Árbók VFÍ - 01.01.1992, Síða 94

92 Árbók VFÍ 1990/91
1000
800
1200 t smiðjunnar 1990. Útlitið fyrir
reksturinn árið 1991 er ekki gott.
Tæknilega var reksturinn þó góð-
ur og engin meiri háttar óhöpp
urðu né óvæntar truflanir.
Þróunarstarfi hefur verið hald-
ið áfram. Tvö tæki komust á loka-
stig hönnunar. Annað þeirra er
leysitæki til mælingar á ryki í
lofti og hitt prófunartromla til
ákvörðunar á brotþoli járnblendis.
Leysitækið hefur komið að
mjög góðum notum við ofna
Jámblendifélagsins og hjálpað til
í baráttunni við rykið. Hafin er
framleiðsla þess og útflutningur á því. Nokkur tæki hafa þegar verið sett upp í verksmiðjum í
Noregi.
Prófunartromlur smíðaðar hér hafa verið seldar til Noregs. Akveðið hefur verið að nota
áfram þessar tromlur hjá Járnblendifélaginu og hjá Elkem í Noregi. Næst stendur til að sækja
um alþjóðlega viðurkenningu á tromlunni sem staðaltæki til ákvörðunar á brotþoli járnblendis.
600-
400
200
$/tonn

1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990
Mynd 13 Meðalverð á 75% kísiljárni.
6.1.3 Nýtt álver
Nýtt álver var mikið til umræðu á árinu 1990. Hér verður greint nokkuð frá forsögu álversins.
Athuganir íslenskra stjómvalda á aukinni álframleiðslu á íslandi hafa átt sér nokkurn aðdrag-
anda. Atlantal verkefnið varð til að frumkvæði Starfshóps um stækkun álvers (SSÁ) árið 1987,
þegar viðræður við Alusuisse um stækkun ÍS AL höfðu farið út um þúfur. Svokallaður Atlantal-
hópur samanstóð af fjórum fyrirtækjum. Þau voru Alusuisse, Austria Metall AG í Austurrfki,
Hoogovens Aluminium BV í Hollandi og Granges Aluminium AB í Svíþjóð. Samstarfssamn-
ingur þessara fyrirtækja um athuganir á byggingu nýs álvers á íslandi var undirritaður í júlí
1988.
Fyrstu athuganir miðuðust við að byggt yrði nýtt álver í Straumsvík með 185.000 tonna af-
kastagetu á ári. Bandaríska verkfræði- og verktakafyrirtækið Bechtel og kanadíska verkfræði-
fyrirtækið Lavalin reiknuðu stofnkostnað og könnuðu rekstrahagkvæmni slíks álvers.
I aprfl 1989 var komist að þeirri niðurstöðu að stækkun álversins í Straumsvík sem svaraði
til 120.000 tonna framleiðslugetu á ári gæti verið vænlegri kostur en bygging nýs álvers í
Straumsvik með 185.000 tonna framleiðslugetu á ári.
Sænska ráðgjafa- og verktakafyrirtækið SIAB var þá fengið til að kanna stofnkostnað
stækkunar álversins í Straumsvík. Niðurstaða þeirra kannana, sem lauk haustið 1989, var að
ekki væri afgerandi munur á kostnaði á 185.000 tonna sjálfstæðu álveri og á 120.000 tonna
stækkun álversins í Straumsvík eins og áður hafði verið talið.
Um sumarið 1989 dró Austria Metall sig út úr Atlantal samstarfinu. Skömmu áður en sam-
starfssamningi Atlantal lauk í desember 1989 tók Alusuisse ákvörðun um að eiga ekki aðild að
frekara samstarfi. í mars 1990 gekk fyrirtækið Alumax AX Inc. frá Bandaríkjunum í Atlantal-
hópinn og var falið að taka að sér forystu í samstarfshópnum. Miðað var við að eignaraðild að