Fréttatíminn - 16.11.2012, Síða 24

Ö ll pólitík er staðbundin, segja spekingarnir – og þannig á það líka að vera.
Almannahagur þarf að hafa miklu meira
að segja en nú er vaninn við ákvarðanir
um skipulag og framkvæmdir í hverfum
og kjörnum þar sem byggðin er gömul
eða merkileg af öðrum ástæðum, þar sem
svæðið sjálft og sögu þess má telja mikil-
væga sameign allra íbúa í sveitarfélaginu
og í sumum tilvikum allra landsmanna.
Með því að gefa þessum svæðum – sögu-
legri byggð – sérstöðu í lögum er hægt
að styrkja almannarétt og auka svigrúm
sveitarstjórnarmanna við að vernda sér-
kenni og andrúmsloft þessara svæða. Ágæt dæmi um
slík svæði eru Kvosin og Laugavegurinn í Reykjavík
– en þau eru miklu fleiri, í höfuðborgarhéraðinu og í
bæjum og byggðarkjörnum um allt land.
Þetta er kjarninn í frumvarpi sem ég hef lagt fram
á alþingi ásamt sjö öðrum þingmönnum í þeirri þing-
nefnd sem fjallar um skipulagsmál. Þar er lagt til að
sveitarstjórnir geti skilgreint svæði sem sögulega
byggð í skipulaginu, og um slík svæði gildi síðan sú
regla að fasteignareigandi á því aðeins rétt á skaða-
bótum vegna breytinga á skipulagi að hann hafi
fengið byggingarleyfi fyrir tiltekinni framkvæmd,
sem ekki passar við nýja skipulagið.
Kveikja frumvarpsins eru umræðurnar í sumar
um hugmyndasamkeppnina kringum Ingólfstorg
í Reykjavík. Þar eru borgarfulltrúar og borgar-
búar í þeirri klemmu að peningamaður hefur keypt
fjölmörg hús og lóðir. Viðhorf til þessa reits – sem
er hluti af allra elstu byggð í Reykjavík – hafa breyst
mjög frá því misvitrir ráðamenn í borginni sam-
þykktu deiliskipulag fyrir Kvosina árið 1986, fyrir
rúmum aldarfjórðungi. En það skipulag stendur
vegna ákvæða í lögum, og sumir lögfræðingar halda
að það gefi eigendum fasteigna á svæðinu rétt til að
rukka himinháar fjárhæðir fyrir allar breytingar sem
skerða villtustu drauma um framkvæmd-
ir – þótt engar séu hafnar. Aðrir telja
reyndar að dómar sem fallið hafa í málum
af þessu tagi séu ekki óyggjandi.
Staðirnir sem tengja okkur
Ég hef svo sannarlega ekkert á móti
peningum og peningamönnum í gömlum
hverfum – því fé er afl þeirra verka sem
fram skal koma, sagði gamli Cicero fyrst-
ur manna. Engin ástæða er til að amast
þar við eðlilegum breytingum, annars-
konar nýtingu, verslun og viðskiptum,
enda eru mörg þessara hverfa einmitt
til orðin utan um ýmiskonar athafna- og
viðskiptalíf. En þau eru ekki Matador-spjald þar sem
gróðavonin ein á að ríkja.
Þessi hverfi – söguleg byggð – hafa alveg sérstakt
gildi, fyrir íbúa og starfsmenn, fólkið allt í borginni
eða bænum, og oft alla Íslendinga. Þetta eru svæðin
þar sem fjölskyldurnar koma á hvíldardögum, sem
ferðamenn sækja í, kjarnarnir þar sem við viljum
koma saman á mannamót, fagna áföngum eða minn-
ast liðinna stunda. Staðirnir sem tengja okkur og
sameina okkur.
Við erum nýrisin á fætur eftir hrunið og verkefnin
framundan eru sannarlega fjölmörg. Við megum
samt ekki gleyma að byggja Nýja-Ísland með góðum
gömlum gildum – virðingu fyrir liðnum kynslóðum
og tilliti til manneskjunnar í okkar öllum. Að ekki sé
minnst á þarfir ferðaþjónustu, rannsóknarstarfs og
þekkingarfyrirtækja.
Um leið og ég minni á fund Torfusamtakanna á
mánudaginn um skipulag og skaðabætur, á Sólon kl.
20, býð ég lesendum til göngu niður Laugaveginn á
morgun, laugardag – síðari prófkjörsdag Samfylk-
ingarinnar í Reykjavík. Með okkur gengur Guðjón
Friðriksson sagnfræðingur Reykvíkinga. Byrjum
á Hlemmi klukkan 11, og skoðum götu sem hefur
tengt okkur í hálfa aðra öld.
Staðbundin pólitík
Reykjavík kæra Reykjavík
Mörður Árnason
alþingismaður
Úr öðru sætinu í fjórða
Sigmundur Ernir Rúnarsson alþingis-
maður hafnaði í fjórða sæti í
prófkjöri Samfylkingarinnar í
Norðausturkjördæmi en hann
var annar á lista flokksins í
síðustu alþingiskosningum.
Flokkurinn fékk þrjá þingmenn í
kjördæminu í síðustu kosningum.
Ólíklegt er því að Sigmundur Ernir
nái inn á þing í kosningunum í vor.
Hann tók úrslitunum þó af karl-
mennsku og sagðist taka
fjórða sætið.
Hafði betur í toppslagnum
við Katrínu
Árni Páll Árnason alþingismaður
sigraði í flokksvali Samfylkingarinnar
í Suðvesturkjördæmi en úrslit lágu
fyrir um helgina. Fyrirfram var litið á
kosninguna sem styrkleikamælingu
fyrir formannskjör flokksins milli Árna
Páls og Katrínar Júlíusdóttur efnahags-
og fjármálaráðherra sem hafnaði
í öðru sæti. Árni Páll hlaut 130
atkvæðum fleiri atkvæði en
Katrín í fyrsta sætið.
Góð vika
fyrir
Árna Pál Árnason alþingismann
SlæM vika
fyrir
Sigmund Erni Rúnarsson alþingismann
24 viðhorf Helgin 16.-18. nóvember 2012