Bændablaðið - 01.09.1992, Blaðsíða 6

Kröfur á ríkissjóð:
EKKI HÆTTA
ENDURGREIÐSLU
VIRÐISAUKASKATTS
ELDHUSDAGSUMRÆÐUR A
STÉTTARSAMBANDSFUNDI
- gagnrýni á bændaforystuna og
félagskerfið áberandi í ræðum fundarmanna
Aðalfundur Stéttarsambands
bænda mótmælti framkomnum
hugmyndum rfldsstjórnarinn-
ar um niðurfellingu á endur-
greiðslu á virðisaukaskatti á
svína-, hrossa- og nautakjöti
auk eggja og kjúklinga. Fund-
urinn benti á að í löndum
Evrópu sé stefnt að 4 til 8%
virðisaukaskatti á matvælum
og allt að 14 til 18% á öðrum
vörum.
Endurgreiðsla virðisauka-
skattsins hér á landi kemur f
staðinn fyrir lægra skattþrep af
matvælum. Ef henni yrði hætt
myndi verð á matvörum hækka og
jafnvægi raskast á kjötmarkaði og
rýra kjör bæði framleiðenda og
neytenda, segir í ályktun Stéttar-
sambandsfundar.
Samkeppnis-
aðstæður bættar
í yfirlýsingu frá aöalfundi
Stéttarsambandsins er minnt á hið
mikla hlutverk er landbúnaðurinn
hafi að gegna hér á landi eins og f
öðrum löndum. Stefna stjómvalda
hafi verið að framleiða sem mest
af þeim matvælum sem þjóðin
þarfnast innanlands enda sé fram-
leiðsla matvæla einn af hornstein-
um sjálfstæðra ríkja. Þá segir
einnig að eitt af markmiðum land-
búnaðarstefnunnar sé að félagsleg
og fjárhagsleg staða bænda sé í
sem nánustu samræmi við aðstöðu
fólks f öörum starfsgreinum. í
harðnandi samkeppni sé mikilvægt
fyrir landbúnaðinn að halda þeim
gæðum á búvörum sem verið hafa
þannig að neytendur geti áfram
treyst þvf að þeir séu að kaupa
gæöavörur þegar þeir kaupa fs-
lenskar landbúnaðarafúrðir.
Vegna mikilla breytinga sem nú
séu á döfinni f alþjóðaviðskiptum
með landbúnaðarvörur sé þess nú
krafist af bændum að þeir fram-
leiöi búvörur á lágu verði og séu
samkeppnishæfir viö bændur f ná-
grannalöndunum. Þvf veröi þeir aö
hafa aögang að aöföngum til
rekstrar síns á sambærilegum
kjörum og bændum í samkeppnis-
löndunum bjóðist.
Skattareglur
verði leiðréttar
Aöalfundur Stéttarsambandins
krafðist þess sérstaklega aö komið
yrði til framkvæmda leiðréttingum
á skattareglum hvaö landbúnaðinn
varöar. í fyrsta lagi að heimilt verði
aö færa kostnaö vegna kaupa á
framleiðsluheimildum aö fullu til
gjalda á skattframtali. í öðru lagi
verði seljanda framleiðsluheimilda
heimilt aö afskrifa að fullu viö-
komandi rekstrarbyggingar og
ræktun á móti þeim tekjum, sem
sala á framleiðsluheimildum leiði
af sér. í þriðja lagi verði heimilt að
gjaldfæra mismun á kaupverði og
skattmati við kaup á búfé. í fjórða
lagi að uppsafnað tap vegna bú-
reksturs megi nýta til frádráttar
eins og verið hefur og breytt verði
ákvæðum um að það fyrnist á
fimm árum. í fimmta lagi verði
aldrei reiknaður hærri virðisauka-
skattur af heimanotkun búvara en
því sem fellur til innan greiðslu-
marks þvf framleiðendur njóti ekki
niðurgreiöslna á meira vörumagni.
í sjötta lagi að aðstöðugjald verði
lagt niður og bent á að það þekkist
ekki f nálægum löndum.
