Bændablaðið - 16.05.2006, Síða 21

21Þriðjudagur 16. maí 2006
Bændablaðið leitaði álits Jóns
Baldurs Lorange, forstöðu-
manns tölvudeildar Bændasam-
takanna, vegna umfjöllunar
blaðsins um fjarskiptamál. Jón
Baldur fagnaði því að Bænda-
blaðið fjallaði um þennan mik-
ilvæga málaflokk sem snerti
grundvallarbúsetuskilyrði
bænda í hinum dreifðu byggð-
um.
"Bændasamtökin hafa lagt
áherslu á það á undanförnum
árum að þróa forrit á netinu með
uppbyggingu miðlægra gagna-
grunna til að bæta aðgengi bænda
að skýrsluhaldsupplýsingum.
Forsenda þess að sú vinna nýtist
öllum bændum er að nettengingar
séu ásættanlegar bæði hvað varð-
ar verð og gæði," sagði Jón Bald-
ur.
Hann bætti því við að það
hefði verið baráttumál Bænda-
samtakanna að þrýsta á stjórnvöld
og fjarskiptafyrirtæki um að
bjóða sambærilegar lausnir í
strjábýli og boðnar eru í þéttbýli.
"Mér sýnist á öllu að ekki vanti
viljann hjá stjórnvöldum að búa
til skilyrði til að bæta þann mikla
aðstöðumun sem fólk úti á landi
býr við í dag og stofnun Fjar-
skiptasjóðsins staðfestir þetta.
Frumvarp til laga um fjölmiðla
sem menntamálaráðherra hefur
látið semja í góðu samráði allra
stjórnmálaflokka skapar góðan
grundvöll til að tryggja virka
samkeppni í fjarskiptamálum. Í
frumvarpinu er kveðið á um sam-
tengingu síma, háhraðanets og
stafræns sjónvarps, um aðskilnað
efnisveitu og dreifiveitu og síðast
en ekki síst er ákvæði um flutn-
ingsskyldu og flutningsrétt. Það
er því mín skoðun að samþykkt
frumvarpsins skipti sköpum fyrir
aðkomu Fjarskiptasjóðsins þegar
að útboði kemur á dreifikerfum
framtíðarinnar," sagði Jón Baldur.
Aðspurður um þá bændur sem
Síminn neitaði um ISDN teng-
ingu benti Jón Baldur á að þeir
ættu að leita til Póst- og fjar-
skiptastofnunar sem hefði eftirlit
með alþjónustukvöð fjarskipta-
fyrirtækja en hún á að tryggja öll-
um að minnsta kosti 128 Kb/s
gagnaflutningsþjónustu.
Tækni og möguleikar
Lausnir í jörðu
ADSL er tækni sem eykur bandbreiddina á núverandi símkerfi (koparþráðum). Síminn og fleiri.
Kostir: hægt að nota kerfi sem er til og ná mikilli dreifingu á skömmum tíma, hægt að bjóða upp á margar rásir og gagnvirkni.
Ókostir: takmörkuð bandbreidd, ræður illa við háskerpusjónvarp, sjónvarp dregur ekki nema 3 km frá símstöð.
Ljósleiðari. Orkuveitan.
Kostir: nánast ótakmörkuð bandbreidd, framtíðardreifileið, aðallega í þéttbýli, býður upp á gagnvirkni.
Ókostir: dýrt að leggja ljósleiðara til nýrra notenda.
Kapalkerfi. Síminn Breiðband og smærri kapalkerfi úti á landi, svo sem í Vestmannaeyjum og á Höfn í Hornafirði.
Kostir: þekkt tækni og vinsæl erlendis, gagnvirkni er möguleg, mikil bandbreidd.
Ókostir: dýrt að leggja kapalinn til nýrra notenda.
Lausnir í lofti
MMDS - Örbylgjan. Digital Ísland (365 ljósvakamiðlar).
Kostir: auðvelt og ódýrt að tengja nýja notendur.
Ókostir: býður ekki upp á gagnvirkni nema með annarskonar fjarskiptakerfi, tíðnisviðið verður notað fyrir 3. kynslóð
farsíma árið 2011.
DVB-T - stafrænt dreifikerfi á UHF-tíðnisviði. RÚV og 365 ljósvakamiðlar hafa sótt um rásir.
Kostir: auðvelt að tengja nýja notendur. Hægt að nýta núverandi dreifikerfi sjónvarps að hluta, hægt að senda 4-6
sjónvarpsrásir (1 háskerpurás) í hverri fjölfléttu.
Ókostir: hver aukaflétta kostar töluvert í viðbótarsendibúnaði, þarf að starfrækja tvöfalt kerfi (VHF og UHF) meðan fólk er að
endurnýja móttökubúnað, býður ekki upp á gagnvirkni nema með annarskonar fjarskiptakerfi.
Jarðsendar á gervihnattatíðnum. eMax/Íslandsmiðill.
