Verktækni - 01.09.2005, Qupperneq 9

VERKTÆKNI / 9
Staðan eftir 10 ár
Lisbeth sagði kosti sameiningarinnar vera
miklu fleiri en gallana. Reyndar lítur hún
svo á að gallarnir séu því sem næst engir,
þó ekki megi líta framhjá því að samein-
ingin hafi vissulega verið erfitt ferli og það
hafi tekið tíma að búa til samsemd
(identity). Helsti kosturinn er hagræðing
og félagsmenn fá betri þjónustu.
í lokaorðum sínum sagði Lisbeth að
menn yrðu að gera sér grein fyrir því að
sameiningarferlið tekur tíma og mikilvægt
sé að beina sjónum sínum að því sem
hóparnir eigi sameiginlegt, ekki því sem
hugsanlega skilji þá að.
Auk Lisbetar voru framsögumenn Lára
V. Júlíusdóttir sem kynnti drög að stofn-
samningi og lögum nýs félags, Kristinn
Gestsson endurskoðandi sem kynnti fjár-
hagsáætlun fyrir nýtt félag og Eysteinn
Einarsson, verkfræðingur sem ræddi
markmið og framtíðarsýn nýs félags. Auk
þess tóku formenn félaganna til máls og
lýstu sínum sjónarmiðum varðandi sam-
eininguna og hvöttu félagsmenn til að
samþykkja hana. Fundarstjóri var Guð-
mundur G. Þórarinsson, verkfræðingur.
Rétt er að benda á að í miðopnu 8. tbi.
Verktækni, sem kom út í byrjun nóvem-
ber, er ítarlegt kynningarefni um hugsan-
lega sameiningu félaganna.
Áróður?
Nokkuð fjörlegar umræður urðu að lokn-
um framsöguerindum. Greinilegt var að
nokkrir fundarmenn voru ósáttir og töldu
fundinn tæplega geta kallast kynningar-
fund þar sem einhliða áróður væri með
sameiningu. Aðrir bentu á að þetta væri
kynningarfundur stjórna félaganna, sem
hefðu ákveðið að leggja fram tillögu um
sameiningu og væru að koma sjónarmið-
um sínum og rökum með sameiningu á
framfæri.
Of langt mál er að rekja hér í þaula þau
sjónarmið sem fram komu í umræðunum.
Hér skulu þó nefnd nokkur atriði í máli
þeirra sem lýstu skoðunum sínum.
Á móti
- Engir kostir eru við að sameina félögin.
Ekkert bendir til þess að stærra félag
verði betra félag. Ekki verið talað um að
félagsgjöld muni lækka vegna aukinnar
hagræðingar.
- Sameining fagfélags og stéttarfélags er
tímaskekkja. Mikilvægt er að hafa val-
frelsi varðandi aðild að fagfélagi.
- Rangt að blanda saman kjaralegum og
faglegum hagsmunum. Muni bitna á
kjarabaráttunni.
- Hætta er á því að kjör verkfræðinga
muni rýrna með sameiningu við tækni-
fræðinga. Verkfræðingar missi sérstöðu
sína.
- Ekki verði staðinn vörður um menntun-
arlega sérstöðu verkfræðinga hvað varð-
ar sterkan grunn í raungreinum.
Meö
- Verkfræðingar og tæknifræðingar eru á
sama vinnumarkaði og hafa sömu hags-
muna að gæta.
- Kostur að borga félagsgjöld til eins fé-
lags verkfræðinga í stað tveggja, samein-
ing er gott mál hvort sem tæknifræð-
ingar eru með eða ekki.
- Faglegir og kjaralegir hagsmunir fara
saman. Eitt félag er betur í stakk búið til
að taka á málum og koma á framfæri
sjónarmiðum stéttarinnar og standa
vörð um ímynd hennar.
- Rétt að sameina kraftana í einu félagi.
Hugleiðingar um framtíðina
Einn af stærstu áhrifaþáttum nútímans
felst í hinni svokölluðu alþjóðavæðingu,
þar sem þróunin er m.a. sú að störf flytjast
tii landa þar sem hagkvæmast er að vinna
þau. Fram að þessu hefur þetta aðallega
átt við um framleiðslugreinar sem krefjast
mikils mannafla en einnig þjónustugrein-
ar. Þessi þróun er nú einnig hafin í störf-
um sem krefjast meiri menntunar og sem
dæmi þá hefur hugbúnaðargerð flust að
nokkru leyti til landa eins og Indlands og
Kína. íslendingar eru þátttakendur í al-
þjóðavæðingunni og þurfa að aðlagast
þessum nýja raunveruleika.
