Bændablaðið - 01.09.1992, Page 7

6. TBL. 6. ÁRG. SEPTEMBER 1992
upp á aö núverandi forystu bænda
yröi reistur minnisvarði þar sem á
yrði letraö: "Þetta eru mennirnir
sem sömdu um að leggja sveitirnar
í eyði."
Stefán A. Jónsson á Kagaðar-
hóli í Austur-Húnavatnssýslu
kvað framvindu mála á síðasta ári
hafa valdið sér miklum vonbrigð-
um. Stjórnir bændasamtakanna
hafi nú ályktaö að ýmislegt benti til
fjöldagjaldþrota í sveitum landsins
og væri það vísbending um aö bú-
vörusamningurinn hefði leitt til
slfks ástands. Þá skammaði Stefán
Guðmund Lárusson, formann
Landssambands kúabænda, vegna
yfirlýsinga hans um stórfellda
lækkun á nautakjöti. Þessi yfir-
lýsing hefði nú þegar kostað stór-
felldan samdrátt f s(Mu á kjöti og
kvaöst Stefán vona að yfirlýsingin
hefði verið gerð vegna fljótfæmi.
Einar Þorsteinsson í Sól-
heimahjáleigu í Mýrdal sagöi að
sér væri ljóst aö enginn tæki þátt í
því viljugur aö telja niður kjör
bænda frá því sem fyrri forystu-
menn hefðu náð fram og væri
varnarbaráttan því erfið. Verðlag á
íslandi væri stórum hærra en f
nágrannalöndum og kostnaður við
slátrun og afurðastöðvar margfalt
meiri.
Forysta SB hefur
lýst vantrausti á sig
Bergur Pálsson í Hólma-
hjáleigu í Landeyjum ræddi
Baulumálið nokkuð og spuröi um
hvaða augum Framieiðsluráð
landbúnaöarins liti þá ákvöröun
landbúnaðarráöherra að veita
Baulu hf. fé úr verðmiðlunarsjóði
mjólkur. Bergur taldi hinn nýja
búvörusamning um mjólk ekki
góðan og gæti hann þýtt allt að 10
til 15% verðlækkun til bænda.
Hann minnti á hvernig gengiö
hefði að fylgja eftir að mjólkur-
framleiðslan yrði hliðstæðrar
aðstoðar aönjótandi vegna niður-
skuröar og sauðfjárræktin hefði
fengiö. Þá taldi Bergur að stjórn
Stéttarsambandsins hefði lýst van-
trausti á sjálfa sig meö samþykkt
tillögu ásamt stjórn Búnaðarfélags
íslands þar sem segir aö stórfelldir
erflðleikar og gjaldþrot séu fram-
undan fari fram sem horfi.
Aðalsteinn Jónsson í Klaust-
urseli á Fljótsdalshéraði ræddi
um misræmi í réttarstöðu bænda
sem fellt hafi fjárstofn sinn vegna
riöu. Þá taldi hann aö forysta
bænda yrði aö þjappa sér betur
saman og hún yrði að vera á færri
höndum.
Arnór Karlsson í Amarholti í
Biskupstungum og formaður
Landssambands sauðfjárbænda
sagði aö sauöfjárbændur ætluðu
að verjast og leita leiða til þess að
lifa af framleiöslu sinni. Sumar
þeirra leiöa hefðu náö eyrum fjöl-
miðla en þær væru aðeins hluti af
umræðunni. Ýmsar álögur ríkis-
sjóös á verð aöfanga yrðu aö
lækka eða hverfa og gæti þaö
lækkað framleiösluverð lamba-
kjöts um allt aö 2 til 3%. Þessi
hagræðingarkrafa væri fyrst og
fremst ávinningur fyrir ríkissjóð en
óvfst hvort neytendur nytu hennar
f einhverju á meðan ekki væri ljóst
hvaða hagræöingarkrafa yrði gerö
til sláturleyfishafa og annarra milli-
liða.
