Nýi tíminn - 06.03.1958, Blaðsíða 6

r
6) —• NÝI TÍMINN — Fimmtudagur 6. marz 1958
Nf I TlMINN
Útgefandi: Sósíalistaflokkurinn.
Riístjóri og ábyrgðarmaður: Ásmundur Sigurðsson.
Áskiiftergjald kr. 50. á ári. — Prentsmiðja Þjóðviljans.

Stjórnmálamenn gefast
npp íyrir hershöfðingjnm
Verðstöðvunarstefna getur ein
forðað gengislækkun
l^egar jfjrstandandi Búnaðar-
*■ þing kom saman fyrir
■okkru var þess getið í frétt-
»m af setningu þess, ,að for-
Kiaður Búnaðarfélagsins, Þor-
steinn bóndi á Vatnsleysu,
iaefði í setningarrœðu s'nni láfc-
-«5 þess getið, að offramleiðsla
vFæri nú að verða eitt af helztu
'randamálum landbúnaðarins.
Þótt mokkrar fréttir hafi birzt
síðah af störfum þingsins, hef-
tr Iítið verið minnzt á það,
hvernig þingið munj taka á því
rnáli.
Kótt hér sé vissulega um
* nokkurt vandamál að ræða,
e-inkum ef framleiðslan heldur
áfram að vaxa svo ört, sem
bún hefur vaxið hin síðustu ár,
þá eru þar ýmsar hliðar sem
ethuga þarf, og nauðsynlegast
sf öllu er að'bændastéttin geri
sér fyllilega grein fyrir vand-
tnum. Er því nauðsynlegt að
3únaðarþing ræði þessi mál
r.:ður í kjölinn.
Tjess ber að gæta, að nokkur
vöxtur má verða í land-
'túnaðarframleiðslunnj til þ^ss
íð mæta vaxandi innanlands-
xnarkaði. En svo virðist, sem
vöxturinn ætli að verða all-
miklu meiri og kemur þá til at-
tugunar, hvei-n'g snúizt verði
við því vandamáli.
|>er þá fyrst að gera sér grein
fyrir því, hvort ekki sé
Kokkur hluti þessarar auknjng-
ar ti! kominn fyrir óeðlilega
þætti í framleiðslustarfseminni.
Það er með kostnaði sem ekkj
borgar sig frá þjóðhagslegu
ijónarmiði.
l/'ið nána athugun mun marg-
* ur bóndinn viðurkenna að
svo sé, að því er snertir notk-
un hins erlenda skepnufóðurs,
sem við flytjum nú inn í
nokkrum mæli. Það orkar ekki
tvímælis, að með því að flytja
inn erlent skepnufóður svo
verulegu nemi og framleiða á
því landbúnaðarvörur til út-
fiutnings erum við að reka ó-
hagrænan þjóðarbúskap. Og
þótt einstaklingurinn kunni að
telja sig hafa hagnað af þessu
» svipinn, þá mun slíkt einnig
vafasamt er til lengdar lætur.
"Y^msir munu segja, að nauð-
syn sé að nota allmikið af
c-rlendu kjarnfóðri, til þess að
'búféð gefi fuilan arð. En einn-
íg þetta er byggt á misskiln-
iingi. Það fóður sem hægt er að
ífla á íslandi- er svo kjamgott,
aðeins ef það er hirt á réttum
■'ima, og ve-1 tekst t:l um verk-
un, að á því má láta allar teg-
undir búfjár okkar að svínum
c g alifuglum undanskildum,
*efa prýðilegan arð. Það er þvi
innlend fóðuröflun og kapp
lagt á sem bezta verkun þess,
eem á að verða svo til eina
stoðin undir búfjárrækt okkar
í framtíðinnj. Á þann hátt
mundum við einriig bægja frá
a. m. k. nokkrum hluta offram-
leiðsluhættunnar þegar í stað.
l?kki mun með öllu laust við
að ýmsir hyggi að leysa
megi þetta vandamál með nýrri
skráningu krónunnar, eða geng-
jslækkun. Enda er allmjög alið
á þeim húgsunarháetti af þeim,
sem eru formælendur þeirrar
aðferðar. Og ’víst er það að við
það mundu fleiri krónur fást
fyrir þann hlutá 'framleiðslunn-
ar sem út er fluttur.
Fn fleiri munu þó þeir bænd-
ur vera, sem ekki líta á
geng'slækkun sem bjargráð út
úr þessum vanda. Þeim er það
fyllilega ljóst, að þótt krónum
fjölgaði allmikið fyrir þann
litla hluta framleiðslunnar, sem
út er fluttur, þá mundi sú
krónufjölgun ekki e.'nu sinni
vega upp á móti annarri krónu-
fjölgun, sem einnig mundi leiða
af gengislækkununni. En það
er fjölgun þeirra króna, sem
bóndjnn þarf aftur að láta af
hendi fyrir nauðsynjar, sem
hann þarf að kaupa til bús
sínsí Sennilegast yrði niður-
staðan sú að bóndanum yrði
það raunverulega hagkvæmara
að sætta sig við það útflutn-
ingsverð sem fæst núna með
h'nu skráða gengi, sem nú er,
vegna þess hve útflutnings-
magnið er lítill hluti af heild-
arframleiðslu landbúnaðarins.
