Fréttablaðið - 03.04.2012, Blaðsíða 38
3. apríl 2012 ÞRIÐJUDAGUR34 34
menning@frettabladid.is
HVAÐ? HVENÆR? HVAR?
Þriðjudagur 03. apríl 2012
➜ Sýningar
17.00 Gunnhildur Þórðardóttir opnar
sýningu sína Fráhvarf/Departure í gall-
eríi SÍM, Hafnarstræti 16. Aðgangur er
ókeypis.
➜ Málþing
15.00 Þorvarður Tjörvi Ólafsson og
Karen Á. Vignisdóttir tala á málstofu
Seðlabanka Íslands í fundarsal bankans,
Sölvhóli. Efni málstofunnar er staða
íslenskra heimila í aðdraganda og
kjölfar hrunsins.
➜ Tónlist
12.00 Hörn Hrafnsdóttir, mezzósópran,
heldur hádegistónleikana Örlagakerlur
í Hafnarborg. Allir velkomnir meðan
húsrúm leyfir.
20.30 Hljómsveitin Sálgæslan, ásamt
Stefáni Hilmarssyni, kemur fram á jazz-
tónleikaröðinni á KEX Hostel, Skúlagötu
28. Aðgangur er ókeypis.
21.00 Thin Jim halda vortónleika sína
á Café Rosenberg. Fjöldi gesta koma
fram, þar á meðal Páll Rósinkranz, Alma
Rut og Margrét (Fabúla) Sigurðardóttir.
➜ Fyrirlestrar
12.05 Eggert Þór Bernharðsson
talar á hádegisfundaröð Sagnfræði-
félags Íslands: Hvað eru minningar? á
Þjóðminjasafni Íslands. Umræðuefni
hans verður Minningar í myndum: Fjöl-
skyldusaga í albúmum. Aðgangur er
ókeypis og öllum opinn.
Upplýsingar um viðburði sendist á
hvar@frettabladid.is.
Leikhús ★★★★ ★
Ævintýri Múnkhásens
Höfundur: Sævar Sigurgeirsson
Leikarar: Gunnar Helgason, Magnús Guð-
mundsson, Ágústa Eva Erlendsdóttir, Virginia
Gillard, Gunnar B. Guðmundsson, Huld
Óskarsdóttir, Gríma Kristjánsdóttir, Sara
Blandon, Jón Birgir Eiríksson; Píanóleikur: Jón
Birgir Eiríksson; Leikmynd og búningar: Axel
Hallkell Jóhannesson; Ljósahönnun: Súni
Joensen; Tónlist: Ármann Guðmundsson,
Eggert Hilmarsson, Þorgeir Tryggvason og leik-
hópurinn Leikstjórn: Ágústa Skúladóttir
Sýnt í Gaflaraleikhúsinu í Hafnarfirði
Stríðshetjan Karl Friedrich Hieronymus Frei-
herr von Münchausen mun hafa verið uppi
1720 til 1797. Ýkjusögur hans úr stríðinu milli
Rússa og Tyrkja hafa lifað, vaxið og dafnað og
nú eru þær komnar á svið suður í Hafnarfirði.
Gunnar Helgason fer með hlutverk Múnk-
hásens og sjaldan hefur hann notið sín eins og í
hlutverki gamla barónsins sem rifjar upp ótrú-
legar sögur úr lífi sínu. Að þetta væru lygasög-
ur datt ekki nokkrum manni í hug enda hvers
vegna skyldi uppfinningaríkur ungur maður
ekki geta skotist til tunglsins eða hlunkast oní
spúandi eldfjall og lifað það allt af?
Múnkhásen hinn ungi, sem var mjög spaugi-
leg fígúra, var skotinn í fallegri gúrkuprins-
essu og trúði hann hirðsveini sínum fyrir því
en vissi ekki að hirðsveinninn var einmitt
stúlkan í dulargervi. Magnús Guðmundsson
sem fer með hlutverk Múnkhásens þegar hann
var ungur er gæddur mjög spaugilegri áru og
hefur einkar gott vald á líkamsbeitingu, ekki
Lygabaróninn í Hafnarfirði
GUNNAR HELGASON Nýtur sín í hlutverki Múnkhásens.
ósvipað meistara Chaplin. Stúlkuna og svein-
inn lék Ágústa Eva Erlendsdóttir og var unun
að fylgjast með henni. Sjá brosin ná til augn-
anna og augun ranghvolfast í hlutverki sveins-
ins. Eitt annað stórt hlutverk fór Sara Bland-
on með. Hún söng sem matselja og rosalegur
eldfjallaguð. Það hefði mátt styrkja allan söng
með heldur meiri undirleik, en hér var aðeins
leikið á eitt píanó. Gamla eiginkonan var komin
með mikla gleymsku og höfðu áhorfendur mjög
gaman af því hvernig hún misskildi alla hluti.
