blaðið - 10.08.2005, Qupperneq 8

8 I ERLENDAR FRÉTTIR
MIÐVIKUDAGUR 10. ÁGÚST 2005 blaöið
Kjarnorkuárásarínnar
á Nagasaki minnst
1 gær voru liðin 6o ár frá því að
Bandaríkjamenn vörpuðu kjarn-
orkusprengju á japönsku borgina
Nagasaki. Minnst 70.000 manns
létu lífið í árásinni sem var önnur
sinnar tegundar í heiminum á eftir
árásinni á Hiroshima þremur dög-
um fyrr. Yfirvöld í Nagasaki segja
hins vegar að
rekja megi
yfir 140.000
dauðsföll til
árásarinn-
ar þar sem
tugþúsundir
hafi látist af
veikindum
sem orsak-
ast af hinni
miklu geisla-
virku meng-
un sem sprengjan hafði i för með sér.
Bandaríkjamenn ætluðu upphaflega
að varpa sprengjunni á borgina Kok-
ura en sökum slæms skyggnis og
þykkra skýja þar varð borgin Naga-
saki fyrir valinu.
Eftirlíking af
kjarnorkusprengjunni á
safni í Nagasaki.
„Feiti maður“, var varpað. Forsætis-
ráðherra Japans, Junichiro Koizumi,
tók þátt í minningarathöfninni og
hélt ræðu í friðargarðinum. „Þetta
er tilefni til að minnast fórnarlamb-
anna og biðja fyrir heimsfriði", sagði
Koizumi meðal annars.
Borgarstjóri Nagasaki, Iccho Ito,
ávarpaði minningarathöfnina og
beindi m.a. orðum sínum til banda-
rískra borgara og spurði hvort þeim
fyndist öryggi sitt í raun og veru
tryggt með kjarnorkuvopnabúri
Bandaríkjanna. „Við skiljum reiði
ykkar og áhyggjur eftir árásina 11.
september. Samt sem áður, er ör-
yggi ykkar í raun og veru tryggt með
þeirri stefnu stjórnvalda að búa yfir
10.000 kjarnorkuvopnum, með því
að gera stöðugar kjarnorkutilraunir
neðansjávar og með því að reyna að
þróa smærri kjarnorkuvopn," sagði
Ito. Hvatti hann Bandaríkjamenn til
þess að leggja sitt að mörkum ásamt
öðrum við að berjast fyrir friðsælli
heimi, lausum við ógn kjarnorku-
sprengjunnar.
Öryggi ekki tryggt með
kjarnorkuvopnum
Mínútuþögn var í friðargarði borgar-
innar þar sem eftirlifendur og skyld-
menni fórnarlambanna minntust
þeirra sem fórust með tár í augum.
Friðarbjöllu var hringt út þegar ná-
kvæmlega 60 ár voruliðin frá því að
sprengjunni, sem bar viðurnefnið
Fórnarlömb banvænnar
kjarnorkutilraunar
Ibúar Nagasaki hafa alla tíð efast
um réttmæti þess að Bandarikja-
menn hafi varpað annarri kjarn-
orkusprengju í seinni heimsstyrj-
öldinni. Sprengjan sem varpað var
á Nagasaki hafði plúton í kjarna
sínum, ólíkt sprengjunni sem varp-
Nunnur bera logandi kyndla í minningargöngu um fórnarlömb kjarnorkuárásarinnar í
gær.
að var á Hiroshima sem hafði úran- hafa verið álíka öflug og 21.000 tonn
kjarna. Borgarstjóri Nagasaki vildi af hefðbundnu sprengjuefni. Flestir
meina að borgarbúar hefðu verið þeirra sem létust í seinni árásinni
fórnarlömb banvænnar kjarnorku- bráðnuðu eða brunnu til dauða sam-
tilraunar. Kjarnorkusprengjan mun stundis. ■
7 milljóna
skaðabætur
fyrir ruslpóst
Maður frá Washington-fylki,
Scott Richter að nafni, hefúr
samþykkt að greiða banda-
ríska tölvurisanum Microsoft
7 milljónir Bandaríkjadollara
(rúmar 450 milljónir islenskra
króna) i skaðabætur fyrir að
hafa sent ómælanlegt magn
af ruslpósti. Þetta kom fram í
tilkynningu frá Microsoft-fyrir-
tækinu í gær en Richter hefur
verið sagður einn af þremur
stærstu ruslpóstssendurum
heims.Yfirmaður innan Micro-
soft, Brad Smith, segir að stærst-
ur hluti fjárupphæðarinnar
sem Richter og fyrirtæki hans
OptInRealBig.com mun greiða
verði notuð til að efla varnir
gegn ólöglegum sendingum
á óumbeðnum og misvís-
andi tölvupósti; ruslpósti.
„Þessar bætur eru sigur
fyrir neytendur sem reiða
sig á internetið því að þær
þýða einnig færri óumbeðna
tölvupósta í innhólfið“, sagði
Smith. Smith lét einnig hafa
eftir sér að Microsoft ætlaði að
nota 1 milljón dollara af upp-
hæðinni til að bæta aðgengi
fólks í fátækrahverfum New
York að tölvum og interneti.
Segir hungursneyð í
Níger blekkingu
Forseti Afríkuríkisins Níger, Mam-
adou Tanja, hefur neitað því að hung-
ursneyð ríki í landi hans. „Nígerbú-
ar virðast vel aldir eins og þið getið
séð“, sagði Tanja við fréttastofu BBC.
