Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2007, Page 260

The models were subsequently used to calculate the predicted acceleration according to the preliminary version of the
Eurocode (ENV 1992-2: Concrete bridges) using time-history analysis with a moving load as representative for a single
pedestrian.
The load models describing human-induced vibrations on structures in current literature and standards are explained,
both for a single person walking or running and crowd loading.
The measured vertical acceleration induced by single pedestrians was compared against the predictions and it was found
that ail the bridges satisfy the criteria set in this standard, i.e. both the calculated and the measured response from single
pedestrians were within the acceleration limits. However, as the load model used in the simplified code procedure does
not represent the actual load induced by the pedestrian at different pacing rates large differences were observed between
the measured acceleration response and the one predicted by the code. Instead, a slightly improved simplified load model
using frequency dependent load factors gives better results.
Inngangur
Göngubrú á Hringbraut við Njarðargötu var tekin í notkun árið 2005 í tengslum við
færslu Hringbrautar í Reykjavík. Við hönnun brúarinnar kom í ljós að eiginsveiflur
hennar voru nálægt eigintíðni gangandi vegfarenda og hlaupara en metið sem svo að
þær hreyfingar væru ekki óþægilegar fyrir vegfarendur. Til að staðfesta þær ályktanir var
sótt um styrk til Rannsóknasjóðs Vegagerðarinnar til mælinga á brúnni.
Viðmið í núgildandi stöðlum, Eurocode 2 (ENV 1992-2:1995 - Steyptar brýr) og sam-
svarandi breskum staðli, BS5400, varðandi sveifluhegðun göngubrúa byggja að mestu
leyti á einfölduðum aðferðum en hafa ekki hliðsjón af nýjustu
þekkingu á þessu sviði. A sama tíma er þróunin sú að göngubrýr
verða sífellt flóknari að lögun og er útlit brúnna mikilvægari
þáttur en áður. Þekkt dæmi um þetta er Millennium göngubrúin
yfir Thames á í Lundúnum sem var lokuð í tæp tvö ár eftir opnun-
ina á meðan verkfræðingar fundu lausn á vandræðum vegna
hliðarsveifla af völdum gangandi vegfarenda á brúnni, [Dallard
et.al., 2001]. Nærtækara dæmi frá íslandi er göngubrú yfir
Miklubraut en þar þurfti að koma fyrir búnaði til að dempa
hreyfingar brúarinnar vegna hlaupandi vegfarenda eftir að brúin
hafði verið tekin í notkun [Snæbjörnsson og Sigbjörnsson, 1999].
í þessari grein er fjallað um álagslíkön sem notuð eru til að lýsa
álagi frá gangandi og hlaupandi vegfarendum á mannvirki, einnig
er greint frá niðurstöðum mælinga á sveifluhegðun þriggja göngu-
brúa í Reykjavík ásamt því að niðurstöðurnar eru bornar saman
við niðurstöður úr reiknilíkönum fyrir tvær þessara brúa.
Mynd 1. Göngubrú yfir Hringbraut við
Njarðargötu.
Álagslíkön
Lóðrétt álag myndast frá fótgangandi vegfaranda. í stuttu máli samanstendur krafturinn
af meðalgildi álagsins (sem er óháð tíma og jafnt þunga mannsins) og tímaháðum hluta
sem kemur vegna höggsins sem myndast við hvert fótspor. Þessi hluti er því háður
göngutíðninni, þ.e. fjölda skrefa á sekúndu (fp). Mynd 2 sýnir dæmi um lóðrétt álag frá
fótgangandi vegfaranda.
Mörg mannvirki verða fyrir álagi af völdum manna þar sem sérstaklega þarf að huga að
sveifluhegðun, hér má nefna áhorfendastúkur, skrifstofugólf, íþróttasali og göngubrýr.
Fyrir göngubrýr þarf að huga að álagi vegna:
• Gangandi vegfarenda
• Hlaupandi vegfarenda
• Hugsanlegra skemmdarverka
• Hópa fólks (skrúðgöngur, hlaupahópar eða annað)
Þar sem fólk er ólíkt, munu engir tveir einstaklingar gefa
sama álag. Þær breytur sem hafa mest áhrif á álagið eru:
r tum \

í “> m\/ / V
■ ■ • \
I
V /
Mynd 2. Dæmi um lóðrétt álag sem fall af tíma fyrir fót-
gangandi vegfaranda. [Zivanovic et.al., 2005].
2 5 8
Árbók VFÍ/TFÍ 2007