Bændablaðið - 15.10.1996, Blaðsíða 13

Þriðjudagur 15. október 1996
Bændablaðið
13
Trvqainaar
VÍS lækkar iógjald og
endurkiefir land-
Útflutningur á
kindakjöti
Vonir standa til
að nú verði að-
einsfluttúttil
"betri markaða"
Verðlagsárið 1995/1996 flutti
Kjötumboðið hf. út 2.869 tonn
af kindakjöti. Þar af voru 475
tonn frá hausti 1994 og 2.394
tonn frá hausti 1995. Kjötum-
boðið hf. er langstærsti út-
flytjandi á íslensku kindakjöti í
dag. Aðrir aðilar sem einnig
fluttu út kindakjöt á þessu tíma-
bili, þó í miklu minna magni
væri, voru m.a. Sláturfélag Suð-
urlands og Kaupfélag Austur-
Skaftfellinga.
Þau lönd sem flutt var til voru
Færeyjar, Svíþjóð, Noregur, Dan-
mörk, England, Belgía, Grænland,
Japan, Bandaríkin, Ungverjaland,
Túnis, Tékkland, Bosnía og Rúss-
land.
Mest var flutt til Austur-
Evrópulandanna en töluvert magn
fór einnig til Færeyja, Danmerkur
og Svíþjóðar. Verð í Austur-Evrópu
voru yfírleitt mjög lág. Flest ná-
lægari löndin gáfu, og gefa, hins
vegar töluvert betri verð. Færeyjar
og Noregur gefa bestu verðin en
verð í t.d. Danmörk og Belgíu eru
einnig viðunandi.
Frá áramótum til 1. október
1996 hefur Kjötumboðið hf. flutt út
127 tonn af fersku, nýju kjöti. Það
hefur verið flutt til Færeyja, Sví-
þjóðar, Danmerkur, Englands og
Belgíu.
Nú þegar birgðir kindakjöts
hafa færst í viðunandi horf þá verð-
ur leitast við að flytja eingöngu út
kjöt til markaða sem gefa góð eða
viðunandi verð, svokallaðra "betri
markaða". Salan verður þó að
haldast í hendur við það að birgðir
safnist ekki upp á nýjan leik. Aðal-
atriðið er að framboð og eftirspum
haldist í eins miklu jafnvægi og
kostur er. Vonir standa til að verð-
lagsárið 1996/1997 takist að selja
allt útflutningsskylt kindakjöt á
betri markaði.
Mestar vonir em bundnar við
markaði eins og Færeyjar og Noreg,
sem eins og áður sagði gefa hæstu
verðin. Hins vegar gefa Danmörk
og Belgía einnig góðar vonir. Dan-
mörk og Belgía em meðal landa
sem leggja mjög mikla áherslu á að
fá eins mikið af fersku kjöti og
mögulegt er. Auk þess vilja þessi
lönd helst kaupa kjöt sem unnið
hefur verið í neytendaumbúðir.
Hingað til hefur íslenskt kinda-
kjöt einkum verið flutt út frosið í
heilum skrokkum. Dálítið hefur þó
verið flutt út ferskt í heilum
skrokkum. Örlítið hefur einnig ver-
ið unnið í neytendaumbúðir og
einkum selt til Belgíu.
Leggja þarf mikla áherslu á
draga úr útflutningi á heilum
skrokkum og hetja þess í stað
vinnslu á kjötinu í neytendaum-
búðir hér heima. Auk þess sem
mikilvægt er að lengja sláturtíð þá
er nauðsynlegt að bæta vinnsluað-
stöðu innanlands þannig að stór-
auka megi útflutning á unnu kjöti,
einkum fersku í sláturtíð. Þannig
fæst hæst verð fyrir kjötið auk þess
sem virðisaukinn vegna vinnslu
kjötsins myndast innanlands. Þessi
þróun er að hefjast hægt og bítandi
og gefur bjartar vonir fyrir fram-
tíðina. Full ástæða er til að fylgja
henni vel eftir./KK
Að venju hefur VÍS endurnýjað
landbúnaðartryggingar sínar
til bænda, en langflestar
þessara trygginga eru með
endurnýjunargjalddaga á
haustin. Bændablaðið fregn-
aði að verulegar breytingar
hefðu orðið á landbúnaðar-
tryggingunni að þessu sinni.
Að því tilefni var því haft
samband við Örn Gústafsson
framkvæmdastjóra hjá VÍS og
hann spurður út í þær
breytingar sem gerðar hafa
verið.
Öm sagði að í þetta sinn
lækkaði iðgjald fyrir hinn hefð-
bundna þátt landbúnaðartrygging-
arinnar um 11%. Með rúllu-
böggum hefði eldhætta minnkað
nokkuð eins og bent hefði verið á
af bændum, en í staðinn hefði
tækjaeign vegna þeirrar tækni
vaxið, en hvom tveggja væri
tryggt í landbúnaðartryggingunni.
Þessi lækkun væri í samræmi við
það samkomulag sem gert hefði
við Bændasamtökin um að þess
sæi stað í lægri iðgjöldum ef af-
koma tryggingarinnar leyfði.
Örn vildi jafnframt benda
bændum á að eftir að hlöður væm
orðnar að rúllugeymslum í aukn-
um mæli hafi æ fleiri bændur
notað tækifærið og notað hluta
hlöðunnar sem véla- og verkfæra-
geymslu í leiðinni. Dæmi væm
um logsuðutæki í hlöðunum og
rafmagn væri þar í ríkara mæli en
áður. Þessi breyting þýddi aukna
eldhættu og nauðsynlegt væri fyrir
bændur að huga sérstaklega að eld-
vömum af þessum sökum.
Þá gat Öm þess að jafnfamt
hefði félagið endurbætt og aukið
við tryggingavemd landbúnaðar-
tryggingarinnar frá síðustu endur-
nýjun. Frjáls ábyrgðartrygging
búsins væri nú innifalin í trygging-
arvernd landbúnaðartryggingar-
innar, en langflestir bændur höfðu
áður frjálsa ábyrgðartryggingu á
sérstöku skírteini. Þessi breyting
væri gerð til hagræðingar, ein-
földunar og betri yfirsýnar fyrir
bændur. Nú sé tryggt að allir
bændur sem hafa landbúnaðar-
misskilning að ræða. Eftir dóminn
væri þörfin enn brýnni en áður, þar
sem Hæstiréttur hefði lagt bóta-
ábyrgð á bóndann, enda þótt í
þessu tilviki hefði verið bætt úr
ábyrgðartryggingu dráttarvélar-
innar. Nákvæm skilgreining á
notkunarhugtaki dráttarvéla sem
vélknúins ökutækis væri ekki fyrir
hendi og tilhneiging væri til að
túlka það þröngt.
Þessu til viðbótar vildi VÍS
benda á að bændur geta orðið bóta-
skyldir vegna fjölmargra þátta í
rekstri búsins, og á það jafnt við
um frágang mannvirkja sem ástand
og búnað véla og tækja sem bú-
rekstri fylgja. Því væri frjáls
ábyrgðartrygging nauðsyn öllum
þeim sem ekki vildu tefla í tvísýnu
afkomu sinni og búsins.
Örn vildi einnig benda bænd-
um á möguleikann á því að kaupa
bændapakka hjá félaginu, þar sem
landbúnaðartryggingin og flestar
aðrar tryggingar búsins væm á
einu tryggingarskírteini. Æ fleiri
bændur kynnu að meta þá ein-
földun og góðu yfirsýn sem þar
fengist. Fyrirspumum vegna
þessara breytinga væri rétt að
beina til næstu svæðisskrifstofu
eða umboðsmanna félagsins eða
aðalskrifstofu VÍS ef menn vildu
það heldur.
Að lokum vildi Örn ítreka sér-
staklega mikilvægi landbúnaðar-
tryggingarinnar í tengslum við
bótarétt úr Viðlagatryggingu Is-
lands. Til dæmis væri nú yfir-
standandi eldgos og gæti það leitt
til búíjárfellis og eignatjóns, sem
einungis fengist bætt, ef bmna-
trygging væri fyrir hendi á því sem
færist. Landbúnaðrtryggingin
tryggði að bótaréttur væri fyrir
hendi úr Viðlagatryggingu í slík-
um tilvikum.
s m I 1 «-
lillilli !®|(|:»llll|í|ll(IS SI| '
'
* ' ' ‘ . ... -
• •• < - ::