Ekki er til einfalt svar við því hvemig ís-
land er í stakk búið til að taka þátt í þessu
breytta umhverfi og hvemig við getum
öðlast forskot í þeirri samkeppni sem
framundan er. Þó er líklegt að nýsköpun
muni spila stórt hlutverk í því að aðgreina
okkur frá láglaunasvæðum. Samkeppnis-
hæfni íslenskra fyrirtækja mun í auknum
mæli byggjast á menntun þar sem
mannauður, sköpun og tækni verða í aðal-
hlutverkum. Hugmyndir og nýsköpun
munu mynda öxulinn sem hugsanlegt for-
skot mun snúast um. Það skiptir öllu máli
hvernig til tekst að nýta, viðhalda og auka
þekkingarauð samfélagsins. Árangurinn
mun hafa áhrif á samkeppnishæfni fyrir-
tækja og lífsgæði í samfélaginu í heild. Fyr-
ir einstaklingana sjálfa er þetta einnig lykil-
atriði. Staða þeirra ræðst af vemlegu leyti á
hvaða ábyrgð þeir taka á eigin þekkingu.
Fyrir verkfræðinga hlýtur að vera mikil-
vægt að skoða hvort þeir séu tilbúnir að
mæta þessum síbreytilega vemleika. Áður
fyrr fóm flestir verkfræðingar beint út á
vinnumarkaðinn eftir að hafa aflað sér
réttinda. Þekking eða þarfir samfélagsins
tóku síðan ekki miklum breytingum yfir
langan tíma. Hefðbundin menntun verk-
fræðinga er 5 ára háskólanám og má að
jafnaði gera ráð fyrir um 40 ára starfsævi
að námi loknu. Ef þetta er skoðað í sam-
hengi við stöðuga tækniþróun, þar sem
„líftími" tækninýjunga er oft og tíðum
mjög stuttur og jafnvel niður í nokkra
mánuði, er ljóst að þörf er á stöðugri þró-
un og endurnýjun bæði hjá einstakling-
urn, fyrirtækjum og menntastofnunum. Ef
litið er til mikilvægi nýsköpunar í framtíð-
inni, er óhætt að segja að verkfræðingar
búi yfir margs konar þekkingu sem nýtist
vel. Má þar helst nefna tækniþekkingu,
sem spilar oftast stórt hlutverk í nýsköp-
un. Þó má alltaf gera betur í að aðlaga og
þróa menntun verkfræðinga að breyttum
þörfum. Fyrirtæki framtíðarinnar munu
verða sífellt háðari samvinnuhæfileikum
starfsfólks, þar sem verkefnishópar verða
ráðandi vinnulag. Hæfni í þverfaglegum
vinnubrögðum og aðlögunarhæfni ein-
staklinga verður því afar mikilvæg. Verk-
fræðingar þurfa að nýta þekkingu sína í
auknum mæli til skapandi verka í sam-
vinnu við aðra faghópa og þurfa því að fá
þjálfun til góðrar samvinnu.Til að styrkja
undirstöðurnar og koma í veg fyrir að
verkfræðingar einangrist þarf menntun og
símenntun að taka á þessum lykilþáttum,
samhliða faglegri undirstöðumenntun.
Menntunar- og símenntunarmál er einn
mikilvægasti hlekkurinn í því hvernig
verkfræðingum reiðir af í síbreytilegu
starfsumhverfi framtíðarinnar.
Ekki verður heldur framhjá því litið að
fagleg og persónuleg gildi fólks hafa
breyst mjög á undanförnum árum.Yngri
kynslóðin hefur að öllu jöfnu minni áhuga
á að klifra metorðastigann innan einstakra
fyrirtækja eða eyða allri starfsævinni á
einum vinnustað. Sú hollusta sem fyrir-
tæki voru vön af hálfu starfsfólks í skipt-
um fyrir tiltölulega mikið starfsöryggi er
að hverfa. Fólk sækist nú í auknum mæli
eftir því að prófa sig áfram og þróast fag-
lega og persónulega í mismunandi störf-
um. Fyrirtæki, ekki síst tæknifyrirtæki,
þurfa að vera meðvituð um þessa þróun
og bregðast við henni.
Lykillinn að auknum sveigjanleika og
aðlögunarhæfni, er að spá í hið ókomna
og velta framtíðinni fyrir sér. Að takast á
við það flókna, áhugaverða og mikilvæga
verkefni er spennandi áskorun fyrir sam-
félagið í heild sinni og fyrir verkfræðinga.
Vilja verkfræðingar sitja hjá og taka því
sem að höndum ber eða hafa áhrif á þró-
un mála?
Ásdís Elva Guómundsdóttir, verkfræðingur.