Nýi tíminn - 18.10.1960, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 3 okt&ber 1960 — NÝI TÍMINN — (11
Leiðtogl ■ barátfiinnar gegn
I Japan fir
6si|ur nýleficiuveldanna á þingi $Þ
MeSlimur ofstœkisflokks hœgrirnanna
myrti sósialistaforingjann Ásanuma
Inejiro Asanuma. formaður Sósíaldemókrataflokks Jap-
ans, var myrtur nýl. er hann var að halda ræðu á
fjölmennum fundi í Tokio. Morðinginn er meðlimur í
ofstækisflokki hægri manna í Japan.
Þrir stjórnmálaflokkar tóku hinn ungi fasisti framdi, hefði
þátt ‘í fundi þessum, og var! verið skiplagt fyrirfram. Stjórn
umræðuefnið „heiðarleg kosn-
jngabarátta“. Meðal annarra
ræðumanna, sem taka áttu til
máls á fundinum, var Ikeda
forsætisráðherra. Sat hann að-
eins fá fet frá Asanuma, þegar
maður ruddist skyndilega upp
á ræðupallinn með hníf í hendi
og stakk sósíalistaforingjann
tvisvar í brjóstið án þess nokk-
ur fengi að gert.
Áheyrendur og starfsmenn
þustu að og slógu morðingj-
ann í rot. Var hann síðan af-
hentur lögreglunni. Reyndist
hann vera 17 ára gamall stú-
dent, meðlimur í ofstækisfull-
um hægriflokki í Japan.
Leiðtogi herstöðvaandstæð-
inga.
Asanuma var kunur stjórn-
málaforingi, ekki sízt fyrir ein-
arða baráttu sína gegn her-
stöðvasamningum Japans og
Bandaríkjanna fyrr á þessu ári.
Hann var einn áhrifamesti leið-
togi í þeirri baráttu sem lauk
með þvi að Eisenhower Banda-
rikjaforseti varð að hætta við
heimsókn sína til Japans, og
Kishi forsætisráðherra varð að
segja af sér 1 júnímánuði s.l.
Hægri menn lögðu mikið hat-
ur á Asanuma fyrir hina á-
hrifamiklu ibaráttu hans, og
það hatur hefur nú brotizt út.
Asanuma var 62 ára að aldri.
Stjórn Sósíaldemókrataflokks
Asanuma hefur tilkynnt, að
hún myndi rannsaka málið til
hlítar, og ekki hætta fyrr en
upplýst væri hverjir væru hin-
ir raunverulegu morðingjar.
flo'kksins sagði að Asanuma
hefði verið myrtur vegna þess
að hann barðist fyrir sjálf-
stæði Japans og hlutleysi.
Mikill mannfjöldi safnaðist
saman í gær fyrir utan lög-
reglustöðina í Tokio þar sem
morðinginn var í háldi. Mót-
mælafundir voru haldnir víða
um landið.
Til átaka kom milli lögreglu
og stúdenta sem mótmæltu
morðinu.
Forseti öryggisnefndar ríkis-
ins hefur sagt af sér vegna
morðsins og sömuleiðis lög-
reglustjórinn í Tokio.
Bréf til Einars Braga
Framhald af 9. síðu
átti nægtabúr í jörð og sjó.
En fólkið í litla landinu hafði
lifað í mikilli einangrun, og
var þvi dálítið sérlegt í sér
og hjátrúarfullt, en voðasögur
um drauga og forynjur gengu
í arf frá kynslóð til kjmslóðar.