'l/'axandi verðbólga hér innan-
* lands eykur þetta vandamál
sem önnur vandamál í okkar
efnahagskerfi. Og fáj verðbólg-
an aftur að taka til að vera
óhindruð, þá leiðir hún vitan-
lega efnhagslífið út á þá glap-
stigu að gengislækkun verður
ekki forðað. En hún mun ekki
koma, sem bjargráð, er eitt út
af fyrir sig lagfæri efnahags-
vandamál þjóðarinnar, 'heldur
sem ill afleiðing áf undangeng-
inni þróun.
np'l þess að forðast það að
•-*- slík áfleiðing bitni á þjóð-
inni er verðstöðvunarstefnan
eina leiðln. Sú le.'ð hefur verið
farin með góðúm árangri, síð-
an núverandi ríkisstjórn tók
við - völdum. Andstæðingar
stjórharinnar hafa gert það
sem þe'r hafa getað til þess að
torvelda hana. Þrátt fyrir það
hefur hún t'ekizt eins og beztu
vonir stóðú til. Og það er hún
ein, sem getur forðað þjóðinni
frá-þvi að íá yfir sig nýja
geng’siækkun, með þeim af-
leiðingum, sem henni fylgja.-
Oigur vinstri flokka Frakk-
^ lands í þingkosningunum í
ársbyrjun 1956 sýndi að meiri-
hluti frönsku þjóðarinnar vildi
fyrir hvern mun að friði yrði
komið á í Alsír. Kommúnist-
ar og kosningabandalag sósíal-
demókrata og róttækra höfðu
lagt meg'náherzlu á það í kosn-
jngabaráttunni, að ekki mætti
láta Alsír verða nýtt Indó
Kína, blóðvöll þar sem
franskri æsku yrði fómað í
tilgangslausri baráttu fyrjr að
varðveita úrelt nýlendufyrir-
Erlend
tiðindi
komulag. Þrátt fyrir kosninga-
sigur flokkanna, sem settu frið
í Alsír efst á stefnuskrá sína,
er enn, tveim árum síðar, bar-
izt látlaust á svæðinu frá Mið-
jarðarhafsströnd suður í Sa-
hara. Franska stjórnin sem
nú situr hefur ákveðið að
senda 50.000 hermenn til Alsír
í viðbót v'.ð 450.000 sem fyr-
ir voru. Loftárásin á Sakiet í
Túnis sýnir að hætta er á að
Alsírstríðið breiðist út um all-
an vesturhluta Norður-Afríku.
/Ýllum ber saman um að
” þyngsta sökin á því að
enn er barizt í Alsír hvíli á
Guy Mollet, sem myndaði
stjóm eftir kosningamar 1956,
og flokki hans, frönskum
sósíaldemókrötum. Til þess að
friða Alsír með samningum við
sjálfstæðishreyfingu lands-
manna hefði Mollet orðið að
ganga í berhögg við frönsku
hægri flokkanna og reiða sig á
stuðning kommúnista, sem
greiddu stjórnarmyndun hans
atkvæði. Mollet valdi þann kost
að varpa kosnjngaloforðinu um
friðaraðgerðir í Alsir fyrir
borð og ganga til samstarfs
við þá menn, sem ekki mega
heyra á annað minnzt en að
barizt sé í Alsír þangað til
yfir lýkur. Þegar franskir
landnemar í Alsír gerðu að-
súg að Mollet og heimtuðu að
Catroux hershöfðingi yrði lát-
inn víkja úr embætti AlsLr-
málaráðherra, bognaði forsæt-
isráðherrann og skipaði í stað
Catroux, sem. kunnur var að
þvi að vilja semja við foringja
. Serkja, flokksbróður sinn Ro-
bert Lacoste, sem hefur rækt
embættið á þann hátt að hann
er orðinn átrúnaðargoð
franskra liernaðarsinna.
Tlfl'eðal franskra sósíaldemó-
-*-^*krata er öflugur minni-
hluti, sem er andvígur stefnu
flokksforustunnar í Alsír, en
Mollet hefur haldið velli til
þessa með því að beita brott-
rekstrum. Meðal sósialista ut-
an Frakklands hefur fram-
koma frönsku sósíaldemókr.at-
anna mælzt iíla fyrir. Ipnan II.
Alþjóðasambandsins hafa
Verkamajinaflokkurinn brezki
og sósíaldemókrataflokkar Nor-
egs og Svíþjóðar veitt frönsk-
um félögum sínum harðar á-
kúrur, einkum þó eftir að
MoUet reyndi að bjarga sér úr
klípunni í Alsír með því að
leggja á - ráðin um sameigin-
lega árás Bretlands, Frakk-
lands og fsraels á Egyptaland.
