blaðið - 24.02.2007, Síða 14

blaði
Útgáfufélag:
Stjórnarformaður:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Ritstjórnarfulltrúi:
Ár og dagurehf.
Sigurður G. Guðjónsson
Trausti Hafliðason
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Elín Albertsdóttir
Hver ert þú?
Kastljós Sjónvarpsins hefur verið með í vikunni viðtöl við aðstandendur
alzheimer-sjúklinga þar sem kom í ljós gríðarlegur skortur á hvíldarinn-
lögn fyrir þá sem þjást af þessum ömurlega sjúkdómi og langur biðtími
eftir greiningu á honum. Þá er ekki heldur í boði fjárhagsstuðningur fyrir
þá sem annast sjúklingana heima fyrir. Alzheimer-sjúkdómurinn er líkleg-
ast sá sjúkdómur sem fólk vill síst af öllu þurfa að glíma við og margir eru
hræddir við. Sjúkdómurinn leggst ekki eingöngu á sjúklinginn heldur alla
fjölskylduna. Sigríður Sigurðardóttir sagði frá því að móðir hennar hefði
greinst með alzheimer aðeins 58 ára. Eftir greiningu sjúkdómsins tók ekkert
við fyrir móður hennar annað en að sitja heima yfir sjónvarpi allan daginn.
,Engin áfallahjálp eða sérfræðiaðstoð, aðeins bið fyrir konu sem var að öðru
leyti fullfrísk og vel á sig komin,“ sagði Sigríður. Hún taldi vanta ákveðna
verkþjálfun fyrir alzheimer-sjúklinga til að hjálpa þeim að bjarga sér að
hluta sjálfir eins og t.d. að hella upp á kaffi. Allir viðmælendur Kastljóss
voru sammála um að sárlega vanti skammtímavistun eða hvíldarinnlögn
fyrir sjúklinga með alzheimer svo að fjölskylda fái hvíld frá stöðugri og erf-
iðri umönnun.
í allri uppsveiflunni undanfarin ár virðast þeir sem eru sjúkir og aldraðir
hafa gleymst. Þeir urðu útundan í neyslusamfélaginu. Það kostar vissulega
mikið að halda uppi góðu heilbrigðiskerfi en höfum við ekki einmitt stært
okkur af því að hafa góða heilbrigðisþjónustu fyrir alla - jafnt ríka sem fá-
tæka? Það er bara ekki nóg að segja það, við verðum að standa við stóru orðin.
Félög langveikra barna börðust fyrir því að foreldrar fengju umönnunarbætur
þannig að þeir gætu tekið sér frí frá vinnu til að annast börn sín. Það sama
ætti að vera uppi á teningnum með þá sem annars alzheimer-sjúklinga heima.
Það ætti ekki að skipta máli hversu gamall sjúklingurinn er eða við hvaða
sjúkdóm hann glímir, ef hann þarf umönnun heima fyrir ætti sá er tæki hana
að sér að fá borgað fyrir. f raun er það sparnaður fyrir þjóðfélagið ef ættingjar
taka að sér umönnun sem annars myndi lenda á hjúkrunarfólki.
Það er gríðarlegt áfall þegar einn úr fjölskyldunni veikist alvarlega. Það
setur daglegt líf úr skorðum og hefur fjárhagsleg áhrif á heimilið.
Fanney Proppé lýsti þessu vel í Kastljósi þegar hún sagðist hafa þurft að
segja upp vinnu sinni til að losa sig undan því álagi sem fylgdi því að vita af
manni sínum einum heima bjargarlausum. „Ég var komin með hjartslátta-
truflanir af áhyggjum og það létti af mér miklu álagi að hætta að vinna,“
sagði hún. Fanney á enn mörg ár í eftirlaun svo fjárhagsáhyggjur bætast
ofan á álag og áhyggjur vegna veikinda makans. Þá lýsti hún því vel hvernig
það er að upplifa það þegar eiginmaðurinn þekkir mann ekki lengur. „Þetta
er sárt,“ sagði hún. „Ef ég tek utan um hann verður hann undrandi á því að
ókunnug kona sé að faðma sig.“ Fanney sagðist hafa verið með manni sínum
síðan hún var fimmtán ára. Getur einhver sett sig í þessi spor? Sennilega er
það ekki hægt nema að hafa upplifað það sama sjálfur.
Allir vilja annast sína nánustu eftir fremsta megni og þjóðfélagið ætti að
gera fólki það kleift. Við höfum góðan fæðingarorlofssjóð fyrir foreldra ný-
fæddra barna, af hverju ekki sjóð fyrir þá sem annast sjúka?