Virginia Gillard fór með það hlutverk og þar
sem dulítill erlendur hreimur fylgdi hverju
orði varð hún enn spaugilegri.
Ævintýrin gerast enn, og það er víst öruggt
að mörg þeirra ungmenna sem nú um þessar
mundir fá að njóta frásagnarákefð, leikgleði
og töfra sem boðið er upp á í Gaflaraleik-
húsinu upplifa ævintýri. Margt í sýningunni
hefði getað verið betra, eins og t.d. tónlistin en
skemmtilegheitin og litirnir og ferðalögin voru
þannig að börnum fannst gaman. Hitt er svo
annað mál að þegar verið að höfða til barna er
óþarfi að hafa svona óskaplega mörg orð um
alla hluti, það var kannski talað of mikið í þess-
ari annars ágætu umgjörð.
Leikmynd og búningar Axels Hallkells
Jóhannessonar eru má segja í aðalhlutverki.
Þegar Múnkhásen klifrar upp til tunglsins
og hangir fastur í kaðlinum æptu áhorfend-
ur og hlógu. Hvernig slæður verða að bárum
hafsins og hnakkur að foringjahúfu var mjög
skemmtilegt þannig að þó orðin hafi verið ansi
mörg voru myndirnar sem fyrir augu bar mjög
skemmtilegar.
Elísabet Brekkan
Niðurstaðan: Sýning sem byggir á leikgleði sem
smitar alla í salnum.
LJÓÐABÓK eftir Gyrði Elíasson er væntanleg 18. apríl og hefur hún
fengið heitið Hér vex enginn sítrónuviður. Það eru Uppheimar sem gefa
bókina út en auk þess eru væntanlegar ljóðabækur eftir Ara Trausta Guð-
mundsson og Njörð P. Njarðvík.
Sjálfið er tekið út fyrir
sviga á myndlistarsýning-
um Listahátíðar Reykja-
víkur. Samstarf listamanna
verður í brennidepli og ekk-
ert er hægt að spá fyrir um
útkomuna að mati sýningar-
stjóra.
„Við tökum egóið út fyrir sviga í
þessari sýningu. Það verða engir
listamenn sem sýna undir sínu
nafni heldur erum við með hópa
listamanna sem koma til með að
sýna út um alla Reykjavík,“ segir
sænski sýningarstjórinn Jonat-
an Habib Engquist sem stendur
í ströngu þessa dagana. Jonatan
er sýningarstjóri viðamikillar
myndlistarsýningar Listahátíð-
ar Reykjavíkur þar sem 29 sam-
starfshópar listamanna, með sam-
anlagt yfir 100 listamenn, munu
sýna verk sín á söfnum víða í höf-
uðborginni.
Yfirskrift sýningarinnar er
„Sjálfstætt fólk“, eða (I)ndepend-
ent people. Jonatan hafði samband
við samstarfshópana sem allir eru
að vinna verk fyrir sýninguna, og
segir Jonatan afar spennandi að
sjá hvað kemur út úr þeirri vinnu.
„Lykilstef sýninganna er jafnvæg-
isgangan sem felst í því að standa
mitt á milli ráðandi valdakerfa, í
því að gera opinbera samninga,
innleiða viðmið og veita svigrúm
fyrir breytingar. Á meðan á sýn-
ingunum stendur verður nokkr-
um mismunandi verkefnum fylgt
úr hlaði, þótt endaleg útkoma
þeirra sé enn óljós,“ segir í mark-
miðum sýningarstjórans um sýn-
inguna sem verður opnuð um opn-
unarhelgi Listahátíðar í Reykjavík
þann 18. til 20. maí.
