Bændablaðið - 01.09.1992, Blaðsíða 12

Úr ræðu Hauks Halldórssonar á aðalfundi SB:
Hvernig á að reka
kjarabaráttu?
Á nokkrum kjörmannafundum nú
í vor hafa komið fram ásakanir á
hendur stjórn Stéttarsambandsins
fyrir slæiega framgöngu í kjara-
baráttu bændastéttarinnar og hún
sökuð um að hafa glutrað niður
þeim ávinningi sem fyrri forysta
náði. Ekki er óeðlilegt, þegar að
kreppir, að umræðan harðni og
það eru gömul og ný sannindi aö í
hverju máli verður að hafa söku-
dólg. í þessu sambandi þarf aö
hafa í huga að hver tími á sína
baráttuaðferð. Þær starfsaðferðir
sem beitt var á meðan hvetja þurfti
til uppbyggingar svo að unnt væri
að tryggja næga búvöruframleiðslu
henta ekki þegar draga þarf saman
seglin.
Þessar ásakanir lýsa þvf fyrst og
fremst vanmati á aöstæðum og í
þeim felst ofmat á vígstöðu
bændastéttarinnar í þjóðfélaginu.
Ef borin eru saman pólitfsk ítök
bænda nú og fyrir 2-3 áratugum
kemur í ljós að þar er ólíku saman
að jafna. Allt fram til loka 8. ára-
tugarins voru pólitfsk ítök bænda-
stéttarinnar sliic að heita mátti að
forystumenn bænda gætu fengið
samþykkt á Alþingi hver þau lög
sem þeir töldu sig þurfa á að halda
og jafnframt varið þá löggjöf, sem
landbúnaðarstefnan byggði á, fyrir
breytingum.
Ef þetta er borið saman við
stöðuna eins og hún er f dag þá
þarf ekki lengur fingur beggja
handa til að tclja þá Alþingismenn
sem eru bændur. Ef til vill er
ekkert sem lýsir þessari breyttu
stöðu betur en einmitt þetta.
En þaö er vandi að fara með
slíkt vald og ég álft að í krafti
þessarar sterku stöðu hafi bændur
gengið lengra en skynsamlegt var í
að gera kröfur á ríkið án þess að
gera jafnframt kröfur til sjálfra sín
og að of lengi hafi verið tregðast
við að viðurkenna að aðstæður
höfðu breyst.
Enginn vafi er á þvf að þaö olli
málstað landbúnaðarins tjóni og
skaðaði ímynd hans að farið var á
ystu nöf með útflutning búvara
eftir að markaðsforsendur voru
brostnar og að því var ýtt til hliðar
of lengi að taka tillit til landnýting-
ar og gróðurverndarsjónarmiða.
Þetta veikti stöðu landbúnað-
arins og skapaði andstæðingum
okkar kærkomna áróðursstöðu
með tali um útflutningsbætur, of-
framleiðslu, haugakjöt og upp-
blástur. Það eru meðal annars
eftirstöðvar þessarar stefnu sem
við erum að fást við í dag. Allan
síðasta áratug vorum við að sópa
vandanum undir teppiö f stað þess
að viðurkenna hann og taka á hon-
um. Vegna þessa er sú aðlögun
sem viö göngum nú f gegnum mun
sársaukafyllri en ella hefði orðið.
í kjarabaráttu er í grundvallar-
atriðum um tvær aðferðir að
ræða; annað hvort semja menn
eða menn berjast. Það fer eftir
stöðu landbúnaöarins í þjóðfélag-
inu hvora leiðina menn geta valið.
í ársbyrjun 1990, þegar
Stéttarsambandiö hóf þátttöku f
þjóðarsáttarsamningunum, hafði
innflutningsöflunum vaxiö svo
fiskur um hrygg að á samninga-
borðinu lá tillaga um frjálsan inn-
flutning ýmissa búvara. Þessi tillaga
var til umræðu f fullri alvöru. í
samningaviðræðunum tókst að ýta
hugmyndinni um frjálsan innflutn-
ing út af borðinu en ná þess f stað
samstöðu um að lcita leiöa til þess
að styrkja samkeppnisstöðu inn-
lendrar framleiðslu.
Þær raddir heyrast nú að það
hafi verið fljótræði af forystu
Stéttarsambandsins að semja um
afnám útflutningsbótanna og er þá
gjarnan vitnað til orða sem
alþingismenn hafa látið falla heima
í sínum kjördæmum. Ef þetta er
skoðun einhverra þingmanna þeg-
ar þeir ræða viö kjósendur sfna
heima í héraði þá eru þeir að
minnsta kosti búnir að skipta um
skoðun þegar þeir koma "suður".