tryggingu hafi einnig frjálsa
ábyrgðartryggingu, en hún er
nauðsyn öllum þeim sem stunda
landbúnað. Iðgjaldi fyrir ábyrgð-
artrygginguna er breytt til sam-
ræmis við áhættu. Minni bú greiða
minna en áður, stærri bú heldur
meira. í heild sinni er iðgjald
ábyrgðartryggingarinnar til VIS þó
óbreytt.
Öm sagði félagið hafa orðið
vart við misskilning í tengslum við
frjálsa ábyrgðartryggingu í land-
búnaði. Eftir að dómur féll í
Hæstarétti í svonefndu Málfríðar-
máli teldu ýmsir bændur ekki
lengur þörf á frjálsri ábyrgðar-
tryggingu. Hér væri um mikinn
raHHI
Bændablaðsmynd/ÁÞ
Trefjaplast
Framleiðum ýmsa hluti úr trefjaplasti svo sem
f lotþrær ~]f heitapotta J ( vatnstankaj t—\ r— mir í úmRiim stærðum
( fóðursnóogtieiraog fleira
Búi Gíslason, Hlíðarbæ
Símar 433-8867 og 854-2867

Eigum fyrirliggjandi DUNLOP jeppadekk frá Ameríku í
stærðunum 205/75R15 til 35x1250 R15
VELARs
ÞJéNUSTAnF
Járnhálsi 2 -
110 Reykjavík
Sími 587 6500 - Fax 567 4274