Svo var það að í sólarlagsátt
frá litla landinu, bjó ákaflega
voldug þjóð í ákaflega stóru
landi. Þetta vajr raunsæ þjóð
og upplýst, átti líka engar
þjóðsögur. Eitt árið sáu ráða-
menn stóru þjóðarinnar sér hag
í því að koma sér upp miklum
herbækistöðvum í landi litlu
þjóðarinnar, og svo allt gengi
kurteislega fram, þá notuðu
þeir sér myrkfælni fólksins í
litla landinu og létu þær sög-
ur berast, að í landinu þar sem
sólin kæmi upp, væri alltaf
svarta myrkur, og útúr þessu
myrkri ferðbyggjust nú ógur-
legri draugar, sem hyggðust
ríða húsum í litla-landi, berja
þar hælunum oní hverja bað-
stofutekju, svo enginn gæti
sofnað í þúsund ár. Um leið
buðu svo stórþýðingar litllend-
ingum að koma með allt sitt
fírverk og verja þá litlu fyr-
ir draugunum.
Þetta þáðu oddvitar iitllend-
inga strax, því þeir vóru
Greinilegt yæri að morðið, sem draugtrúa, og stórþýðingar
FRÁ DEGI TIL DAGS
Morð
réttlætt
Hlutafélagið Morð var á
sínum tíma valdamikið í
Bandaríkjunum og starfsað-
ferðir þess e.ru enn við lýði,
ekki sízt innan bandarísku
leyniþjónustunnar. Ófáir eru
þeir stjórnmálamenn sem
myrtir hafa verið eða særðir
á undanfömum árum vegna
þess að þeir börðust fyrir
sjálfstæði landa sinna gegn
bandarískri ásælni. Nú síðast
hefur ungur máður úr banda-
rískum leppflokki í Japan
myrt sósíalistaleiðtogann As-
anuma, sem getið hefur sér
heimsfrægð fyrir skelegga
baráttu gegn bandarískum
herstöðvum og bandarískum
yfirgangi í landi sínu.
Maður hefði mátt ætla að
enginn íslendingur yrði til
þess að réttlæta morð, Þó
gerist það í gær að Morgun-
-blaðið birtir eftirmæli um
Asanuma og reynir þar að
hrakyrða hinn myrta stjórn-
málaleiðtoga. Blaðið segir að
hann hafi „allt frá unga
aldri verið æsinga- og öfga-
seggur“. Barátta hans gegn
bandarískum herstöðvum hafi
verið „alvarlegur og hættu-
legur leikur. Asanuma var
sjálfur potturinn og pannan
í því öllu. Hann æddi um
landið og bunaði úr sér hat-
urs- og æsingaorðum. Stund-
um flutti hann yfir 100 æs-
ingaræður á dag“. Og að lok-
um kóma ályktunarorð Morg-
unblaðsins: „Margur mun
hugsa að hinn róttæki stjórn-
málaforingi eigi kannski ekki
sízt sjálfur sök á þvi hvemig
fór.“
Þeir sem berjast gegn
bandarískum herstöðvum eiga
þannig sjálfir sök á þvú ef
þeir eru myrtir. Hlutafélagið
Morð virðist eiga sína áhang-
endur á íslandi. — Austri.
komu til litia landsins og
hreiðruðu um sig að vild.
Litla stúlkan okkar í litla
landinu bjó einmitt í þorpi,
sem lá alveg uppað einu stærsta
virki verndaranna. Fólkið í
þorpinu kynntist þeim og
strauk þá gjarna af gólfi eða
skolaði úr bleiju fyrir ná-
grannana nýju, þvi þeir vóru
svo alþýðlegir. En þar sem þeir
vóru svo raunsæir og hugaðir,
höfðu sumir þeirra tekið með
sér konur og börn að heiman.
Svo var það vorið, sem iitla
stúlkan fermdist, að hún var
send langt, langt út í sveit, svo
hún gæti orðið brún og falleg
í sólinni. En rétt þegar hún er
að byrja að njóta sveitasæl-
unnar, þá er það eitt kvöld, að
hún heyrir í hljóðvarpinu þá
frétt, að nokkrir vondir sam-
landar hennar væru að undir-
búa mikla göngu til að mót-
mæja allri ve^nd, því það
væru engir draugar á leið-
inni.
