Neytendablaðið - 01.02.1997, Qupperneq 21
Það er erfitt að gera öllum skuldunautum til hœfis, þegar tekjur duga ekkifyrir skuldum.
Ástæður vandans
Ljóst er að ástæður greiðsluerfiðleika
heimilanna eru margþættar. Orsakir fjár-
hagserfíðleika má m.a. rekja til lántöku
umfram greiðslugetu, tekjulækkunar, at-
vinnuleysis, óráðsíu í fjármálum, veik-
inda og gylliboða á lánamarkaði. Nýjustu
dæmin um gylliboð um kaup á afborgun-
um eru nýjar tegundir bfla- og ferðalána.
Tilboðsgjafamir spyrjast ekki alltaf
fyrir um greiðslugetu lántakenda heldur
biðja um ábyrgðir. Bflalánin sem nú
tíðkast eru glöggt dæmi um slík vinnu-
brögð. Dæmi em um að eignalaust fólk
fái lán fyrir öllu andvirði bflsins.
En það er langt frá því að kapphlaupið
í neyslusamfélaginu sé eina orsök þess
hvernig komið er fyrir mörgum fjöl-
skyldum í fjármálunum. Lág laun,
þannig að fólk hefur ekki fyrir lágmarks-
framfærslu, em því miður alltof algeng,
sem leiðir til þess að fjölskyldur lenda í
fjárhagserfiðleikum þrátt fyrir aðhald og
útsjónarsemi.
Tillögur til lausnar
Hverjar svo sem ástæðurnar em fyrir
fjárhagserfiðleikunum reynir fjárhagsráð-
gjafinn að finna leiðir til lausnar í sam-
vinnu við fjölskylduna.
Ef litið er á fyrstu 304 umsóknirnar
hjá Ráðgjafarstofu hafa tillögur til lausn-
ar á vanda einstakra umsækjanda verið
eftirfarandi:
■ Aðstoð félagsmálastofnana... 13 4,3%
■ Frjálsir nauðasamningar .10 3,3%
■ Frjáls sala eigna .25 8,2%
■ Nauðungarsala eigna .16 5,3%
■ Skuldbreyting lána .74 24,3%
■ Frysting lána . 5 1,6%
■ Þvingaðir nauðasamningar.. . 3 1,0%
■ Gjaldþrot .18 5,9%
■ Skuldbreyting/frysting lána/
frjáls sala eigna .97 31,9%
■ Skuldbreyting/aðstoð
félagsmálastofnana .10 3,3%
■ Annað (sambland af ofan-
greindu og að kalla til
ábyrgðarmenn) .33 10,9%
Það er mat Ráðgjafarstofu að þegar öll
úrræði og góð ráð em frátalin þá sé sú
þjónusta að aðstoða fólk við að draga
upp heildarmynd af stöðunni mesta
hjálpin sem unnt er að veita. Ekki aðeins
fyrir umsækjendur heldur ekki síður lán-
ardrottna og þá sem næstir standa þeim
sem eru í vanda.
Einkennandi er að flestir sem komið
hafa til Ráðgjafarstofu hafa á undanförn-
um ámm átt í erfiðleikum með að horfast
í augu við staðreyndir málsins. Þeir hafa
leyst sín mál um stundarsakir með nýrri
lántöku og skuldbreytingum án þess að
reikna dæmið til enda. Það hefur því ver-
ið stærsta verkefni Ráðgjafarstofu að
setja upplýsingar um raunverulega stöðu
niður á auðskiljanlegt form. í flestum til-
vikum þekkir fólk ekki staðreyndir um
raunverulegar tekjur, skuldir, vanskil,
umsamdar afborganir lána og fram-
færslukostnað heimilisins.
Leitaðu aðstoðar í tíma
Það verður aldrei of oft brýnt fyrir fólki
að leita sér aðstoðar í tíma. Því fyrr sem
leitað er eftir aðstoð í fjárhagserfiðleik-
um, þeim mun líklegra er að viðunandi
lausn fáist á vandanum.
Osturinn er
ekki svona dýr
w
Isíðasta Neytendablaði var sagt frá
samanburði á verðlagi í Dan-
mörku og á íslandi, dapurlegum
samanburði fyrir okkur Islendinga
að venju. Þar var m.a. sagt að
brauðostur í tilboðum stórmarkaða í
Danmörku kostaði 466 kr. kflóið, en
hér á landi var sagt að hann kostaði
995 kr. Eins og flestir neytendur hér
vita er íslenski osturinn ekki svo
dýr. Algengt verð á sambærilegum
osti er 719 kr. hér og stundum er
hann á tilboði á lægra verði.
Neytendablaðið biðst velvirðingar á
þessum mistökum.
NEYTENDABLAÐIÐ - Febrúar 1997
21