Ég hefi í mínu starfi ekki orðiö var
við einn einasta alþingismann sem
lýst hefur yfir því á Alþingi eða í
sínum þingflokki að hann vildi við-
halda útflutningsbótakerfinu. Frá
þessu er þó e.t.v. ein undantekn-
ing.
Hér er þvf um hreina ósk-
hyggju að ræða sem ekki á sér
neina raunverulega stoö. Eftir aö
skilaverö af útflutningi hafði falliö
svo aö það nægði ekki fyrir kostn-
aði við slátrun og heildsölu kjöts-
ins, var enginn grundvöllur lengur
til að berjast fyrir að viöhalda
þessu kerfi.
Hins vegar var hægt að ná
samstöðu um aö nýta þessa fjár-
Valið stendur ekki um þaö hvort
íslenskir neytendur eigi kost á að
kaupa matvæli. Spurningin er um
þaö hvort það verða íslenskir
bændur sem framleiða þau eöa
stéttarbræður okkar f öðrum
Evrópulöndum.
Vegna þessara breyttu að-
stæðna eru baráttuaðferöir for-
tföarinnar ekki valkostur f dag.
Þær stundir koma að vísu að ekki
veröur hjá þvf komist að taka af
skarið, en þær veröur að velja af
kostgæfni. Við höfum fyrir okkur
dæmi um starfsstéttir sem hafa
kosið þá leið aö viðurkenna ekki
aðstæður og berjast f stað þess aö
semja. Nærtækast er að benda á
BHMR. Hverju hefur kjara-
barátta þeirra skilað á undanförn-
um árum?
Það er hins vegar mun auð-
veldari leið að berja í borðið og
hlaupa frá vandanum. Erfiða leiðin
er að semja og taka á sig ábyrgð af
niðurstöðunni.
Okkar sterkasta
vopn er aö
almenningur líti
á landbúnaöinn
sem
nauðsynlegan
hlekk í
matvælaöflun
og atvinnulífi
þjóðarinnar...
muni til aðlögunar að breyttri
stefnu eins og gert var.
Sú ákvörðun að koma á þenn-
an hátt til móts við almenning í
landinu hefur skilað þeim árangri
aö skoðanakönnun sem gerð var á
sl. ári sýndi aö 71% þjóðarinnar er
algcrlega andvígur innflutningi á
sambærilegum búvörum og fram-
leiddar cru hér á landi og ef hægt
væri að leiöa líkur að því aö slíkur
innflutningur hefði f för með sér
verulega byggöaröskun, fór sluön-
ingur við innflutningsbann yfir
90%. Þessi niöurstaða er verulega
hagstæðari en fyrri kannanir hafa
sýnt.
Þessi niöurstaöa, sem kom inn-
flutningsöflunum í opna skjöldu,
sýnir að breytt stefna og ný vinnu-
brögö hafa styrkt stööu land-
búnaðarins meðal þjóðarinnar.
Okkar sterkasta vopn er að al-
menningur lfti á landbúnaðinn sem
nauðsynlegan hlekk í matvælaöfl-
un og atvinnulífi þjóðarinnar.
LEKUR ER HEDDID
BLOKKIN? SPRUNGID?
Viögerðir á öllum heddum og blokkum.
Plönum hedd og blókkir - rennum ventla.
Eigúm oft skiptihedd í ýmsar geröir bifreiöa.
Viðhald og viðgerðir á iðnaðarvélum - járnsmíði.
Vélsmiðja Hauks B. Guðjónssonar
Súðavogi 34, Kænuvogsmegin - Sími 91 - 814110
GÁMUR
ER GÓÐ GEYMSLA
Leigjum og seljum
gáma af ýmsum
stæröum og gerðum
HAFNARBAKKI
HöföabaKka 1,112 Reykjavík
Sími 91 - 676855. Faxsími: 91 - 673240.
BANDARÍSKAR ÚRVALSTÖLVUR/ ÓTRÚLEG VERÐ !
Verðdæmi 1 :Eltech 4330 DX
Intel 80486DX/33Mhz örgjörvi
4Mb RAM, 64Kb flýtiminni
100Mb harður diskur frá Conner |
15" Flatur SVGA skjár
Trident SVGA skjákort
1.44Mb disklingadrif
Kr. 198.580,-
Verðdæmi 2:Eltech 3400 DX
AMD 80386DX/40Mhz örgjörvi
1Mb RAM, 64Kb flýtiminni
100Mb harður diskur frá Conner
14" SVGA skjár
Trident SVGA skjákort
1.44Mb disklingadrif
Kr. 128.400,-
ltftfh Best Buy terBlaiin í PC World : mars '92, jao '92 og okt ’91
HUGVER, Laugavegí 168
Sími 91-620707, Fax 91-620706
Hugbúnaður, íhlutir, ráðgjöf. Reynið þjónustuna.