Beinar greiðslur á
útflutt kindakjöt
Ágúst Guðröðarson á Sauða-
nesi á Langanesi ræddi meðal
annars um að flytja ætti út visst
magn af kjöti og fá á það beinar
greiðslur og þora að fara fram á
það. Hann sagði bændur alltaf
gefa eftir og kvað alla bændur
ábyrga fyrir þvf hvernig komið
væri.
Ari Teitsson á Hrísum í
Reykjadal sagði aö við sam-
dráttinn í sauðfjárræktinni hefðu
tapast um 100 ársverk á síðasta ári
sem væri meira en önnur atvinnu-
starfsemi hefði skapað f sveitum
landsins. Hann þakkaði land-
búnaðarráðherra fyrir að gefa kost
á endurskoðun búvörusamningsins
og kvaðst nokkuð sáttur við hann.
Ari bað ráðherra að sjá til þess aö
staðið yrði viö bókun sex um
framlag til landgræðslu og skóg-
ræktar, en svo virtist sem annaö
stæöi til.
Litlu sláturhúsin
forsenda sölu
sauðfjárafurða
Halldór Þórðarson á Lauga-
landi við ísafjarðardjúp sagöi að
lítil sláturhús - dreifð um landið -
væru forsenda þess að halda uppi
sölu á sauðfjárafurðum. Stjórn
Stéttarsambandsins vildi fækka
þeim úr 30 niður f 15. Þá taldi
Halldór ekki vera í verkahring
Stéttarsambandsins að styrkja hin
ýmsu ólíku málefni og nefndi ferð-
ir til fundahalda erlendis sem
dæmi um óþarfan stuðning. Hall-
dór ræddi síðan nokkuð um EES-
samninginn og kvaðst hafna aðild
íslands aö Evrópska efnahags-
svæðinu með öllu.
Sigurður Þórólfsson í Innri
Fagradal í Dölum ræddi um bú-
fjársamninga vegna sauðfjárræktar
og tók undir að sjónarmið bænda
hafi veriö að þeir ættu greiðslu-
mark í samræmi við fyrri niöur-
færslu fullvirðisréttar síðast liöið
haust. Þá ræddi hann um birgða-
mál kindakjöts sem núna eru á
ábyrgð bænda. En yrðu þau á
ábyrgð hverrar afuröastöðvar fyrir
sig eöa allra afuröastööva sam-
eiginlega?
Guðmundur Lárusson á
Stekkum í Flóa, formaður Lands-
sambands kúabænda, ræddi
meðal annars um kjötmarkaðinn
og taldi að uppboðsmarkaður gæfi
lágt verö. Hann sagði að fákeppni
ríkti á matvörumarkaðnum og
taldi verð á kjöti í raun fallið og því
yrði að lækka það til að vera f takt
við markaöinn. Hann sagði ijóst aö
ekki yröi hægt að afsetja alla þá
gripi sem til væru í haust og því
hefði aðaifundur Landssambands
kúabænda samþykkt aö óska eftir
5% verðjöfnunargjaldi.
Einar G. Gíslason á Syðra -
Skörðugili í Skagafirði kvaöst
sakna þess úr máli formanns
Landssambands sauöfjárbænda að
hann hefði ekki nefnt þær nýju
hugmyndir um markaðs- og fram-
leiðslustjórnunarmál er fram
hefðu komið á aðalfundi þeirra.
Hann kvaö sauðfjárbændur veröa
að losna frá kvótakerfinu til að
gcta "dúndrað" verðinu niður
tfmabundið þegar ástæöa þætti til.
Einar taldi að fulltrúar á síöasta
aðalfundi hafi verið blekktir með
óraunhæfum áætlunum um aö
leiga fullvirðisréttar til Fram-
leiðnisjóðs og samningar vegna
riðumála kæmu að litlum hluta til
framleiðslu á ný.