Hann játaði að matarskortur væri í
Hjúkrunarkona hugar aö vannærðri
stúlku á sjúkrahúsi í Níger. Stúlkan lést
nokkrum klukkustundum eftir að myndin
vartekin.
einhverjum héruðum landsins eftir
þurrka undanfarið og mikinn engi-
sprettufarald en sagði að það væri
alls ekkert óvenjulegt í landi sínu.
Tanja sagði að ríkisstjórn sín hefði
brugðist við ástandinu með því að
skera niður matarverð til muna.
„Við erum að upplifa matarskort
rétt eins og öll lönd Vestur-Afríku
um þessar mundir", sagði hann.
Vildi hann meina að ef vandamál-
ið væri alvarlegt myndu kofaþorp
myndast um stóra þéttbýlisstaði,
fólk myndi flýja til nágrannalanda
og götubetlarar yrðu útbreiddari.
Sagði hann að þetta ætti sér ekki
stað nú. Matvælaaðstoð Sameinuðu
þjóðanna (WFP) hefur neitað því að
stærð vandans hafi verið ýkt. „Við
höfum ekki talað um hungursneyð
heldur um alvarlegan næringar-
skort í ákveðnum héruðum“, sagði
Greg Barrow, talsmaður WFP.
Misnota hugmyndina
um hungursneyð
Tanja hefur vakið máls á því að Níger
hafi verið lofað 45 milljónum Banda-
ríkjadollara til aðstoðar vegna matar-
skortsins en stjórn hans hafi aðeins
fengið í hendurnar 2,5 milljónir.
Barrow svaraði þessum ásökun-
um á þá leið að WFP bæri vissulega
ábyrgð á öllum fjárframlögum sín-
um til fátækra ríkja en benti á að
ekki færu allir fjármunirnir beint í
gegnum stjórnvöld hinna þiggjandi
landa. Barrow játaði að íbúar Niger
stæðu oft frammi fyrir matarskorti
en vildi meina að uppskerubrestir
síðasta árs og þurrkar hefðu verið
sérstaklega slæmir. Tanja vill hins
vegar meina að stjórnmálaandstæð-
ingar sínir og hjálparstofnanir Sam-
einuðu þjóðanna séu að misnota
hugmyndina um hungursneyð sér
til pólitisks og efnahagslegs ávinn-
ings. „Það er aðeins með blekkingu
sem stofnanir á borð við WFP eru
fjármagnaðar“, sagði Tanja.
Sameinuðu þjóðirnar hafa áætlað
að allt að þrjár milljónir af 12 milljón-
um íbúa Níger þjáist af matarskorti
um þessari mundir. { skýrslu þeirra
segir að 32.000 börn sem þjást af al-
varlegri vannæringu gætu dáið fái
þau ekki mat og nauðsynlega lækn-
isaðstoð. SkýrsTur hjálparstofnana
greina frá því að daglega deyi börn
af völdum matarskorts. ■
Abbas biður Palestínumenn
að sýna stillingu
Mahmoud Abbas, forseti palest-
ínsku heimastjórnarinnar, hefur
þrýst á Palestínumenn að sjá til þess
að brottför Israela frá Gaza-svæðinu
fari friðsamlega fram. Á sérstökum
fundi palestínsku heimastjórnar-
innar í gær sagði hann að Palest-
ínumenn yrðu að hafa stjórn á sér
meðan Israelar yfirgæfu Gaza og
sýna þannig heiminum að Palestína
ætti skilið sitt eigið ríki. Hann ítrek-
aði að vopnamenn á Gaza yrðu að
leggja niður vopn og virða ríkjandi
vopnahlé. Þá yrðu Palestinumenn
Mahmoud Abbas
að hætta grjótkasti á ísraela „Þetta
verður að hætta, svo við getum ein-
beitt okkur að öryggis- og efnahags-
málum“, sagði Abbas. Áætlað er að
brottför Israela frá Gaza hefjist eftir
vikutíma.
Abbas talaði einnig um í ræðu
sinni í gær að þingkosningar Palest-
ínumanna myndu fara fram í janúar
2006 en gaf þó ekki nákvæma dag-
setningu. Kosningarnar áttu upp-
haflega að fara fram um miðjan júlí
síðastliðinn en var frestað sökum
ágreinings um endurgerð á kosn-
ingalögum. Andspyrnuhópurinn
Hamas hefur lýst því yfir að hann
muni taka þátt í kosningunum. ■
Discovery
komin til jarðar
Geimskutlan Discovery lenti heilu
og höldnu við Edwards-flughersstöð-
ina í Kaliforníu um hádegisbil í gær.
Ekki reyndist mögulegt að lenda í
Flórída, eins og upphaflega stóð til,
sökum veðurs. Er þetta fyrsta geim-
ferð bandarísku geimferðastofnun-
arinnar NASA frá því að Kólumbía
fórst árið 2003. Sjö manna áhöfn
Discovery, með yfirmanninn Eileen
Collins fremstan í flokki, virtist afar
létt að vera loks komin til jarðar eft-
ir að hafa upplifað erfiðleika bæði
í geimnum og þegar reynt var að
lenda. Collins kvaðst á heildina litið
vera ánægð með hvernig til tókst. ■
Vopnaðir kínverskir hermenn gæta pandabjörns sem fannst ráfandi um götur borgar-
innar Dujiangyan í Sichuan-héraði í suðaustur Kína fyrir þremur vikum síðan. Um er að
ræða birnu sem talin er vera milli fjögurra og fimm ára gömul. Pandan er að sögn afar
lipur og hafði gaman af þvf að vera I feluleik með fbúum Dujiangyan. Verður hún flutt á
verndað svæði en pandastofnin er sem kunnugt er afar viðkvæmur.