Neytendablaðið - 01.08.1998, Page 6

í stuttu máli
Skaut Zico
beint á markið?
Knattspymuveislunni miklu
er nú lokið fyrir allnokkm
og Frakkar urðu heimsmeistar-
ar. Áhorf var eflaust mikið eins
og endranær þegar slíkar veisl-
ur eiga í hlut. En nú varð ein
breyting og það var allt pen-
ingaplokkið með því að fá okk-
ur til að hringja í dýra síma-
línu, sem ekki síst beindist að
yngri kynslóðinni. Hægt var að
velja mann leiksins hverju
sinni og taka þátt í spurninga-
leikjum, meðal annars um
Dýrter
drottins orðið,
að minnsta
kosti sum-
staðar
ona hafði samband
við Neytendasamtökin
eftir að hún hafði fengið
innheimtuseðil frá Lands-
bankanum. Eigandi skulda-
bréfsins er Samvinnusjóð-
ur Islands. Konan var ekki
sátt við að henni var auk
vaxta og verðbóta gert að
greiða 690 kr. í innheimtu-
gjald í hvert sinn sem greitt
er af láninu, en það er
mánaðarlega. Lánið er með
300 gjalddögum þannig að
miðað við verðlag nú verð-
ur konan búin að greiða
207.000 kr. í innheimtu-
gjald þegar skuldin er öll
greidd. Við sláum á að
gíróseðill, umslag og póst-
burðargjald kosti u.þ.b. 91
kr. í hvert sinn, eða samtals
27.300 kr. fyrir allan láns-
tímann. Munurinn á þessu
eru litlar 179.700 kr. sem
lífeyrsisjóðurinn og/eða
bankinn tekur í kostnað
vegna þessa skuldabréfs,
umfram vexti. Var einhver
að tala um hagkvæmt
bankakerfi - eða þarf
kannski bara að fjármagna
laxatúrana?
hvemig snillingurinn Zico
skoraði mörkin á sínum tíma,
og ef maður hafði ekkert að
gera áður en leikimir byrjuðu
var hægt að vera með í skjáleik
um heimsmeistarakeppnina.
Þessi sölumennska er svo
sem ekki nýjung í sjónvarpi og
má minna á umræðuþætti í
Dagsljósi þar sem áhorfandinn
tekur afstöðu og greiðir at-
kvæði með símtali. Skjáleikir
em auk þess sendir út daglega
bæði hjá Ríkissjónvarpinu og
Sýn. En alltaf þarf að hringja
og símtalið er selt á kr. 66,50
mínútan.
Fjölmargir hal'a haft sam-
band við Neytendasamtökin og
lýst óánægju sinni með plokk-
ið, en spurt jafnframt hvemig
gjaldtöku sé háttað hvað varðar
tímalengd, þ.e. hvort borgað sé
fyrir heila mínútu eða aðeins
þann tfma sem hringjandinn er
PVC-
leikföng
verði
bönnuð
Viðkvæmastir og varnar-
lausastir allra neytenda
eru börn og ungmenni. Evr-
ópusamtök neytenda (BEUC)
hafa beint þeim eindregnu til-
mælum til framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins
að það setji nú þegar á tíma-
bundið bann við sölu mjúkra
leikfanga úr PVC-efnum sem
ætluð eru börnum þriggja ára
og yngri eða líkleg til að
lenda í fórum þeirra. I rann-
sóknum hafa komið fram vís-
bendingar um að efni sem
notuð eru til að mýkja þau og
gera sveigjanleg (phthalates)
séu hættuleg börnum. Efnin
leysast úr leikföngunum þeg-
ar þau eru sogin eða tuggin og
eru börnin því sett í heilsu-
farshættu á viðkvæmasta
aldri. Sérstaklega beinist at-

I í —' —- íðMM
á línunni. Samkvæmt upplýs-
ingum sem Neytendablaðið
hefur aflað sér hjá því fyrirtæki
sem annast þetta samkvæmt
samningi við Ríkissjónvarpið
er aðeins greitt fyrir þær sek-
úndur sem hringjandinn er á
línunni. Til dæmis tekur það
20-30 sekúndur að velja mann
leiksins og kostar því 22-33
kr., nákvæmara gátum við ekki
fengið það.
Minnt er á að ef foreldrar
hafa áhyggjur af því að bömin
noti þjónustulínumar svoköll-
uðu (dým línumar) í óhófi, er
hægt að láta loka á þær hjá
Landssímanum. Neytendasam-
tökin hafa ítrekað krafist þess
að þjónustulínunum verði
breytt þannig að þær séu lok-
aðar á alla síma og þær aðeins
opnaðar samkvæmt skriflegri
beiðni rétthafa viðkomandi
síma.
hyglin að tannhringjum, en í
þeim er hátt hlutfall plastefna.
Meðal áhættuþátta em lang-
tímaskemmdir á lifur, nýrum,
æxlunarfærum og sogæða-
kerfi.
BEUC byggir áskorun sína
á starfi vísindamanna sem
hafa meðal annars látið í ljós
áhyggjur yfir að staðlar um
magn ýmissa efna séu of
vægir. Stjórnvöld í Austurríki
og á Spáni hafa sett fram
svipaðar kröfur til að koma í
veg fyrir að PVC-leikföng sé
á markaði. Þýsku neytenda-
samtökin hafa krafist þess að
PVC-leikföng verði bönnuð
og byggja þau á vísinda-
skýrslu frá Greenpeace-sam-
tökunum. Þar kom fram að
magn plastefna var yfir leyfðu
hámarki í 12 af 23 rannsökuð-
um leikfangategundum.
6
NEYTENDABLAÐIÐ - ágúst 1998