Emil Sigurjónsson í Ytri -
Hlíð í Vopnafirði ræddi málefni
riðubænda og réttindi þeirra við
lok samninga. Hann taldi að tekist
hefði að verja rétt þeirra til ffam-
leiðslu f öllum megin atriöum en
þó hefði veriö lögð fram krafa til
landbúnaöarráöuneytisins um aö
jafna hlut þeirra frekar en oröið
væri.
Pólitísk víg-
staða bænda slæm
Rögnvaldur Ólafsson í Flugu-
mýrarhvammi í Skagafirði taldi
pólitíska vfgstööu bændastéttar-
innar slæma og ekki hafi veriö um
annaö að velja en fá greiðslur úr
BÆNDABLAÐIÐ &
LANDSBYGGÐIN
Verðmiðlunarsjóði fyrir niður-
færslu á rétti til framleiðslu
mjólkur eða fá ekki neitt greitt
fyrir hana að öðrum kosti.
Guðmundur Stefánsson í
Hraungerði í Flóa taldi þær
breytingar á Framleiðsluráði að
forsvarsmenn stærstu afurðastöðv-
anna eigi ekki lengur sæti þar vera
afturför. Þá þurfi að meta hvort
halda eigi uppi verði á sauðfjár-
afuröum og selja minna eöa lækka
verðið til aö auka sölu. Hvorugur
kosturinn sé góður en um aðrar
leiðir sé ekki að velja á þessu stigi
málsins. Lækka þurfi verö aðfanga
til framleiðslu landbúnaðarafuröa
til að lækkun raunverulegra fram-
leiðsluverðmæta þeirra geti oröið
á næstu árum.
Valgeir Þorvaldsson á Vatni í
Skagafirði ræddi um málefni
sagði aö niöurgreiðsla á korni væri
nú 58% f löndum bandalagsins.
Páll benti á að íslendingar seldu á
milli 60 og 70% af framleiðsluvör-
um sínum til ríkja Evrópubanda-
lagsins og kvaöst hann óttast að
vera utan tengsla við Evrópska
efnahagssvæðið. Hann lýsti sig þó
hlynntan þjóðaratkvæði um þann
samning sem nú liggur fyrir Al-
þingi.
Félagskerfið
hefur ekki staðnað
Hákon Sigurgrímsson, fram-
kvæmdastjóri Stéttarsambands
bænda, ræddi um félagskerfið.
Hann kvaö ekki rétt að kerfið hafi
staðnað og grundvallarbreyting
hafi átt sér staö þegar búgreina-
félögin voru tekin inn f þaö. Óger-
ingu lands. Hann minnti á ályktun
aöalfundar Landssambands sauö-
ljárbænda um þau mál.
Bjarni Egilsson á Hvalsnesi á
Skaga sagði að samdráttur í sölu á
kindakjöti hlyti að magnast f upp-
nafi nýs verðlagsárs þegar niður-
greiðsíur yrðu aflagðar. Hann
sagði að hinn mikli niðurskurður
fullvirðisréttar ynni gegn fram-
leiðslustjórnuninni og dragi úr
sölumöguleikum kindakjötsins.
Forsvarsmenn aðila
vinnumarkaðarins
- ekki einhver úti í bæ
Haukur Ilalldórsson, for-
maöur Stéttarsambands bænda,
lauk eldhúsdagsumræðunum og
kvað þær hafa verið góðar og
málefnalegar en þó beittar á
köflum. Ilann ræddi aðild for-

Ferðaþjónustu bænda og þakkaði
veittan stuðning Framleiönisjóðs
til hennar. Hann taldi að ferða-
þjónustan geti veitt landbúnaö-
inum mikilvægan stuðning með
kynningu og sagði að fella yrði
niður virðisaukaskatt af matvælum
til að unnt verði aö auka sölu á
matvælum til ferðamanna.
