Árbók VFÍ - 01.01.1995, Blaðsíða 241

Jarðhiti til raforkuvirmslu 239
vissan hluta af virkjunarbúnaði, þó að jarðhitarannsóknir hafi verið gerðar af samviskusemi
og jafnvel þar sem virkjað hefur verið í þrepum. Óvæntar uppákomur í rekstri jarðhitakerfa
stafa vanalega af því að gert hefur verið ráð fyrir að viðkomandi jarðhitakerfi muni hegða sér
á svipaðan hátt og eitthvað annað jarðhitakerfi, sem meiri þekking er á. Hin bitra reynsla er
hins vegar sú að engin tvö jarðhitakerfi eru nákvæmlega eins, og ákvarðanir um rekstur og
aukna vinnslu á vissu jarðhitasvæði verður að byggja á gögnum frá þessu sérstaka jarðhitasvæði.
I fjórða lagi hefur komið í ljós við langtíma rekstur virkjana á háhitasvæðum að breytingar
á gufuhlutfalli með tíma eru oft verulegar. Þessar breytingar á gufuhlutfalli hafa mikil áhrif á
raforkuvinnslu virkjunar til langs tíma litið. Af þessum sökum er sú skoðun að ryðja sér
rúms, að það sé ekki góður kostur að sérhanna vélbúnað (t.d. með tvíþrýstihverflum) fyrir
upphafsgildi á vermi borholuvökva. Vermi jarðhitavökvans breytist yfirleitt með tíma og þá
verður hlutfall háþrýstigufu og lágþrýstigufu annað en vélbúnaðurinn gerir ráð fyrir. Þess í
stað telja menn vænlegra að nota tiltölulega staðlaðan búnað, sem gangi þokkalega, þó svo að
gufuhlutfallið breytist í tímans rás.
Heppilegt hefur verið talið að staðlaðar einingar fyrir jarðhitavirkjanir væru 15-20 MW.
Þessi stærð á vélbúnaði er nægilega stór til þess að framleiðslukostnaður á hvert megawatt
vélbúnaðar er talið viðunandi, en jafnframt er búnaðurinn allur nægjanlega lítill og meðfæri-
legur til þess að flutningar og uppsetning eru tiltölulega auðveldar aðgerðir.
Þetta nýja sjónarmið að virkja allan jarðhita til raforkuvinnslu í tiltölulega smáum
stöðluðum einingum felur í sér að hvert háhitasvæði er virkjað í 20 MW þrepum, óháð því
hvaða virkjunarhraði er fyrir hendi í landinu. Samhliða vinnslu raforku með þessurn 20 MW
einingum eru forðafræðileg viðbrögð jarðhitakerfisins skráð og metin. Eftir svo sem 3-5 ára
vinnslusögu er hægt að ákvarða hvenær bæta megi næstu 20 MW einingu við og þannig koll
af kolli þar til jarðhitasvæðið er fullvirkjað. Það má því með vissum rétti segja að með þess-
ari aðferð er vinnslugeta jarðhitasvæðisins ekki þekkt fullkomlega fyrr en búið er að full-
virkja svæðið. Mynd 3 sýnir nánar tímasetningu á undirbúningi fyrir svona 20 MW virkjana-
tilhögun.
Nýja aðferðin við undirbúning og virkjun jarðhita til raforkuvinnslu hefur í för með sér að
Ár 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Forrannsókn -
Yfirborðsrannsókn
Rannsóknarboranir m
Vinnsluboranir og virkjun ■i - -
Forðafræði I —
2 ▼
Vinnsla hefst M M "
Mynd 3 Undirbúningur og virkjun jarðhita í 20 MW einingum.