Þá varð litla stúlkan bæði
hrædd og reið. Og ekki batnaði
þegar fólkið í sveitinni sagði,
að þetta væfi alveg satt, stór-
þýðingar mættu allir fara og
það sem fyrst. Þá sagði litla J
stúlkan: Ég held þið séuð bara I
öll orðin snarvitlaus, að vilja
láta þá fara, það er nú ekki
einusinni að þeir hafa svo
fallega mússík og jafnvel
myndvarp, heldur er það svo,
að ef maður þekkir fjölskyldu
í virkinu, þá getur maður lát-
ið hana panta fyrir sig allt,
sem maður þarf til sín, yzt og
innst, og þetta kostar allt ekki
meira en ein skitin kuldaúlpa
kostar hér. Og hananú. Og það
var von að litla stúlkan segði
þetta þv: þó landið hennar
væri gott og ætti nægtabúr í
jörð og sjó, þá vóru ráðsmenn
litlu þjóðarinnar svo miklir
horkóngar, að þeir gátu aldrei
látið þ.ióðarbúið bera sig. Það
hafði þó ekki meira umfangs
en sem svaraði rekstri einnar
súkkulaðifabrikku í stóra land-
inu, þar sem allt bar sig.
Vinur. Ég þakka enn. Að lok-
um þetta: Þó öldur tímans. mái
út spor þín skjótt, í sandi
æskustöðva minna, munu spor
þau, er þú og félagar þínir
hafa markað í frelsissögu
þjóðar okkar standa ... Litla
þjóðin er geymin á sögur.
28/9 ’60. Kveðjur.
Kristján frá Djúpalæk.
f
Framhald a| síðu,
ingu að ræða það á sjálfu alls-
herjarþinginu.
Fulltrúar Breta og Bandaríkja-
manna lýstu þá yfir að þéir féilu
frá andstöðu sinni við umræð-
ur um málið á þinginu sjálfu og
voru þær þá samþykktar með
lófataki allra.
„Eiga sér viðreisnar von“
Krústjoff lýsti fögríuði sínum
yfir þessari hugarfarsbreytingu
vesturveldgnna, kvað hana sýna
að þau .ættu sér „enn nokkra
viðreisnar von“. Þó benti hann
á að hér hefði aðeins verið
fjallað um þingsköp. Mestu máli
skipti hver.ia aígreiðslu sjálf
ályktunartillagsn myndi fá.
Krústjofí á förum
Hann skýrði þingheimi frá
því að hann væri á förum heim
og hélt hann heimleiðis til
Moskvu í gærkvöld. Hann lagði
fyrir þingið tillögur Sovétríkj-
anna í afvopnunarmálum og
sagði að þau myndu ekki taka
þátt í neinum viðræðum um af-
vopnun fyrr en þingið hefði
samþykkt þær að meginefni til.
Hann hafði einnig farið fram
á að kæra Sovétríkjanna út af
njósnaflugi Bandaríkjamanna
yrði rædd á sjálfu allsherjar-
þinginu en ekki send til stjópn-
málanefndarinnar, en sú tillaga
var felld með 54 atkvæðum
gegn 10, en 33 sátu hjá.
Krústjoff hafði talað fyrstur
á fundi allsherjarþingsins . í
fyrrakvöld. Hann sagði að bráða
nauðsyn bæri til að útrýma
hvers konar nýlenduskipulagi í
heiminum og yrði allsherjarþing-
ið að taka það mál rækilega til
meðferðar. Ef réttlátum kröfum
nýlenduþjóða um frelsi er ekki
mætt með skilningi, þá neyðast
þær til að beita valdi til að ná
rétti sínum, sagði hann.
Heimsvaldasinnar skýldu sér
á bak við alls konar fullyrðingar
um að þeir væru að hjálpa ný-
lenduþjóðunum, ala þær upp (íl
sjálfsstjórnar o.s.frv. Þessar full-
yrðirgar væru arfleifð frá
þrælahöldurum fyrri tíma sem
hirtu arðinn af vinnu nýlendu-
þjóðanna. Allar þjóðir, sagði
Krústjoff, eru færar um að
stjórna sér sjálfar, fái þær að-
eins tækifæri til þess.
