Vér mótmælum allir - 01.05.1946, Síða 7
GUNNAR FINNBOGASON, stnd. mag.
ÞJÓÐVILLINGAR
I>að er nú liðinn ærið langur tími síðan for-
ráðamenn Bandaríkjanna báru fram undarleg
tillioð við íslendinga. i»að mun óþarfi að skýra
þessi tilboð nánar, því að hér er átt við her-
stöðvamálið svokallaða. Bandaríkin vilja fá hluta
al landi okkar til að koma sér upp herstöðvum.
betta veit allur heimurinn. Það er ekki til neins
að þræta fyrir það. — Það er einnig á allra vit-
orði, að Bandaríkin hafa brotið samning á okk-
ur. Hér skal sett 1. gr. herverndarsamningsins
frá 10. júlí 1941: „(1) Bandaríkin skuldbinda sig
til að hverfa burtu af íslandi með allan herafla
sinn á landi, í lofti og á sjó undir eins og nú-
verandi ófriði er Iokið“. Það er skýlaus réttur
okkar samkv. samningi þessum, að bandaríski
herinn hverfi á brott af Islandi þegar í stað.
Enginn telur nauðsyn, að herinn þurfi að vera
hér af hernaðarástæðum síðasta stríðs. Bandarík-
in liafa því tekið upp háttalag harðstjóra - að
hirða ekki unr gerða samninga. í skjóli stærðar
sinnar ltafa þau troðið á oss vegna smæðar vorr-
ar. — I rauninni þarf enginn að kippa sér upp
við þetta. Það hefir ætíð gengið svo í heimin-
um, að hinn stóri hefir skammtað hinum litla
rétt sinn úr hnefa. Rússar hafa t. d. nýlega brot-
ið samninga, er þeir gerðu við íransmenn árið
1941. En þegar það fréttist, ætlaði hér allt vit-
laust að verða. Þetta þóttu mikil tíðindi — og
þó sögðu Jreir, sem liæst létu, að Jreir liefðu
alltaf vitað, að Rússinn væri svona. En Jrað var
lrara skrýtið, að Jreim hinum sömu fannst Jretta
einstakt fyrirbrigði.
Flest dagblöðin birtu stórar og feitletraðar
fyrirsagnir um samningsrof Jretta — rétt eins og
unr afdrifaríkar stríðsfréttir væri að ræða. Þetta
er mjög virðingarvert. Ritstjórar þessara dag-
blaða hljóta að vera gæddir ákaflega mikilli rétt-
lætiskennd. Við gætum meira að segja verið
stoltir af Jressum einbeittu vörðum réttlætisins,
ef annað en þetta hefði ekki komið upp ttr kaf-
inu. Ég nran t. d. ekki eftir að lrafa lesið eftir
Jressa sömu blaðanrenn jafninnfjálgar hugvekj-
ur unr sanrningsbrot Bandaríkjamanna á ís-
lendingum. Maður skyldi Jró ætla, að þetta lægi
Jreim miklu nær. Eða er kannski réttlætiskennd
Jreirra dálítið nrislit eltir Jrví, liver í hlut á? Eða
eru kannski blaðamenn Jressir orðnir svo Jrjóð-
villtir, að Jreir hafa gleymt að hugsa íslenzkt? —
Þetta er í rauninni mjög sorgleg saga. Hún er
miklu alvarlegri en saga bifreiðarstjóra, senr lref-
ir orðið fyrir því óláni að aka yfir lrund í ölæði.
Það ertt nriklar líkur til, að Jrað „renni af“ bif-
reiðarstjóranum innan stundar, en það er von-
laust, að Jressum blaðamönnum batni. Þeir eru
hætttdega smitaðir. Hugur Jreirra er ekki lengur
íslenzkur. Þeir eru þjóðvilltir.
Það hefir heyrzt á sunrunr, að næg gögn lrafi
ekki legið fyrir í nrálinu til að nrynda sér skoðun
á Jrví og taka afstöðu til Jress. Þetta kom nr.a. franr
í svari sunrra alþingisnranna við spurningu rit-
nefndar Jressa lrlaðs: Teljið Jrér, að íslendingar
eigi að veita nokkru erlendu ríki herstöðvar á
íslandi? Það er ekki úr vegi að yfirvega röksemd
Jressa nokkru nánar. Við vitunr öll, að Bandarík-
in liafa farið Jress á leit við okkur, að við leigð-
unr Jreinr land undir herstöðvar. Raunverulega
Jrurfum við ekki að vita meira til Jress að tjá
skoðun okkar á nrálinu. En auðvitað skal ég við-
urkenna Jrað, að Jreir, senr eru ólnrir í að selja,
vilji lieyra skilmálana og helzt Jrreifa á gu 11 -
inu. Þetta er góður háttur kaupmanna og
prangara. En við, sem viljum ekki selja, þurfum
ekki að vita meira. Allir, senr eru að tala uirr
Jrað, að Jrá vanti vitneskju unr nrálið til að segja
álit sitt um það, eru að dylja skoðun sína, af
Jrví að Jreir Jrora ekki að láta hana uppi. Þetta
er vel skiljanlegt. Allar Jrjóðir eiga sín lítil-
nrenni, en þau virðast bara vera nokkuð nrörg,
senr hafa konrizt til nretorða hér á landi. Skal
nú vikið að svörunr aljringisnranna við fyrr-
greindri spurningu. Sunrir Jróttust ekki geta
tekið afstöðu til málsins eins og sakir stæðu, og
VÉR MÓTMÆLUM ALIJR! 7