Nýi tíminn - 09.11.1961, Blaðsíða 6

NÝITÍMINN
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Ásmundur Sigurðsson.
títgefandi: Sósíalistaflokkurinn.
Áskriftargjald 100 kr. á ári.
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
Rakalaus afturhaldsáróður
jÍ fimmtudagskvöld í fyrri viku voru útvarpsumræður
frá Alþingi um vantraust á ríkisstjórnina. Það kvöld lýsti
Lúðvik Jósepsson því yfir fyrir hönd Alþýðubandalagsins,
vegna sérstakrar fyrirspurnar sem til hans var beint, að AI-
þýðubandalagsmenn væru reiðubúnir til þess að mótmæia
öllum kjarnorkusprengingum, því þeir væru þeim mótfalln-
ir livort sem þær gerðust í austri eða vestri.
Næsta dag á eftir voru langar umræður á Alþingi um
mótmælatillögu stjórnarflokkanna gegn kjarnorkusprenging-
um Sovétríkjanna. í þeim umræðum lýstu þrír þingmenn Al-
þýðubandalagsins greinilega yfir afstöðu Alþýðubandalags-
manna til málsins og undirstrikuðu þá afstöðu, sem Lúðvík
hafði áður lýst yfir. Þessir þingmenn voru: Einar Olgeirsson,
Hannibal Valdimarsson og Lúðvík Jósepsson.
IT’n þrátt fyrir þessa skýru og afdráttarlausu afstöðu Al-
þýðubandalagsins til máisins, birti Morgunblaðið mynd af
Lúðvík í tvo daga á eftir og sagði að ,,enn þegði Lúðvík“,
að „enn vildi Lúðvík ekkert segja‘‘ o.s.frv. Og á sunnudag-
inn, þremur dögum eftir að yfirlýsingar um afstöðu Alþýðu-
bandalags.'ns voru gerðar, jafnáberandi og hér var minnzt á,
skrifar Bjarni Benediktsson forsætisráðherra heila síðu í
Morgunblaðið sem Reykjavíkurbréf og segir að Alþýðubanda-
lagsmenn „kjósi þögnina“ í þessu máli og „að þagmælska
Lúðvíks“ muni verða munuð. Þawnig er Morgunblaðið látið
endurtáka ósannindi sín nógu oft í von um það að einhverj-
ir trúi myndum þess og fullyrðingum.
ITMn fullyrðing Morgunblaðsins í kjarnorkusprengingarmálun-
um er sú, að Alþýðubandalagsmenn hafi ekki viljað mót-
mæla sprengingum Rússa.
En hvernig var tillagan um mótmælin orðuð með þeirri
breytingu sem Alþýðubandalag'ð lagði til? Hún er þannig:
Alþingi ályktar að mótmæla eindregið öllum kjarnorku-
spreng'ngum — þar með talið sprengingu Sovétríkjanna á
risakjarnorkusprengju — o,g skorar á kjarnorkuveldin að
hætta nú þegar kjarnorkusprengingum sínum, þar sem geig-
vænleg geislunarhætta af þeim stofnar framtíðarvelferð allrar
heimsbyggðar og þar með íslenzku þjóðarinnar í voða. Sér-
staklega mótmælir Alþingi neðansjávarsprengingum, er geta
stofnað afkomumöguleikum íslendinga í hættu. Alþingi skorar
ennfremur á kjarnorkuveldi heims að gera hið fyrsta sam-
komulag um bann við tilraunum með kjarnorkuvopn og ör-
uggt eftirlit með þvi. Alþingi lýsir ennfremur yfir þvi, að það
muni aldrei leyfa staðsetningu neins konar kjarnorkuvopna
á íslandi, né að slíkum vopnum verði nokkurn tíma beitt frá
- stöðvum hér á landi.
Sýnir ekkj þessi tillaga einmitt, að Alþýðubandalagsmenn
voru reiðubúnir að mótmæla sprengingum Sovétríkjanna sem
annarra.
En þrátt fyrir þessar staðreyndir klifar Morgunblaðið á
því dag eftir dag, „að kommúnistar hafi ekki viljað mótmæla
t t^sþrengingum Rússa“. Og Tíminn leggst svo lágt að prenta
þetta upp líka til þess að þjóna sínum Nató-mönnum.
Ijað sem skýrt kom fram við afgreiðslu þessa máls á Al-
* þingi var þetta;
1. Stjórnarflokkarnir og Framsóknarmenn NEITUÐU að mót-
mæla ÖLLUM kjarnorkusprengingum. Þeir vildu aðeins mót-
mæla sprengingum Sovétríkjahna.
2. Stjórnarflokkarnir felldu tillögu um að lýsa því yfir að
á íslandi skyldu aldrei vera kjarnórkuvopn.
3. Nató-hersingin á Alþingi vildi eklti á neinn hátt fordæma
kjarnorkusprengingar Nató-ríkisiris Frakklands.
