Bændablaðið - 04.11.2008, Blaðsíða 6

6 Bændablaðið | þriðjudagur 4. nóvember 2008
Málgagn bænda og landsbyggðar
LEIÐARINN
LOKAORÐIN
Bændablaðið kemur út hálfsmánaðarlega. Því er dreift til allra bænda landsins og fjölmargra annarra er tengjast landbúnaði.
Bændablaðinu er dreift ókeypis til þeirra er stunda búskap en þéttbýlisbúar geta gerst áskrifendur að blaðinu.
Árgangurinn kostar kr. 5.400 en sjötugir og eldri greiða kr. 2.400.
Bændablaðið er í eigu Bændasamtaka Íslands.
Bændablaðið, Bændahöll við Hagatorg, 107 Reykjavík.
Sími: 563 0300 – Fax: 562 3058 – Kt: 631294-2279 – Ritstjóri: Þröstur Haraldsson, ábm. th@bondi.is – Sími: 563 0375
Blaðamenn: Erla H. Gunnarsdóttir ehg@bondi.is – Margrét Þ. Þórsdóttir mth@bondi.is – Sigurdór Sigurdórsson ss@bondi.is – Sigurður M. Harðarson smh@bondi.is
Auglýsingastjóri: Eiríkur Helgason eh@bondi.is – Sími: 563 0303 – Myndvinnsla og frágangur: Prentsnið ehf.
Netfang blaðsins (fréttir og annað efni) er bbl@bondi.is Netfang auglýsinga er augl@bondi.is Vefsíða blaðsins er www.bbl.is
Prentun: Landsprent ehf. – Upplag: sjá forsíðu – Íslandspóstur annast dreifingu blaðsins að mestu leyti. ISSN 1025-5621
Lággróðurinn
mun bjarga okkur
Ég heyrði í útvarpinu vitnað
í ræðu sem Stefán Ólafsson
félagsfræðingur hélt þar sem
hann greindi frá reynslu Finna af
því að vinna sig út úr kreppunni
sem þeir lentu í snemma á tíunda
áratug síðustu aldar. Það sem
þeir gerðu var að auka framboð
á menntun og efla nýsköpun
eins og hægt var, hlúa að lág-
gróðrinum í finnsku atvinnulífi.
Þetta bar þann árangur sem við
þekkjum nú. Nokia eru ekki bara
stígvél heldur gengur helmingur
þjóðarinnar með framleiðslu
fyrirtækisins í vasanum um
þessar mundir og Finnar eru í
fararbroddi á mörgum sviðum
tækniframfara.
Þetta er sú leið sem lengi
hefur verið boðuð í þessu blaði.
Landsbyggðin hefur lengi átt
við ýmsan vanda að glíma og
oft hefur verið talað fyrir því
sjónarmiði að nú þurfi að efla
frumkvæði fólksins til þess
að leysa byggðavandann. Því
miður hafa talsmenn hinna stóru
pakkalausna verið háværari og
lággróðurinn orðið útundan.
Nú er kannski von til þess að
þetta breytist. Þær raddir sem
vildu bregðast við bankahruninu
með því að reisa sem flest álver
hafa orðið æ meira hjáróma.
Hins vegar heyrist meira í þeim
sem vilja styðja við nýsköpun
frumkvöðla um allt land, hvort
sem er í sveit eða borg. Það helst
í hendur við þá staðreynd að
þegar við búum við góðæri fer
stærstur hluti orkunnar í að verja
það sem við höfum. Þegar harðn-
ar á dalnum neyðast menn til að
leita uppi nýjungar, skapa sér
störf í stað þeirra sem kreppan
eyðir. Neyðin kennir…
Smátt er fagurt var eitt sinn
vinsælt slagorð sem ýmsir
aðhylltust. Nú er tími þess kom-
inn aftur. –ÞH
Þegar Bændasamtökin sömdu umsögn sína
um matvælafrumvarpið var megináherslan
lögð á að skoða ástæður þess að breyta þurfi
lögum til að samræma regluverk landbún-
aðarins því sem gildir í Evrópusambandinu.
Því hefur verið haldið fram að um 80% af
allri löggjöf sem Alþingi setur séu þýðingar
á löggjöf sem kemur til vegna aðildar okkar
að EES-samningnum. Þingmenn hafa oftar
en ekki látið þessa löggjöf yfir sig ganga og
talið að ekki sé unnt að breyta henni eða laga
að íslenskum aðstæðum.