Elín Albertsdóttir
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2,110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: bladid@bladid.net, frettir@bladid.net, auglysingar@bladid.net
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins
PENZI M
ÍSLENSK NÁTTÚRUVARA UNNIN
Ú R SJÁVARRÍKINU UMHVERFIS
ÍSLAND
Dr. Jón Bragi Bjarnason, prófessor í lífefnafræði, hefur
unnið að rannsóknum og þróun Pensímtækninnar um
áratuga skeið og er hún nú einkaleyfisvarin um allan heim.
Penzim fyrir húðina, liðina og vöðvana
14 LAUGARDAGUR 24. FEBRÚAR 2007
blaöiö
vtw~Töfi3r h-p K»*aí\
LA tíPSTl/filP/ ST-PfSLtNSríia ToSTVljfit T7T
'fi UATtT Óí/'II 7
Sáttahyggju í
umhverfismálum
Mér er í barnsminni að orðið um-
hverfisvernd hafi merkt að vera sér-
legur hatursmaður sauðkindarinnar.
Skepna þessi var lengi talin upphaf og
endir á allri þeirri gróðureyðingu sem
orðið hefði í landinu. Kallaðir voru
til vitnis í þeirri umræðu íslenskir
menntamenn allt frá dögum Ara
fróða. Ómar Ragnarsson gekk í þá
daga að vatnsrofi í Grafningsfjöllum
og kenndi um sauðfjárbúskap. Virtar
leikkonur í Reykjavíkinni vitnuðu
um að sauðkindin gerði landið bæði
ljótt og leiðinlegt.
Bændur sjálfir voru sjaldnast kall-
aðir til vitnis og þótti eiginlega jafn
fráleitt að tala við þá eins og að beina
hljóðnemanum að sauðkindinni
sjálfri. Síðan þetta er hefur mikið
vatn runnið til sjávar.
Öfgarnar skila engu
Gróðurverndarumræða í landinu
hefur fyrir löngu jafnað sig á þessum
öfgum. Stórvirki eru í dag unnin í upp-
græðslu mela og rofabarða og fremstir
í þeim flokki eru nú sem fyrr bændur
landsins. Engum dettur lengur í hug
að kenna sauðfjárbúskap um eldgos
eða harðæri fyrri alda. Miklar fram-
farir hafa orðið í þessum efnum en
mér er til efs að öfgafull umræða á
síðasta aldarfjórðungi 20. aldar eigi
nokkuð í þeim árangri.
Og öfgamennirnir sem áður hróp-
uðu á torgum að landið væri að fjúka
á haf út hafa vitaskuld fundið sér ný
mið. Þeir eru jafnvel orðnir elskir að
sauðkindinni en óvinur samtímans
þeirra í dag er raforkan og stóriðjur.
Eins og þar sé upphaf og endir alls í
umhverfismálum í okkar landi.
Stærsti kostur þessara baráttu-
glöðu víkinga verður nú sem fyrr að
þá þrýtur yfirleitt örindið áður en við
er litið og hafa að líkindum fundið sér
nýjan óvin áður en mörg ár eru liðin.
Sátt og vinnufriður
Nú er það ekki svo að sauðfjárbeit
sé alltaf heppileg í viðkvæmu landi.
Og það er heldur ekki sjálfsagt að láta
undan öllum hugdettum Landsvirkj-
unarmanna um stóriðjur og vatns-
aflsvirkjanir. En það er meðalhófið
sem gildir. Án þess eru litlar líkur á
farsælum niðurstöðum.
Á sínum tima voru það farsælir og
yfirvegaðir landbótamenn sem gengu
inn í gróðurverndarumræðuna og
tókst þar að skapa sátt og vinnufrið.
Þar má nefna baráttumenn eins og
Ólaf Dýrmundsson sauðfjárræktar-
ráðunaut og Jón Helgason bónda og
fyrrum landbúnaðarráðherra. Smám
saman náðu rök, skynsemi og sátta-
hyggja yfirhöndinni í þessari um-
ræðu og öfgafólkið fann sér sem fyrr
segir ný mið.
Kjarkmiklir framsókn-
arráðherrar
í umræðunni um orkumál og
stóriðju gildir það sama. Iðnaðar-
ráðherra hefur nú lagt fram mjög
merkar tillögur að lögum um nýt-
ingu auðlinda í jörðu. Þar er tekið til-
lit til sjónarmiða beggja og náttúran
þó látin njóta vafans. Þannig viljum
alvöru umhverfisverndarmenn í
landinu vinna.
Öfgamenn halda áfram að hrópa
og segja að þessi nýja sáttatillaga sé
einskis virði því með henni sé ekki
lagt blátt bann við neinu sem þegar
er komið i gang. Það er rétt enda er
ekki til verri stjórnsýsla en sú sem
telur sig geta stjórnað afturvirkt.
