld, en
þar rakti hann í stórum drátt-
um ástandið í sjávarútvegs-
málum hérlendis, hvernig við
værum á vegi staddir og hvað
gera þyrfti til að koma sjávar-
útveginum á skjmsamlegan
grundvöll. Var ræða Lúðvíks
stórfróðleg, og fer hér á eftir
útdráttur úr henni:
Stóraukin fram-
leiðsla
Árið 1943 — eitt mesta síid-
veiðiár í sögu þjóðarinnar —
var heildarframleiðslan af fisk-
afurðuni. fyrir utan síld, 201000
tonn. Sildin var það ár 170000
toim, eða heildaraflinn um
370.000 tonn.
Árið 1946 var fiskaflinn ann-
ar en síld kominn upp í 236
þús. tonn. Síldveiðin varð hins-
vegur mun minni vegna afla-
brests eða 132.000 tonn, en engu
að síður hélzt heildaraflinn að
heita má óbreyttur.
Á því ári sem nú er nýliðið,
1955, var fiskafli annar en
síld 350.000 tonn — eða ámóta
mikið magn og lieildaraflinn
1943. Síldin varð 55.000 tonn,
og heildaraflinn þannig yfir 400
þús. tonn eða meiri en nokkru
sinni fyrr í sögu þjóðarinnar,
þráít fyrir það að norðurlands-
síldin brást.
Þessi aukning kemur einnig
skýrt í ljós í skýrslu Fram-
kvæmdabankans um sjávarút-
veginn 1954. Þar segir svo:
„Þegar verzlunin er athuguð er
hið fyrsta sem menn reka aug-
un í hin gífurlega aukning út-
flutningsins. . . Miðað við með-
altal áranna 1950—1952 þá hef-
ur magn útflutningsins aukizt
um hvorki meira né minna en
36% á árinu 1954.“
Ekki stafar þessi aukning af
því að mönnum hafi fjölgað
á fiskveiðiflotanum, þvert á
móti sýna skýrslur að þeim hef-
ur fækkað. Ekki hefur bátum
heldur fjölgað á þessu tímabili;
hinsvegar höfum við eignazt
miklu betri og afkastameiri
skip, tækni við veiðamar hef-
ur stórbatnað og við höfum
lagt undir okkur stærra veiði-
svæði. Og það er ástæðan til
þess að sjávarútvegurinn sem
atvinnugrein hefur jafnt og
þétt skilað þjóðinni meira arði,
aflinn hefur sífellt farið vax-
andi þótt ekki hafi fleira fólk
eða skip tekið þátt í framleiðsl-
unni.
Þessar staðreyndir sýna og
sanna að sjávarútvegurinn er
okkur — þrátt fyrir állar sveifl-
ur og „öryggisleysi" sem rætt
er um — eins stöðug eða stöð-
ugri tekjulind en iðnaðurinn í
iðnaðarlandi eins og Bretlandi
eða landbúnaðurinn í landbún-
aðarlandi eins og Danmörku.
Framleiðsluverðmæti sjávar-
afurða hefur svo aukizt miklum
mun meir en aflamagnið ber
með sér. Árið 1943 framleidd-
um við aðeins 2.800 tonn af
fiskimjöli, en 1954 23.000 tonn;
hraðfrystingin hefur á sama
tíma farið stórlega í vöxt; fisk-
herzlan orðið mjög mikilvægur
þáttur framleiðslunnar o. s.
frv. og allt hefur þetta marg^
faldað verðmætið.
Á sama tíma og þessi stór-
fellda aukning hefur orðið, fer
því mjög fjarri að við höfum
fullnýtt möguleika okkar. Báta-
flotinn hefur verið stöðvaður
æ ofan í æ, og seinast þessa
dagana. Togaraflotinn hefur
stöðvazt máiiuðum saman
vegna ágreinings um kjör og af
öðrum ástæðum. Einstakir tog-
arar hafa legið í reiðileysi mán-
uðum saman, t. d. annar Vest-
mannaeyjatogarinn og togarinn
Keflvíkingur, sem lá bundinn i,
í Reykjavíkurhöfn 7% mánuð á
s.l. ári og liggur enn. Fram-
leiðslan sjálf hefur aftur og
aftur verið takmörkuð og stöðv-
uð; t. d. volu síldveiðarnar í
Faxaflóa þrívegis stöðvaðar í
haust. Oft á þessu tímabili
hafa hraðfrystihúsin ekki mátt
frysta nema ákveðinn skammt,
og síðan hefur verið tekið fyrir
veiðarnar og þannig mætti
lengi telja. Framleiðsluaukning-
in hefur orðið þrátt fyrir þessa
óstjórn í efnahagsmálunum —
og hún hefði getað verið langt-
um meiri ef öll geta okkar
hefði verið fullnýtt — og gefur
þá auga leið hvers við værum
megnugir ef togaraflotinn væri
stækkaður og bátaflotinn efld-
ur.