Nú stöndum við í ískaldri sturtu fjár-
málakreppunnar. Án þess að reynt sé að gera
einhvern ábyrgan fyrir henni er ljóst að hluti
ástæðunnar er sá að menn hafa gengið fram
af gáleysi í skjóli þess frjálsræðis sem leitt
hefur af EES-samningnum. Erum við ekki
að uppgötva þessar vikurnar að við hefðum
getað reist okkur styrkari stoðir, hvað sem
líður ákvæðum þeirra laga og reglugerða
sem við höfum innleitt? Stoðir sem hefðu
veitt meira aðhald og gætt betur að íslensku
samfélagi? Slíkar stoðir hefðu getað haldið
aftur af því gáleysislega framferði sem leitt
hefur hörmungar yfir þjóðina.
Umsögn Lagastonfunar Háskóla Íslands
um matvælafrumvarpið er einmitt vísbend-
ing um slíkt. Þar er bent á að þrátt fyrir þá
skyldu sem okkur er lögð á herðar að yfirtaka
gjörninga ESB stendur EES-samningurinn
með sínum ákvæðum styrkum fótum. Meðal
þeirra eru ákvæði sem eru til þess fallin að
vernda samfélag okkar. Þannig eru í 13. grein
hans ákvæði til verndar heilsu manna og dýra,
en til þess að þau virki þarf að standa rétt að
verki. Með því að beita þeim leikreglum sem
eru fyrir hendi er hægt að komast hjá því að
þurfa að hleypa hverju sem er inn í landið.
Á sama hátt eru þar örugglega ákvæði um
rétt þjóðarinnar til að hafna þeirri skyldu að
bera ótakmarkaða ábyrgð á áhættusömum
rekstri fjármálalífsins. Ekki til þess að skerða
athafnafrelsið heldur til að vernda almenn-
ing fyrir gjörðum sem ógnað geta sjálfstæði
okkar. Það liggur í augum uppi að við höfum
verið alltof ógagnrýnin gagnvart öllu sem
kemur frá ESB.
Landbúnaðurinn er einn af hornsteinum
samfélagsins. Hann hefur ekki farið varhluta
af því að hér hafa verið innleiddar ýmsar til-
skipanir og reglugerðir ESB. Sumar hafa
verið til góðs en aðrar ekki. Oft hefur til-
finningin samt verið sú að verið sé að ganga
lengra hér á landi en nauðsyn krefur og gert
er annars staðar og að ekki sé gætt nógu vel
að því hver sérstaða okkar er.
Í ljósi þeirra örðugleika sem nú eru uppi í
fjármálalífi landsins og bændur fara ekki var-
hluta af frekar en aðrir hafa Bændasamtök
Íslands átt fundi með stjórnendum Nýja
Landsbankans og Nýja Kaupþings banka.
Þar hefur verið rætt um þá staðreynd að
margir bændur eru verulega skuldsettir.
Meginmarkmið BÍ er að tryggja búrekstur
og framleiðslu til lengri og skemmri tíma,
að búvöruframleiðsla verði ekki látin stöðv-
ast meðan reynt er að greiða úr málum. Bent
hefur verið á þá sérstöðu að flest almenn bú
eru líka heimili fólks og að þar er búpen-
ingur sem þarf sitt fóður og umhirðu.
Matvælaöryggi allrar þjóðarinnar er í húfi.
Mestu máli skiptir til skemmri tíma að bú
hafi aðgang að rekstrarfjármagni svo þau geti
leyst út aðföng og afstýrt því að velferð dýr-
anna sé ógnað. Allar þær almennu aðgerðir
sem fyrirhugaðar eru til þess að treysta fjár-
hagsstöðu heimila þurfa einnig að standa
bændum og búum þeirra til boða. Í framhaldi
af því þarf að tryggja bændum möguleika á
skuldbreytingum og annarri fyrirgreiðslu.
Viðbrögð bankanna hafa verið jákvæð.
Stjórnendur þeirra hafa skilning á sérstöðu
landbúnaðar. Landbúnaður sé traust atvinnu-
grein sem stendur vel undir langtímalánum.
Matvælaframleiðsla er ekki tískubóla heldur
lífsnauðsyn hverju samfélagi. Eins og stað-
an er í þjóðfélaginu í dag er öll framleiðsla
mikilvæg. Til að tryggja enn betur þær und-
irstöður þarf fagleg vinnubrögð.
Bændasamtökin leggja nú sérstaka áherslu
á ráðgjöf í fjármálum og rekstri. Ennfremur
bjóða ráðunautar búnaðarsambanda aðstoð
og á milli þeirra og BÍ er reynt að samræma
sem best alla ráðgjöf. Staðan er öllum afar
óþægileg og óvissan fer illa með fólk.