í fyTra buðu fulltrúar franskra
sósíaldemókrata Alþjóðasam-
bandinu að senda nefnd manna
tU Alsír til að kynna sér mála-
vexti. Þéssj nefnd hefur nú
lokið störfum og sent frá sér
skýrslu.
Nefndarmenn, þeir John
Sannes frá Noregi, Sam
Watson frá Brétlandi og Jules
Bary frá Belgíu, gátu ekki orð-
ið sammála um ne riar álykt-
anir né almennar niðurstöður
af því, sem þeir höfðu heyrt
og séð. Álitsgerðir, sem hver
um sig skdaði, eru því enn
leyniskjöl Alþjóðasambandsins
og verða ræddar á fundi sam-
bandsstjómarinnar í Brussel í
maí. Hinsvegar hefur verið birt
greinargerð um v ðræður
stjómin hefði viðurkennt sjálf-
stæði Alsír og fallizt á að kalla
brott hér sinn áður en kosning-
ar færu fram. Frakkar væru
bún;r að svíkjá Serki svo oft,
að þeim yrði ekki treyst fram-
ar. Landsmehn sjálfir yrðu að
sjá um kosningar í Alsír. Þótt
SÞ sendu 10.000 eftirlitsmenn
myndi það ekkj naégja til full-
komins eftirLts með kosn-
ingum, meðan fránski heriiin
væri kyrr í landriu. Fulltrúar
sj álfstæðishréyf ingárinriar sögðu
einnig, að brátt yrðu forustú-
menn hennar að ákveða, hvort
þeir ættu að halda áfrám að
setja traust riitt á að Vestur-
veldin láti Frökkum ekki hald-
ast uppi ' endalaust að heyja
nýlendustyrjöld í Alsír, eða
hvort leita beri aðstoðar Sov-
étríkjanna.
Síðan Mollet bognað.i fyrir
frönskum hemaðarsinnum
hefur samvinna franskra sósí-
aldemókra'ta, meirihluta rófc-
tækra og hægri flokkanna
Fjórir, franskir hermenn, sem skæruher Alsírbúa tók til fanga
eftir orustu nærri landamærum Túnis. Frartska stjónin hélt því
fram að þeir væru í haldi í Túnis, enda þótt fulltrúi Alþjóða
Rauða krossins gengi úr skugga um að þeir Væru geymdir
I Alsír.
nefndarmanna við fulltrúa
beggja arma franskra sósíal-
demókrata, franska embættis-
menn í Alsír og fulltrúa sjálf-
stæðishreyfingar Alsírbúa. At-
hyglisverð er vitneskjan, sem
þeir þremenningar öfluðu sér,
um auðæfri sem eru í jörðu í
Sahara suður af Alsír og
franskir aðilar hyggjast nytja.
Þarna hafa fundizt járn, kol,
tin, úran og olía. Mest sækjast
Frakkár eftir olíunni. Úr einni
borholu renna 600 lestir af
hráolíu á dag. í ár er ætlunin
að leggja leiðslu, tvö fet í þver-
mál, frá. olíusvæðinu. Gert er
ráð fyrir að olíuframleiðslan
nái 10 milljónum lesta 1962.
Brezk og bandarísk olíufélög
hafa sótt um sérleyfissvæði á
Sahara. Engum getur blandazt
hugur um að Frakkar heyja
stríðið í Alsír t.l þess að þurfa
ekki að sleppa tangarhaldi á
þessum auðlindum.
IJulltrúar skæruhers sjálfstæð-
ishreyfingarinnar sögðu
nefnd Alþjóðasambandsins, að
þeir tækju ekki í mál að leggja
. niður vopn, fyrr en franska
haldizt. Nú er svo komið að
foríngjar atjómmálaflokkanna
eru orðnir bandingjar hers-
höfðingjanna. Franska blaðið
L’Express skýrir svo frá að
Gallard forsætisráðherra og
mestallur . þingflokkur sósial-
demókrata hafi í fyrstu ætlað
að fordæmá árásina á Sakiet.
Ekki þurfti annað en hótanir
nokkurra herforingja til að
þeir greiddu atkvæði • gegn
sannfæringu sinni. Ely hers-
höfð.iigi, forseti herráðsins,
tók það óstinnt upp, þegar
Gaillard hafði við orð að láta
refsa foringjanum, sem fyrir-
skipaði árásria. Ely og hægri-
maðurinn Chaban-Delmas land-
varnaráðherra hótuðu að segja
af sér og tilkynntu forsætisráð-
herranum, að þeir gætu ekki á-
byrgzt, hver viðbrögð hersins
yrðu, ef hann teldi stjómmála-
mennina hafa sVikjði sig. Ely
og Chaban-Delmas skýrðu jafn-
framt frá.þvi, að þeir hefðú í
sameiningu, án samráðs við
aðra ráðherra, gef.ð herfor-
ingjunum í Alsír heimild til að
nota -flugherinn til hefndarað-
Framhald 4 10} síðu.