Bæjarblaðið - 29.08.1990, Blaðsíða 8
8 BÆJARBLAÐIÐ — Frjálst og óhád
Fólk:
„Þetta var yndis
leg fæding“
— segirJóna Ingólísdóttir, sem kaus náttúrulega
fæbingu í heimahúsi
Texti og mynd: Helga Margrét Guðmundsdóttir.
og var mér úthlutað Ijósmóð-
ur til að annast mig á með-
göngunni. Ég kom reglulega
til hennar í skoðun þar sem
hún vigtaði mig og mældi og
hlustaði á hjartslátt barnsins
með tréhlustunarpípu. Hún
tók ekki illa í hugmyndina en
lagði mikla áherslu á að ég
gerði mér grein fyrir því að ef
ég gerði þetta svona þá bæri
ég sjálf alla ábyrgðina, en ég
mátti hringja í hana hvenær
sem ég vildi. Ég fór ekki í
sónar. Það tíðkaðist ekki svo
mikið úti.
Eftir því sem ég kynnti mér
þetta betur varð mér Ijóst
hvað ég hafði verið hlutlaus
og tekið lítinn þátt í fyrri
fæðingunni. Þó ég hefði fætt
barn þá vissi ég næstum
ekkert um fæðinguna." segir
Jóna.
Hvað óttaðistu mest
varðandi fæðinguna?
,Helle kunni svör við öllu
t.d. hvað ætti að gera ef barn-
ið andaði ekki og hvað ætti
að gera ef naflastrengurinn
væri vafinn utan um barnið
og eftir því sem ég lærði
meira hvarf óttinn. Það er
staðreynd að vanþekking
skapar ótta og ótti skapar
spennu. Ég fór í þessa
fæðingu með trausti á sjálfri
mér og trú á að þetta væri
hægt með Jakob, Helle og
Ollu mér við hlið. Ég var
örugg og róleg.
Fæðing er eðlilegur hlut-
ur, ekki tækniundur lækna-
vísindanna. Læknirinn minn
hafði sagt við mig: „Gerirðu
þér grein fyrir að ef eitthvað
kemur fyrir þá berð þú
ábyrgð á því?“
Við Jakob höfðum rætt
þetta allt og kynnt okkur að
það tæki ekki lengri tíma að
koma mér á sjúkrahús ef eitt-
hvað gerðist heldur en það
tæki að koma mér á skurð-
stofuna af
fæðingardeildinni".
Hvernig var svo að
takast á við hríðarnar
algerlega deyfingarlaus,
tækjalaus og án Ijósmóð-
ur?
„Eftir því sem hríðarnar
hörðnuðu og verkirnir urðu
meiri var eins og ég kæmist í
ákveðna stemmningu. Þetta
var um nótt, við kveiktum á
kertum og við Jakob nutum
þess að fylgjast með því
hvernig barnið bryti sér leið
út. Við vorum aðallega tvö í
þessu þangað til kom að
sjálfri fæðingunni.
Ég vann mjög vel með lík-
amanum og þá var eins og
hin náttúrulega aðferð líkam-
ans til að stilla verkina færi í
gang. Ég var fullkomlega
frjáls, söng og hagaði mér
eins og hvatir mínar sögðu
mér. Þetta var ólýsanlegt
ásand. Ég gekk um eða
hreiðraði um mig í sængum
og jafnvel hékk á Jakobi, en
þannig fannst mér þægileg-
Þau ákváðu að barnið skyldi fæðast á náttúrulegan hátt heima h
þeim án Ijósmóður. Vinkona í næsta húsi og systir hennar tóku
móti barninu á meðan eiginmaðurinn hélt henni uppi. Fæðing á
nokkurra inngripa, þar sem eðlishvötin réði ferðinni og hlutirnii
fengu að hafa sinn gang.
Náttúruleg fæðing
Einn valkostur
við fæðingar
Mér var sagt að hér væri
stödd kona sem hefði fætt
yngra barn sitt í heimahúsi
og systir hennar og vinkona
úr næsta húsi hefðu tekið á
móti barninu. Þarna var ekki
um að ræða að fæðinguna
hefði borið svo brátt að —
heldur allt fyrirfram ákveðið.
Þetta vakti forvitni mína og
ég fór fram á viðtal sem var
fúslega veitt.
Viðmælandi minn er Jóna
Ingólfsdóttir. Eiginmaður
Jónu er danskur, Jakob
Steensig, og eru þau búsett í
Arósum í Danmörku ásamt 2
dætrum sínum. Þau eru
stödd hér í fríi um þessar
mundir og dvelja á heimili
foreldra Jónu í Keflavík.
Fæðing cr ckki
sjúkdómstilfelli
Það þarf mikin kjark að
þora að taka þá ákvörðun að
fæða heima án Ijósmóður í
okkar tæknivædda heimi þar
sem okkur er sagt að
„öryggið" sé fyrir öllu og
fagþekkingin í hávegum
höfð. Á meðan stöllur henn-
ar hér á landi fæða á sjúkra-
húsum — í „sterilu" um-
hverfi og flóðljósum — með
fæðingarlækni og Ijósmóður
sér við hlið, og jafnvel svæf-
ingalækni, sýnir Jóna þá
áræðni og einurð að fæða
eins og hún telur að henti sér
og barni sínu best. I sínu um-
mikill lestur og við kynntum
okkur ítarlega allt sem við
komumst í varðandi náttúru-
legar fæðingar. Helle var þó
okkar besta heimild og
ákveðið var að hún myndi
vera viðstödd ásamt Ollu
systur minni.
Ég hafði fætt barn á
Sjúkrahúsinu hér í Keflavík
árið 1982 og hafði gengið
vel en þó voru ýmis atriði
sem ég kaus að ganga ekki í
gegnum aftur mætti ég ein-
hverju ráða.
tilbúin fyrr. Maður finnur það
bara. Ljósmæðurnar voru nú
svolítið áhyggjufullar vegna
þess að ég var komin fram yf-
ir og mér fannst þær
„skeptískar" á þetta allt. Þær
höfðu t.d. áhyggjur af fylgj-
unni“.
Hvernig tók danska
heilbrigðiskerfið þessari
ákvörðun þinni?
..I Árósum er nokkurs
konar Ijósmæðramiðstöð
sem sér um mæðraverndina
hverfi, innan um sína
nánustu. Það hvarflar ekki að
henni að fæðing sé sjúk-
dómstilfelli.
En hvað kom til að hún
fæddi barn á þennan
hátt?
„Hugmyndin er komin frá
vinkonu minni í Danmörku
sem heitir Helle en hún hefur
fætt 3 börn heima á þennan
hátt. Þannig að ég vissi að
þetta var möguleiki" segir
Jóna. „Hún hvatti mig mjög
til að gera þetta og snemma á
meðgöngunni tókum við
hjónin ákvörðun. Þá hófst
Ég hafði áhuga á að
eðlishvötina ráða ferðinni og
láta fæðinguna hafa sinn
gang án nokkurar truflunar
eða inngripa. Fyrst og fremst
var það þó að ég taldi mig
vera að hugsa um velferð
hins ófædda barns“.
Varstu hvött til þess af
mæðraverndinni úti að
fæða á þennan hátt?
„Bæði og ... sumir hvöttu
mig en aðrir voru tortryggnir
og hræddir við þetta.
Ég átti að eiga 11. júní en
átti barnið aðfararnótt 17.
júní. Ég fann að ég var ekki