Kostir: Auðvelt að tengja nýja notendur, KU-tíðnisviðið mjög stórt, allt að 1.000 sjónvarpsrásir mögulegar á einu móttökuloftneti, ódýrt í
uppbyggingu og rekstri (eyðir litlu rafmagni).
Ókostir: lítil reynsla af tækninni hér á landi, kostnaður við móttökubúnað, býður ekki upp á gagnvirkni nema með annarskonar fjarskiptakerfi.
Sturla Böðvarsson samgöngu-
ráðherra hefur verið á ferð um
landið og boðað aðgengi allra
landsmanna að háhraðatenging-
um upplýsingasamfélagsins.
Sumum bændum finnst athyglis-
vert að hlusta á þessar ræður
ráðherra í ljósi þeirrar þjónustu
sem þeim stendur til boða af
hálfu Símans. Bændablaðið
heyrði tvær sögur af bændum
sem báru fyrirtækinu ekki sér-
lega fagurt vitni.
Norður í Hegranesi í Skagafirði
er bærinn Keldudalur. Þar búa
hjónin Guðrún Lárusdóttir og Þór-
arinn Leifsson og eru ekki par
ánægð með þjónustu Símans. Þau
þurfa að láta sér nægja ISDN+
tengingu þótt þau séu skammt frá
Sauðárkróki. "Það væri ekkert mál
að setja upp ADSL-tengingu hér
en áhugi Símans á því er enginn,"
segir Þórarinn í spjalli við Bænda-
blaðið.
Það er svo sem í takt við annað
því að sögn Þórarins er þjónusta
fyrirtækisins afleit. "Um páskana
varð smábilun í ISDN-sambandinu
og það tók fyrirtækið níu daga að
koma því í lag. Á meðan var okkur
sagt að nota venjulega símalínu."
Kostnaðurinn er hins vegar ekki
minni en fyrir ADSL-samband,
þvert á móti. "Fastagjaldið er svip-
að og hjá ADSL-notendum en það
sem er innifalið í því er miklu
minna. ISDN+ er með tvær línur
og ef við notum þær báðar náum
við upp í 128 kílóbæta hraða á sek-
úndu sem er innan við tíundi hluti
hraðans á ódýrustu ADSL-tenging-
unum. Bændasamtökin sömdu á
sínum tíma við Símann um að
innifalið í þessu gjaldi væru 60
klukkustundir á mánuði. Síminn
túlkaði það hins vegar þannig að
það gilti bara um aðra línuna. Ef
við notum báðar fáum við einungis
30 tíma fría."
Þórarinn segir að gjaldtakan og
takmarkaður hraði dragi mjög úr
notkun fólks á netinu. "Við notum
ekki nema brot af þeim möguleik-
um sem eru í boði. Bankalínan er
mjög þung og við uppfærum ekki
forrit nema í algerri neyð. Allt sem
er stærra en 2-3 megabæti er að
heita má vonlaust," segir Þórarinn
Leifsson í Keldudal.
Fá ekki
ISDN-samband
Á bænum Mörtungu II skammt
frá Kirkjubæjarklaustri hafa ábú-
endur ekki fengið ISDN-samband
þrátt fyrir eftirgangsmuni. "Það
tók langan tíma fyrir nágranna
okkar á Prestbakka að fá ISDN-
línuna til sín og okkur var sagt að
útilokað væri að við fengjum slíkt
samband, við værum allt of langt
í burtu frá símstöðinni," sagði
Guðríður Jónsdóttir í Mörtungu í
spjalli við Bændablaðið.
Það fylgdi neitun fyrirtækisins
að fólkið í Mörtungu gæti bara
notað venjulega símalínu til þess
að tengjast netinu. "Það er hins
vegar afar tregt samband. Oftast
tekur langan tíma að komast í
samband, allt upp í klukkutíma,
og svo er eins víst að sambandið
rofni eftir fimm mínútur. Maður
nennir varla að standa í þessum
samskiptum þegar það getur tekið
tvær klukkustundir að ná niður
einni ljósmynd."
Guðríður segir að þetta ástand
sé ekki í miklum takti við um-
mæli samgönguráðherra um að
allir landsmenn eigi að vera í
sambandi við háhraðanet. Hún er
heldur ekki hrifin af þjónustu
Símans. "Það getur tekið upp
undir mánuð að fá viðgerð ef
síminn bilar. Þeim finnst það ekki
svara kostnaði að senda mann
hingað fyrr en bilanirnar eru
orðnar fleiri. Þess vegna er oft
beðið þar til eitthvað bilar á fleiri
bæjum svo ferð viðgerðarmanns-
ins standi undir kostnaði," segir
Guðríður.
Góð fjarskipti eru skilyrði fyrir búsetu
- segir Jón Baldur Lorange forstöðumaður tölvudeildar Bændasamtaka Íslands
ggur í loftinu
Sögur af afleitu sambandi
Bændum finnst þjónusta Símans afleit
og áhuginn enginn á að bæta hana