Þá taldi aðalfúndur Stéttar-
sambandsins að heimila beri niður-
fellingu lögboöinna brunatrygginga
af húsum sem tekin hafa verið úr
notkun og beri bændur þá sjálftr
ábyrgð á viökomandi byggingu.
ÞI
Miklar umræöur urðu á aðalfundi
SB á Laugum fyrsta kvöldið og
gætti nokkurs þunga í ræöum
margra fundarmanna f garö
forystumanna Stéttarsambandsins.
Voru þeir af sumum sakaöar um
lélega framgöngu og aö hafa
glutrað niður árangri forvera sinna
eins og einn ræðumanna komst aö
oröi.
Erfiðleikar vegna samdráttar
og sú óvissa sem framundan er f
fslenskum landbúnaði er án efa
orsök hinna hörðu umræðna og
ádeilna á forystumenn land-
búnaðarmála. Formaður Stéttar-
sambandsins Haukur Halldórs-
son gerði þau mál að umtalsefni f
framsöguræðu sinni og varpaði þvf
meðal annars fram að of tengi hafi
verið sofið á verðinum og bændur
ýtt vandanum á undan sér f staö
þess að takast á við hann. Bænda-
blaðið gnpur hér niður f umræður
á Stéttarsambandsfundinum.
Núverandi stjórn
tapað því sem
fyrri stjórnir unnu
Guðbjartur Gunnarsson á
Hjarðarfelli í Dölum tók fyrstur til
máls í almennum umræöum á
fundinum. Hann skýrði frá því að
Búnaðarsamband Snæfellinga
hefði lýst vantrausti á stjórn
Stéttarsambandsins og sagði síðan
að stjórnin hefði tapað því sem
fyrri stjórnum heföi áunnist. Stjórn
Stéttarsambands bænda ætti ekki
að semja við aðra aðila en ríkis-
valdið og hefja þyrfti beinar við-
ræður milli ríkisvalds og bænda
um framgang kjarabaráttu þeirra.
Guðbjartur kvaðst telja að þessi
skoðun ætti víðtækan stuðning á
meðal bænda.
Kristján Theodórsson á Brún-
um í Eyjafjarðarsveit kvaðst
sakna þess að formaöur Stéttar-
sambandsins hefði ekki minnst
einu orði á greinargerð sem
Sigurður Lfndal prófessor hafi
unnið um lögmæti framleiöslu-
takmarkana í landbúnaöi og efa-
semdir hans um aö þær stæöust
stjórnarskrána. Kristján sagði
ennfremur að frjálsræði væri af
hinu góða en yröi þó að hafa sínar
takmarkanir.
Þórólfur Sveinsson á Ferju-
bakka f Borgarfirði og varafor-
maður Stéttarsambandsins sagði
eðlilegt að menn litu til fortíðar-
innar. Barátta bænda fyrir eðli-
legum réttindum hafi lengi veriö
háð og óumdeilanlegur árangur
ekki ætfð náðst fram. Þórólfur
sagði aö Stéttarsamband bænda
hefði reynt beinar viðræður við
ráöherra um ýmis atriði en þær
hefðu gengiö misjafnlega og ekki
fengist fullnaöar svör við áleitnum
spurningum - til dæmis hvað
varðar endurgreiðslu á virðis-
aukaskatti á landbúnaðarfram-
leiðslu. Svör hafi ekki fengist um
hvort hún yröi óbreytt.
Lítið áunnist í ein-
földun félagskerfisins
Halldór Gunnarsson í Holti
ræddi meðal annars um félagskerft
landbúnaöarins og kvað lftiö hafa
áunnist á þeim sex árum frá því
hann hafi fyrst vakiö máls á nauö-
syn á endurskoðun þess. Sömu
sögu væri að segja um sjóðakerfiö
og þar þyrfti að taka til hendinni.
Halldór ræddi einnig útflutning á
hrossakjöti á Japansmarkað og
kvað góðan árangur hafa náðst f
því efni því kjöt væri nú selt á
yfirverði.
