Prentarinn - 01.10.1984, Page 20

Tryggvi Sveinbjörnsson og Helgi Hrafn
Helgason vinna að bókbandinu.
átak, en það var gaman að vinna við
þetta.
Það var mikið mál að handsauma
svona stóra bók, um 78 arkir. Þess
vegna var leitað til reyndra sauma-
kvenna útí bæ með hluta af upplaginu.
Það voru þær Jóna Einarsdóttir og
Sigurleif Þórhallsdóttir. Nú, svo voru
góðir sveinar hjá Bókfelli, eins og þú
manst, sem unnu við bandið.
Hvernig gekk þetta svo til að öðru
leyti?
— Skinnið var frá Skinnaverksmiðj-
unni Iðunni á Akureyri. Það fór eitt
kálfsskinn á bók.
í sambandi við bindið voru tvö
vandamál. í fyrsta lagi að þrykkingin
kæmi nógu vel út. Þetta var reynt að
leysa með því að bleyta skinnið, en
það dugði ekki alltaf til vegna fitunn-
ar. I öðru lagi var það stærðin á bind-
unum, en það leystist með því að fjór-
setja inn í gyllingarvélina, sem var þó
stór sænsk gyllingarvél, sem enn er
notuð.
Öll tölusettu eintökin (500) voru
lituð rauð í sniðum. Þau voru fyrst
pússuð eins og undir sniðgyllingu. Við
notuðum slípirokk og sandpappír, síð-
an var borin á hrærð eggjahvíta og þá
litað, en síðast pússað yfir með kerta-
vaxi.
Magnús Már Lárusson taldi á sínum
tíma, að handbrögð okkar hefðu
sennilega verið lík þeim handbrögðum
sem viðhöfð voru um siðaskiptin.
Lögbergsutgafan 1984
Bókfell hefur nú tekið að sér öðru
sinni að binda Guðbrandsbiblíu. Það
er Lögberg, bókaútgáfa Sverris Krist-
inssonar sem gefur hana út. Við spurð-
um Guðmund hvort bandið væri núna
frábrugðið hinu frá 1956.
— Já, það er öðruvísi skinn. Nú er
notað Oasi-skinn (geitarskinn) og
kálfskinn og það er krossviður í spjöld-
unum.
Formeringarnar (brúnirnar) eru
með fláa á innanverðum spjöldunum.
Skreytingin er líka með allt öðru móti.
Við höfðum samband við Ólaf
Pálmason, en hann hafði umsjón með
útgáfunni og spurðum hvað hann hefði
að segja.
- Fyrirmyndin að bókbandinu er
eftir eintaki úr Háskólabókasafni, sem
ætlað er að sé upprunalegt band. Aft-
ur á móti var bandið 1956 eftir fyrir-
mynd úr Landsbókasafni sem Svíar
gáfu okkur 1930 og er sænskt nútíma-
band.
í sambandi við ljósmyndunina var
núna notað eintak úr Þjóðminja-
safninu, en úr Landsbókasafni og
Háskólabókasafni 1956.
Mikið af blaðsíðunum var núna ljós-
myndað aftur í Kassagerð Reykjavík-
ur, m. a. allar myndasíður. Það var
dálítið leiðinlegt með fyrri prentunina,
að hún var svolítið flekkótt í brúna
litnum (þ. e. eintökin sem voru um-
fram 500). Þetta var allt handredúser-
að núna eins og í fyrra skiptið, sagði
Ólafur.
Við náðum tali af Einari Sigurðs-
syni, offsetljósmyndara og verkstjóra í
Kassagerðinni. Hann sagði að það
prinsipp væri meira uppi núna, að hafa
endurtökuna sem líkasta frummynd-
inni. Þannig að gallar í frumprentun
haldi sér.
Það var t. d. ekki redúserað inn í
stöfum, sagði Einar, en reynt var að
hreinsa í kring, ef mikið var af blettum
í filmunni.
Þetta var meiri vinna en við bjugg-
umst við. Ef búið var að skafa mikið í
einhverja filmuna var hún ekki notuð,
en tekin ný mynd. Uppundir helming-
ur af blaðsíðunum var ljósmyndaður
upp á nýtt. Eins og 1956 var núna
smíðaður sérstakur útbúnaður úr tré
til þess að ná betri árangri við ljós-
myndunina.
Sverrir Kristinsson
Að lokum var leitað til Sverris Krist-
inssonar og hann beðinn að segja les-
endum blaðsins frá útgáfunni.
- 6. júní 1984 er liðin voru 400 ár
frá þeim merkisdegi að Guðbrandur
Þorláksson lauk prentun biblíu sinnar,
lauk í Kassagerð Reykjavíkur ljós-
prentun Guðbrandsbiblíu.
Guðbrandsbiblía er nú gefin út í
takmörkuðu upplagi, 400 tölusettum
eintökum. Það mun hafa verið 1981 er
við fórum að vinna að undirbúningi
þessarar útgáfu. Við gerð þessarar
ljósprentunar hefur verið líkt mjög eft-
ir frumútgáfunni. Til fyrirmyndar við
ljósprentunina voru höfð þrjú eintök í
eigu Þjóðminjasafns, Háskólabóka-
safns og Landsbókasafns.
I Danmörku var framleiddur sér-
stakur pappír til útgáfunnar, sem er
eftirgerð handunnins pappírs sem not-
aður var til bókagerðar á miðöldum.
Á Bretlandi voru verkuð bæði kálf-
skinn og geitarskinn til útgáfunnar, en
bókin er bundin í alskinn. Band á
Guðbrandsbiblíu, í eigu Háskólabóka-
20
PRENTARINN 4.4.'84