Auk þeirra örðugleika sem
sjávarútvegurinn hefur orðið
að glíma við, kemur svo láns-
fjárstefna banka og ríkisstjórn-
arinnar, sem sérstaklega virð-
ist beint gegn þessum aðalat-
vinnuvegi þjóðarinnar. í
skýrslu Framkvæmdabankans
um árið 1954 segir svo um
breytingar á útlánum bank-
anna:
Útlín til landbúnaðar jukust
um 61 milljón kr.
Útlán til verzlunar jukust um
42 millj. kr.
Útlán til iðnaðar jukust um
13 millj. kr.
Útlán til sjávarútvegs
MINNKUÐU um 9 millj. kr.
Þessar tölur tala sínu skýra
máli um afstöðu valdhaíanna
til sjávarútvegsins.
Framhald á 12. síðu.
Þorsteinn Jónatansson
Aðaííundiir
Sósíalistafélags
Almreyrar
Aðalfundur Sósíalistafélags
Akureyrar var haldinn síðast-
liðinn sunnudag, og var hann
fjölsóttur. Hefur félagsmönn-
um fjölgað um 24 á árinu.
Formaður Sósíalistafélagsins
var kosinn Þorsteinn Jónatans-
son; varaformaður Jón Ingi-
marsson; ritari Guðmundur
Snorrason; gjaldkeri Sigtrygg-
ur Helgason; meðstjómendur
Tryggvi Helgason, Guðrún Guð-
varðardóttir og Björn Jónsson.
1 2 3 4 5 6 - 7 ,8 9 1Q 3L. 0! Ö oc
t DEL CORREL 0 'Á 0 7 / 0 0 0 'k Q 3 8
2 PENROSE % 0 ’k / ’k 0 0 0 0 O s ■ h
3 FRIÐRIK 1 Zz 0 7 L / 'h /. h H- t l 2
4 GOLOMBEK 0 0 0 • 0 £ Zi T 0 O: % JO
5. FULLER 0 h 0 I * z. h' M 7z Zz '&M ' hl .
6 PERSITZ / ! 0 Zz Ix m 0 0 O % ú-7
7 IVKOFF 7 l ‘k % % ! m 1 m 0 ú 3
Q- TA JMANOFF /. í 0 1x T ! 0 m / % ’ip'
9 DARGA 7i ! !x ! k 1 0 0 m .0 M •6; .
JO KORSTNOI -/■ / íx T '/2 k 7 %. i 1 i: 2
Friðrik og Korsfnoj urðu
jafnir efsfir í Hasfings
GerSu báSir jafntefli I lokaumferSinni,
Ivkoff þriSji, Tajmanoff fjórSi

Skakniótinu í Hasting's lauk með því að Friðrik Ólafs-
son og Korstnoj urðu jafnir og efstir með sjö vinninga
hvor. Gerðu þeir báðir jafntefli í síðustu umferðinni;
Friðrik við júgóslavneska stórmeistarann Ivkoff og Kor-
; stnoj við Bretann Fuller. Er sigur Friöriks á mótinu mik-
ill og sannar að hann er enn í örum vexti sem skák-
maður og þó þegar kominn í fremstu röð.
Aðrar skákir í síðustu umferð
fóm þannig að Tajmanoff vann
Penrose, Golombek gerði jafn-
tefli við Persitz og Darga gerði
jafntefli við Del Corral.
Röð keppenda á mótinu er því
þessi:
1-2 Friðrik Ólafsson og Kor-
stnoj, 7 vinningar.
3 Ivkoff, 6VÍ; vinningur.
4 Tajmanoff, 6 vinningar.
5 Darga 4% vinningur.
6-7 Fuller og Persitz, 3J/2 v.
8 Del Corral, 3 vinningar.
9 Penrose, 21/) vinningur.
10 Golombek, iy2 vinningur.
Geysilegur áhugi var hjá al-
menningi í gær að fylgjast með
úrslitunum og mikill fögnuður
er þau bárust. Meðal skeytal
sem Friðriki voru send var eitt
frá menntamálaráðherra.
Þjóðviljinn hefur beðið Guð
mund Arnlaugsson um að gera
grein fyrir niðurstöðum móts-
ins og fara ummæli hans hér á
eftir:
„Það var dálítill vandi að
meta sigur Friðriks Ólafssonar
í einviginu við argentíska taíl-
meistarann Herman Pilnik. Að
vísu tefldi Friðrik þar ágæta
vel, en sannast að segja var
lítill stómieistarabragur á tafl-
mennsku gestsins. Átti maður
að trúa því, að Friðrik hefði á
ný bætt við sig svo að um mun-
aði, eða lá skýringin í því, að
ssigÉF
Hann er þegar kominn 1
fremstu röð skákmanna heims
stórmeistarinn væri ekki nema
skuggi sjálfs sín? Nú hefur
Framhald á 9. síðu.