Arni Sigurðsson í Marbæli í
Skagafirði ræddi skattamál og
benti á þá staðreynd að virðis-
aukaskattur hér á landi cr nokkuð
hærri en í nágrannalöndunum.
Hann gagnrýndi einnig aðstöðu-
gjaldið, sem hann kvað ranglátan
skatt. Þá varpaði hann fram þeirri
spurningu á hvem hátt Stéttar-
samband bænda hyggðist bregöast
við ef beinum greiðslum vegna
framleiðslu sauðfjárafuröa verði
frestaö fram yfir áramót eins og
líkur bendi til.
Verömiðlunarsjóöur
mjólkur - eign
neytenda notuð til
greiðslu fyrir
niðurfellingu
fullvirðisréttar
Jóhannes Eggertsson í Nýpu-
görðum í Austur-Skaftafellssýslu
ræddi um veröjöfnunarsjóö mjólk-
ur og sagöi að f fyrra heíði heyrst
að sjóðurinn væri eign neytenda
og því sætti furðu ef nýta ætti
þessa eign þeirra nú til aö greiða
fyrir niðurfærslu fullvirðisréttar.
Þá ræddi hann málefni sauöljár-
bænda og sagöi aö þeir ættu
marga möguleika og gerðu óeðli-
legar kröfur til annarra. Hann taldi
að þeir ættu aö halda sig viö sfn
sölusamtök þar til annaö og betra
sölukerfi finndist.
Páll Ólafsson í Itrautarholti
sagði aö um 8000 tonna markaður
fyrir grasköggla væri f Færeyjum
en Danir einokuöu hann með
hjálp Evrópubandalagsins. Hann
legt væri að breyta félagskerfinu
nema um það næðist samkomulag
en sjónarmið virtust enn vera
ósamstæð mcðal þeirra sem harð-
ast gengju fram f kröfum um
breytingar. Breytingar á félagskerfi
landbúnaöarins þyrftu bæöi að
verða aö vilja bænda sjálfra og
einnig að mótast af breyttum
tfmum.
Ólafur Eggertsson í Berunesi
í Suður-Múlasýslu ræddi hug-
mynd Austfirðinga um kjötmarkað
og kvaö hugmyndina ekki vera aö
koma á uppboðsmarkaöi heldur
markaði er tryggt gæti að kaup-
endur hinna ýmsu kjötafurða gætu
treyst þvf að fá þær kjötvörur sem
þeir óska eftir hveiju sinni.
Jóhannes G. Gfslason í Skál-
eyjum á Breiðafirði ræddi um
gróðurvernd og skynsamlega nýt-
svarsmanna vinnumarkaðarins að
búvörusamningi og taldi þá ekki
vera menn út í bæ. Haukur taldi
að margt mætti læra af sölumálum
kartöfluframleiðenda og sagði aö
samvinnufélög og hlutafélög væru
ólík að formi til. Eignarhald hluta-
félaga gæti breyst með litlum fyrir-
vara. Haukur taldi að álagning á
sumum búvörum væri alltof há í
verslunum og hærri en á ýmsum
pakkavörum.
Þá sagði hann að ábyrgð á
afúrðum yrði sameiginleg en ekki í
höndum hvers sláturhúss. Að lok-
um brýndi hann nefndir fúndarins
til góðrar vinnu og kvað sérstak-
lega mikilvægt að afurðasölunefnd
gerði ákveðnar tillögur um sölu-
málin og skipulag þeirra framvegis
því þar væri um mjög aðkallandi
mál aö ræöa.
I I I I I I I I I r I T T I I 1 I I I I I..T~l
HJÚLBARÐAR FYRIR ALLAR GERÐIR
ÚKUTÆKJA. HAGSTÆÐ VERÐ.
GÚMMÍVINNSLAN HF.
Réttarhvammi 1 - Akureyri - Sími 96-26776
iiii rn i i i i i i m ii i i i i i