4. Aðalmálsvari Nató-manna í umræðunum, Benedikt Grön-
dal, neitaði að svara því hvort hann vildi mótmæla kjarn-
orkusprengkigum Bandaríkjanna, ef þau byrjuðu spreng-
ingar á næstunni á hllðstaiðan hátt og Sovétríkin.
¥jíið ljggur því ljóst fyrir að Natómenn vilja áskilja sér rétt
til þess að hafa kjarnorkuvopn á íslandi, þö að þeir mót-
mæli kjarnorkuvopnum annarra. Þgð liggur líka ljóst fyrir,
að þeir vilja ekki mótmæla kjarnorkusprengingum á vegum
Vesturveldanna. Það hefur því sannazt nú eins ög áður, að
Alþýðubandalagið er eini þingflokkurinn sem hreint og und-
anbragðalaust er á móti kjarnorkuvopnum og öllurn kjarn-
orkusprengingum.
Á— . - ............................ ...................
'&) — NÝI TÍMINN — Fimmtudagur 9. nóvember 1961
Hollenzkt skip frá því um 1600.
Löngu áður en menn voru
til hafa dýrin sjálfsagt bjarg-
að sér upp á greinar og trjá-
boli á reki þegar þau voru i
hættu vegna fióða eða skógar-
elda, og þegar mennimir komu
til sögunnar hafa þeir áreð-
anlega gerf það líka. En þar
sem maðurinn er að því leyti
betur útbúinn frá náttúrunnar
hendi en dýrin að hann hefur
hæfileika t.l að hugsa, gerðist
það dag einn fyrir hundrað
þúsund árum eða ennþá fyrr
að mannj nokkrum datt í hug
að nota trjábol til að komast
yfir á eða litið vatn.
Þennan dag fann maðurinn
upp bátinn.
Fyrsfi
báfurinn
Kannski hefur einhverjum
öðrum manni á allt öðrum stað
á jörðunni dottið það sama í
hug á sama tíma eða löngu
seinna og það eru þanníg vafa-
laust margir ,,uppf:nninga-
menn“ sem fundu upp bátinn
eða skipið. Annað fólk sem sá
þessa hugrökku menn ,,sigla“
langaði til að leggja í þessa
glæfraferð líka og smám sam-
an fór hver að skara fram úr
öðrum að áræði og hug-
kvæmni.
SeglskipiS
Vitað er um ýmsar gerðir
báta frá elztu tímum. Á Níl-
arfljót'nu var sigit á papyrus-
fleytum sem gerðar voru úr
samanbundnum blöðum. Ann-
ars staðar voru trjágreinar
bundnar saman. Svo var farið
að festa saman litla trjáboli
eða bambusgreinar og sums
staðar voru notuð strengd
dýraskinn.
Seinna fóru menn »8 hola
innan trjáboli og strengja
skinn yfir smá trégrindur og
það \ar upphaf báta með röng-
um. Öllum þessum bátum var
komið áfram með flötum spýt-
um á líkan hátt og nú er ró-
ið með árum og menn komust
að því að hægt var áð breyta
stefnu bátsins með ár í aftur-
stafni hans.
Að öllum líkindum hefur
einhver staðið upp í bátnum
sínum og þá tekið eftir að bát-
urinn fór hraðar þegar vindur-
inn blés í bakið á honum.
Kannski hefur hann líka reynt
að breiða út klæðj sin til að
ná í meiri vind og þá var
seglið fundið upp. Fj'rst var
seglið ekki annað en útspennt
skinn á stöng, seinna mörg
skinn saumuð saman og fest
á mastur, og þá var komið
skip sém hægt var að sigla í
byr. Það var ekki langt bil á
milli þessarar uppfinningar og
hinnar, að hægt var að nota
hliðarvindinn líka með að snúa
seglinu á ská.
Tímabil seglsk'psins var haf-
ið.
Ufhöfin
sigruS
Þetta höfum við allt fengið
að vita af gömlum mýndum,
hellaristum, myndum á vösum
og krúsum og á veggjum í
gröfum og annars staðar og
þar að auki eru- sumir þessara
frumstæðu báta í notkun enn
í dag — bátar sem eiga upp-
runa sinn að rekja aftur til
grárrar forneskju.
Sumir voru duglegri en aðr-
ir að búa til'báta'og þeir lögðu
grunninn að bátasmíðinni sem
iðngrein. Og því stærri og
betri sem skipin urðu, því
djarfari og duglegri urðu sjó-
mennirnir og þegar komnar
voru upp stéttir skipasmiða og
sjómanna leið ekki á löngu þar
til hermenn og kaupmenn tóku
skipin í sína þjónustu. Her-
menn fóru í herferðir, rændu
og rupluðu og kaupmenn fóru
í langferðir til að skipta vör-
um og verzla. .
Síðar sigldu landkönnuðir yf-