Vonandi styttist nú í að við sjáum til lands.
HB
Hlúum að
sérstöðunni
Bændasamtökin hefja bændafundaferð á næstu
dögum undir yfirskriftinni „Treystum á landbún-
aðinn”. Frummælendur á bændafundum verða
formaður og framkvæmdastjóri BÍ ásamt stjórn-
armönnum samtakanna. Haraldur Benediktsson,
formaður Bændasamtakanna, segir að þjóðfélags-
umræðan muni setja svip sinn á fundina en einn-
ig sé markmiðið að ræða framtíðina og skiptast á
skoðunum.
„Bændasamtökin þurfa að eiga góð skoðanaskipti
við félagsmenn sína núna og því skiptir miklu máli að
bændur taki þátt og leggi lið. Auðvitað er margt fleira
en efnahagsástandið sem þarf að ræða en yfirskriftin
„Treystum á landbúnaðinn“ vísar til þess að mikilvægi
starfa bænda hefur ekki í langan tíma verið jafn glöggt.
Landsmenn treysta á sterkan landbúnað á erfiðum
tímum,“ segir Haraldur og bendir á að síðasta fund-
arferð hafi verið haldin í skugga erfiðrar umræðu um
matarverð og framtíð atvinnuvegarins. Nú séu breyttir
tímar og margt sem brenni á bændum við þá sérstöku
stöðu sem uppi er í þjóðfélaginu.
Að þessu sinni verða fyrstu fundirnir haldnir 10.
nóvember á Kirkjubæjarklaustri og á Hólmavík. Síðan
halda þeir áfram eins og sést í meðfylgjandi yfirliti.
Eftir áramót verður haldið áfram og fundað á Vestur-
og Suðurlandi. Boðið verður upp á hressingu á fund-
unum.
10. nóvember, mánudagur
Hótel Klaustur, Kirkjubæjarklaustur, kl. 13:30
Sævangur – Hólmavík,. kl. 20:30
–––
13. nóvember, fimmtudagur
Hótel Ísafjörður, Ísafjörður, kl. 13:00
Hótel Tangi – Vopnafjörður, kl. 13:30
Gistihúsið Egilsstöðum – Hérað, kl. 20:30
–––
19. nóvember, miðvikudagur
Birkimelur, Reykhólasveit – kl.14:00
–––
25. nóvember, þriðjudagur
Matstofa Fjallalambs á Kópaskeri – Norður-Þing.
kl. 13:30
S-Þing., kl. 20:30 *
Hótel KEA, Akureyri – Eyjafjörður, kl. 20:30
Hótel Varmahlíð, Varmahlíð – Skagafjörður, kl. 13:30
–––
27. nóvember, fimmtudagur
Sjálfstæðishúsið Blönduósi, A-Hún. kl. 13:30
Staðarflöt í Hrútafirði, V-Hún. kl. 20.30
–––
2. desember, þriðjudagur
Nýheimar, Höfn í Hornafirði, kl. 13:30
–––
* staðsetning nánar auglýst síðar.
Bændafundir haustið 2008
Treystum á landbúnaðinn!
Blessum guð og bændur!
Markaðsnefnd kindakjöts efndi til kjötsúpudags í samvinnu við
kaupmenn við Skólavörðustíg fyrsta vetrardag. Þetta er orðinn árleg-
ur viðburður þar sem fólk getur yljað sér á kraftmikilli súpu meðan
það gerir innkaupin.
Kjötsúpustöðvarnar voru þrjár, auk þess sem einnig mátti fá súpu úti
fyrir versluninni Yggdrasill en í þeirri súpu var víst ekkert kjöt. Á öllum
stöðum mynduðust hins vegar langar biðraðir og þurfti ekki mikið hug-
myndaflug til að ímynda sér að svona gæti þetta litið út ef verulega harðn-
aði á dalnum í íslensku efnahagslífi.
Auk súpunnar var boðið upp á harmónikkuspil og þegar ljósmyndari
Bændablaðsins var þar á ferð voru dansarar í skrautlegum búningum að
búa sig undir að stíga nokkur spor úti á götunni á móts við Sigga Hall þar
sem hann jós upp súpunni og spjallaði við fólkið. Það síðasta sem heyrðist
í honum var að hann hvatti menn til að gera sér súpuna að góðu og blessa
svo guð og bændur fyrir hana! –ÞH