Guðrún Aradóttir á Skíð-
bakka í Landeyjum sagði nauð-
synlegt að verðlækkun á kjöti til
bænda næði einnig til neytenda en
hyrfi ekki einhvernsstaðar á leið-
inni til þeirra. Þá ræddi hún um
"huldukonurnar" - konurnar f
félagsstarfi bænda. Hún taldi
nauðsynlegt að fá karla til að taka
þátt í starfi kvennanna en hingaö
til hefðu þeir sýnt þvf lítinn áhuga.
Menn í æðstu
stöðum standa
vörð um óbreytt kerfi
Hrafnkeli Karlsson á Hrauni f
Ölfusi kvaö nauðsynlegt að kynna
betur á hvern hátt markaðurinn
ynni og minnti á að óheft frelsi í
framleiöslu og sölu hefði viögeng-
ist í ákveönum greinum landbún-
aðar um nokkurt árabil. Þá ræddi
hann um félagskerfi landbúnaöar-
ins og kvað menn í æðstu stöðum
bændasamtakanna standa vörð
um óbreytt kerfi. Hann kvaö ólík-
legt að vænta mætti tillagna um
breytingar úr þeirri átt.
Magnús Finnbogason á Lága-
felli ræddi stöðu kornræktarinnar
og kvaö þeim fara fjölgandi sem
stunduöu hana þrátt fyrir sam-
keppni við niðurgreidda vöru er-
lendis frá. Þá taldi Magnús aö
verðlag á mjólk og kjöti væri of
hátt þótt framleiðendaverð félli
alveg út úr smásöluverðlagning-
unni og bað menn huga að þvf áð-
ur en meiri verðfelling ætti sér staö
til framleiðenda.
Valur Oddsteinsson í Úthlíð í
Skaftártungu sagöi að nýi búvöru-
samningurinn reyndi mikið á
bændur og félagskerfi þeirra.
Framleiöslukerfið hafi veriö sett
upp sem nauðvörn til þess að ekki
yrði framleidd vara er eigi væri
unnt að selja. Hann kvaðst telja að
viss hættumcrki fælust í umræð-
um um frelsi fyrir félagskerfi
bænda. Reynt yrði að brjóta
félagskerfiö niður til að fá fram-
leiösluna fyrir stööugt lægra verð.
Jóhannes Geir Sigurgeirsson
á Öngulsstöðum í Eyjafirði sagði
að leggja yröi áherslu á þann
grunn sem landbúnaöarframleiðsl-
an hafi byggst á, á þessari öld.
Hann kvaðst telja að félagsleg
samvinna færöi bændum betri kjör
en ef hver og einn væri að berjast
fyrir sig og gagnrýndi orð land-
búnaöarráðherra um að vilja losa
um núverandi kerfi. Hafa yrði hug-
fast hvaö gert hafi íslenska bænda-
stétt að þvf sem hún væri í dag og
yrði íslenskum bændum ýtt út f
samkeppni við innflutning eins og
búiö væri aö þeim, s'.æöust þeir
ekki samkeppnina.
Þetta eru mennirnir
sem sömdu um aö
leggja sveitirnar í eyði
Gunnar Sæmundsson í Hrút-
atungu í Hrútafirði kvaðst ekki
vera samþykkur öllu sem kom
fram í skýrslu formanns og stjórnar
Stéttarsambandsins. Samdráttur f
landbúnaði ieiddi af sér fækkun
annarra atvinnutækifæra. Þá hefði
formaður Stéttarsambandsins far-
ið óeðlilegum orðum um fyrir-
rennara sína í formennsku, þar
sem hann hafi sagt að vandanum
hafi veriö ýtt á undan sér. Gunnar
endaöi ræðu sfna á því að stinga
Tvö í einu!
Rétta rafsuðu■
tækið
fyrir bændur
og minni
verkstæði
Magma 150 er ekki einungis afar
öflugt jafnstraums-rafsuðutæki
fyrir pinnasuðu heldur einnig
kröftugt mig/mag suðutæki með
rafknúinni þráðstýringu (EFC).
Hafðu samband við sölumenn
okkar sem veita þér faglega
ráðgjöf.
= HÉÐINN =
SEUAVEGI 2.SÍMI 624260
pinnasuða
A.