Ég er mikill umhverfisvernd-
arsinni og tel jafnframt að versti
óvinur íslenskrar náttúru sé sá skot-
grafahernaður sem öfgamenn vilja
halda umræðunni í. Við umhverfis-
verndarsinnar getum vitaskuld ekki
snúið við hjóli sögunnar. Þau leyfi
sem veitt hafa verið hljóta að standa
en gefa engin forréttindi. Staða mála
við Þjórsá er gott dæmi um þetta en
þar ber að fagna nýju útspili umhverf-
isráðherra um að ekki skuli liðið að
Landsvirkjun fari með eignarnámi á
hendur bændum við Þjórsá. Jónína
Bjartmarz sýnir þar meiri kjark en
við höfum til þessa séð i samskiptum
ríkis og Landsvirkjunar. Með þessu
er líklegt að bæði Búða- og Urriða-
fossi verði þyrmt.
Hvorutveggja vekur mér þá von
að öfgarnir í umræðunni séu á út-
leið. Getur þetta öfgalið ekki farið
að tala um stéttabyltingu aftur eða
bara barist á móti litasjónvarpinu!
Höfundur er bóksali og einn
frambjóðenda Framsóknarflokksins
í Suðurkjördæmi
PENZIM er hrein,
tærog litarlaus
náttúruvara byggð á
vatni en ekki fitu.
PENZIM inniheldur
engin ilmefni,
litarefni eða gerviefni
sem geta valdið
ofnæmisviðbrögðum.
PENZIM ínniheldur
engarfitur,oílureða
kremblöndursem
geta smitað og eyðilagt
flíkureða rúmföt.
PENZIN*
PENZIM PENZIM
GEL W1TH AIL NATIRAI LOTÍON WTrii ALL MTVKAL
MARISÍ: £N2YMM Adum r J Sldn & My M \Rt\F I NTYMFS Advancfd •íu, ár fcxly C«if 1 nrmnla
MoMitfblnKk MoMWÍtuiKft Nourhiúag.

\1 \IN t AININU Itt Al THV i t )R I MAINTAININO HÍMTHV 1
á
penzim
tórioN
Penzim fæst í apótekum, hellsubúðum og verslunum Nóatúns um land allt.
penzim.is
Klippt & skoríð
Halda mætti að þeir óprúttnu aðilar er
standa bak Nígeríubréfunum alræmdu
hafi hafið skipulega markaðsherferð.
Klippari hefur fengið sjö slík
bréf í pósthólf sitt á síðustu
tveimur vikum sem er verulega
umfram meðaltal. Sem fyrr eru
gull og grænustu skógar í boði
geti viðtakandi rétt örlita hjálparhönd viö að
millifæra fé og / eða geyma fé undir sínu nafni.
Og nöfn og titlar þeirra er undir skrifa eru mik-
ilfenglegir; hans hátign, hans æruverðugi, hinn
mikilfenglegi, hinn góði. Abraham hinn góði
nefnir einn sig og telur upp í bréfi sínu marg-
visleg mannréttindaverkefni sem hann hefur
unnið að í landi sínu í óþökk yfirvalda þar. Ótt-
ast hann að allt það fé er hann vill nota til góðra
verka verði gert upptækt og biðlar um að fá að
nota reikning viðtakanda í stuttan tíma til að
forða því. Seint verður of brýnt fyrir fólki að taka
bréf sem þessi ekki alvarlega enda koma árlega
nokkrir fslendingar illa út úr viðskiptum sínum
við slíka menn. Sé það of gott til að vera satt er
það jafnan raunin.
Eins dauði er annars brauð. Hvergi má
betur sjá það þessi dægrin en á Umferðar-
miðstöðinni ÍReykjavík. Lúgusjoppan þar
sem verið hefur hluti af nætur- , —.
menningu heillar kynslóðar
másínlítilsgagnvartglænýrri
sólarhringsverslun Esso við
Hringbrautina og virðast örlög hennar ráðin ef
marka má að að bílaraðirsjást þarekki lengur. Var
það regla fremur en undantekning að þurfa að
bíða (röðinni eftir afgreiðslu enda var BSÍ oft hér
áður eini staðurinn sem opinn var á næturnar og
um helgidaga þegar aðrir höfðu lokað.
Undarlegt þykir klippara hversu lítil um-
ræða fer fram um kosti sameiningar
sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu.
Deilur þeirra í millum eru
daglegt brauð. Nú siðast vill
Seltjarnarnes ekki greiða jafnan
hlut í rekstri Strætó bs. Þaráður
eyðilagði Kópavogsbær fallegan
trjáreit í Heiðmörk til að komast að vatnslindum
og innan tíðar ákveða Hafnfirðingar hvort fyrstu
kynni ferðamanna af höfuðstað landsins verður
stækkað álver. Ekkert þessara vandamála væru
til ef ákvarðanataka væri á einum stað (stað fjöl-
margra eins og nú er. Stærra sveitarfélag er öfl-
ugra og betra sveitarfélag er jafnan línan þegar
rætt er um landsbyggðina. Hvers vegna ætti það
sama ekki að gilda um höfuðborgina?
albert@bladid.net