„Verkin eru í vinnslu og verða
í vinnslu á meðan á Listahátíð
stendur og það verður áhugavert
að sjá hver niðurstaðan verður úr
vinnu hópanna sem eru skipaðir
listamönnum frá Íslandi, hinum
Norðurlöndunum og einnig Banda-
ríkjunum,“ segir Jonatan. Þess má
geta að allir listamennirnir sem
taka þátt í sýningunni hafa verið
Yfir 100 listamenn taka þátt
JONATAN HABIB ENGQUIST Egóið verður tekið út fyrir sviga á myndlistarsýningum
Listahátíðar Reykjavíkur. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Jonatan Habib Engqvist er listfræðingur og sýningarstjóri sem býr í Stokk-
hólmi. Hann var áður fastráðinn hjá háskólanum í Södertörn og Konunglegu
listastofnuninni í Stokkhólmi og er sem stendur í tímabundnu leyfi frá
þeirri stöðu sem hann gegnir fyrir Iaspis – alþjóðlega deild myndlistar
innan úthlutunarnefndar listamannalauna í Svíþjóð. Engquist hefur staðið
að fjölda alþjóðlegra verkefna og sýninga og einnig skrifað fyrir og ritstýrt
fagtímaritum á borð við Glänta, Ord&Bild, Motiv, Input og Divan. Hann er
meðhöfundur bókarinnar Dharavi: Documenting Informalities (Stockholm
2008 & New Dehli 2009) og aðalritstjóri hjá tsnoK.se. Árið 2010 vakti
sýning hans og samnefnd bók The Nordic Third World Country? – Icelandic
Art in Times of Crises mikla athygli, en hún var í Färgfabriken í Stokkhólmi
og Norr, Östersund. Frá árinu 2009 hefur hann einnig tekið virkan þátt í
Thinking through painting, rannsóknarverkefni fyrir listamenn, í samstarfi við
listamennina Kristinu Bength, Jan Rydén og Sigrid Sandström.
STÝRÐI SÝNINGU UM ÍSLENSKA KREPPULIST
virkir í samstarfsverkefnum til
lengri eða skemmri tíma.
„Með því að setja sjálfið í sviga
og falla frá tilkalli til höfundar-
réttar á afmörkuðu, listrænu við-
fangsefni myndast óvissa sem er
sértæk í eðli sínu og það verður
mögulegt að skapa aðra sjálfs-
mynd, eins konar blendingssjálfs-
mynd. Á svæðinu sem verður til í
miðju slíkrar samvinnu geta átt
sér stað félagslegar og menning-
arlegar breytingar,“ segir Jonatan
einnig um sýninguna.
Meðal sýningarstaða sem verk-
efnið nær til eru Listasafn Reykja-
víkur, Listasafn Íslands, Norræna
húsið, Kling & Bang, Nýlistasafnið,
SÍM og Listasafn ASÍ, auk almenn-
ingsrýma í Reykjavík.
Fjöldi viðburða fer fram í
tengslum við sýningarnar, sem
margar hverjar standa út sumarið.
sigridur@frettabladid.is
Kvartett gítarleikarans Andrés-
ar Þórs Gunnlaugssonar kemur
fram annað kvöld í Djassklúbbn-
um Múlanum. Tónleikarnir
eru liður í dagskrá Jazzklúbbs-
ins Múlans og Norræna húss-
ins. Ásamt Andrési koma fram:
Píanóleikarinn Agnar Már Magn-
ússon, bassaleikarinn Þorgrím-
ur Jónsson og Scott McLemore
sem leikur á trommur. Kvartett-
inn mun leika nýja tónlist eftir
Andrés sem nýlega var hljóðrit-
uð, stefnir hann á útgáfu seinna
á árinu. Í tónlistinni gætir áhrifa
úr ýmsum áttum, allt frá djassi,
poppi og þjóðlagatónlist.
Tónleikar Múlans fara fram í
Norræna húsinu og hefjast klukk-
an níu.
Andrés Þór í
Múlanum
Níunda hefti af Són, tímariti
um óðfræði, hefur að geyma
fjölbreytt efni um ljóðlist. Auk
merkra þýðinga úr ítölsku eftir
Guðbjörn Sigurmundsson og
grísku eftir Kristján Árnason
eiga skáldin Kristín Jónsdóttir
á Hlíð, Kristbjörg Freydís Stein-
grímsdóttir og Sigríður Jóns-
dóttir frumsamin ljóð í ritinu.
Hér er eitt eftir Kristínu á
Hlíð, ort í október 2009. Það
heitir Samferða:
Saman munum
sofna og vakna
við sömu kjör.
Draumskipum okkar
aldrei verður
ýtt úr vör.
Lífróðri skulum
að landi stefna
lekum knör
hvort sem það reynist
fagnaðar
eða feigðarför.
Ragnar Ingi Aðalsteinsson,
doktor í íslenskri stuðlasetningu,
á tvær greinar í því sem tengj-
ast stuðlum og rími og Þórður
Helgason eina sem hann nefnir
Rímnamál. Í
grein Hauks
Þorgeirssonar,
Álfar í göml-
um kveðskap,
bregður hann
upp nokkrum
svipmynd-
um af álfum
í verkum
íslenskra
skálda fyrir
siðaskipti
og Nokkrar
vísur úr rúnahandritum nefnist
grein eftir Þórgunni Snædal.
Helgi Skúli Kjartansson á
tvær greinar, Þríkvæð lokaorð
dróttkvæðra braglína og Fjórlið-
ir – illnauðsyn í íslenskri brag-
greiningu? Þá birtir Kristján
Eiríksson þýðingar íslenskra
ljóða á esperanto.
Allt um ljóð-
listina