Þá sagði hann að hin svo-
nefnda siðmenning sem alltaf
væri verið að þrengja upp a ný-
lenduþjóðir hefði m.a. leitt til
þess að íbúum Kongó hefði
fækkað um helming í valdatíð
Belga og mörg önnur dæmi
mætt nefna um stíarfsaðferðir
heimsvaldasinna.
Brezki fulitrúirin, Ormsby-
Gore, talaði næstur og sagði að
ræða Krústjoffs hefði borið með
sér að hann héldi að áheyrend-
ur hans væru með. öllu ókunnug-
ir þessum málum. Brezka stjórn-
in hefði haft meiri afskipti af
nýlenduþjóðum en nokkur önn-
ur og gæti hann því fallizt á
að ræða ályktunartillögu Krústj-
offs hvenær sem væri. Hins veg-
ar teldi hann óheþpilegt að ræða
málið á allsherjarþinginu sjálfu,
en vildi vísa því til stjórnmála-
nefndar þingsins.
Margir aðrir fulltrúar tóku
til máls, einkum frá hinum
gömlu nýlendum sem nú hafa
.öðlazt sjálfstæði, og' lýstu flestir |
‘yíiÞssíU'ðnlngi við tillögu Krústj-
V, I h
offs' óg töldu einnig' sjálfsagt að
hún yrði rædd á allsherjarþing-
inu. Fulltrúi Filipseyinga lýsti
einnig' samþykki við sovézku til-
löguna, en sagði jafnframt að
Sovétríkin ættu að líta í eigiri
barm, því að þau héldu sjálf
mörgum löndum Austur-Evrópu
í viðjum nýlendukúgunar.
Greip þá fulltrúi Rúmeníu
fram í fyrir honum, en Krústjoff
tók undir og kallaði fulltrúa Fil-
ipseyja verkfæri Bandaríkjanna.
Hann réð sér ekki fyrir reiði,
heldur þreif af sér annan skó-
inn og barði með honum í borð-
ið.
Skömmu síðar tók fulltrúi
Rúmeníu til máls og gerði harða
hríð að nýlenduveldunum og
gagnrýndi einnig nokkuð störf
Bolands þingforseta. Hann taldi
upp margar þjóðir sem barizt
hefðu og berjast fyrir frelsi sínu
og nefndi íra meðal annarra, en
Boland er írskur. Ærðist hann
við þessi ummæli rúmenska full-
trúans og barði svo fast í borð-
ið með fundarhamri sínum að
hamarinn hrökk í tvennt og
flaug hausinn langt fram í sal-
inn. Þetta var sá hamar sem ís-
lendingar gáfu SÞ, en hann gerði
Ásmundur Sveinsson. í bræði
sinni sleit Boland fundi, þótt
margir væru enn á mælenda-
skrá.
Grein um land-
helgi Islands í er
lendn fræðiriti
í júní-hefti eins af kunnustæ
og víðlesnustu lögfræðitímarit-
um heims birtist grein um Iand-
he'.gi ísiands eftir Þorvald Þór-
arinsson hæstaréttarlögmann.
Rit þetta nefnist Tímarit um
samtíma löggjöf og er gefið út
í Brússel á frönsku og ensku..
Ritstjóri er einn af kunnustu.
lögfræðingum á Bretlandseyj-
um, D. N. Pritt.
í ritgerð sinni greinir Þor-
valdur Þóraritisson frá söguleg-
um gangi landhelgismálsins, allt
frá Þjóðveldistímanum fram á.
þennan dag. Siðasti hluti grein-
arinnar fjallar um haffræðiráð-
? i
Þorvaldur Þórarinsson
stefnuna í Genf og afstöðu ís-
lenzku sendinefndarinnar til
mála . þar, en í lokakafla eru
dregnar saman í stuttu máli rök-
semdir íslendinga fyrir nauðsyn
víðáttumikillar landhelgi um-
hveríis landið