Læknablaðið - 01.04.1919, Qupperneq 11
LÆKNABLAÐIÐ
57
óskorinn, úr ööruin sjúkdómi, og post mortem sást ekkert kalk, þótt
sullurinn væri svona gamall.
Hitt tel eg líklegri skýringu, að svona fáir ungir sullir hafi lent hjá
mjer á þessu tímabili af því aS veikin sé i mikilli rénun hér á landi, svo
að síðari árin sýkist í raun réttri tiltölulega miklu færri en áður; þessa
sulli, sem eg hefi átt við á þessu tímabili, hafa sjúklingarnir flestir geng-
ið með tugum ára saman. Af þeim mörgu sullurn, sem mynduSust fyrir
t. d. 30 árum, voru margir skornir ungir, eins og eldri sjúkrasögum-
ar sýna, en nokkrir knúðu ekki sjúklingana til læknis fyr en þeir voru
orSnir gamlir, og innan skams mun einnig sjúklingunum meS gamla
sulli fækka.
Hinu vil eg alls ekki neita, að þar sem fátt er um lækna og erfitt aS
ná til þeirra, eins og hér er víSa enn, má búast viS, aS sjúklingar fresti
því fremur aS leita læknis, en þar sem þeir eru svo aS kalla á hverju
strái. Yfirleitt hygg eg, aS íslendingar séu harSgerSir og ekki uppnæm-
ir viS hvern verkjastinginn, og má vera, aS það sé nokkru um valdandi
um það, hve margir sullasjúklingar koma seint á skurSarborSið.
Þá er eitt enn. Jafnvel þótt sjúklingur leiti læknis áSur en sullurinn
er orSinn gamall, er ekki víst, aS læknir þekki veikina. ÞaS er ekkert
áblaupaverk oft og einatt. Vott þess má meSal annars sjá af því, aS í
2 þeim sjúklingum, sem hér ræSir um, og sem dóu eftir sullaskurSi, fund-
ust post mortem fleiri sullir en þeir, sem vart hafSi orSiS. Þeir höfðu
ekki einu sinni fundist um leiS og skoriS var.
Og ekki skulum viS treysta því, aS RöntgenskoSun veiti okkur mikinn
styrk í þessu efni. SiSan eg átti kost á henni, hefi eg iSulega reynt hana,
til þess aS sjá, hvernig hún gæfist, og aS eins einu sinni hefir myndin
sýnt sull, sein ekki vitnaSist um á annan hátt, enda var belgurinn þar
sýnilega mikið kalkaður. Ef svo er ekki, gefa sullir í lifrinni enga skugga,
og upp á viS sjást takmörk þeirra engu betur en meS percussio. ÖSru máli
er aS gegna um lungnasulli. Þeir kasta skugga á Röntgenmynd, og þar
má vænta gagns aS RöntgenskoSun.
En þaS er auSvitaS, aS þeim mun erfiðara sem það getur veriS að
þekkja sullaveiki, þeim mun meira verSum viS læknarnir að vanda okk-
ur viS rannsóknina, því aS á þvi er enginn efi, aS horfur fyrir skurS-
lækningu eru stórum betri á ungum sullum en gömlum, og um þetta verða
læknar aS fræSa fólk.
3. SullaSgerSirnar á þessum 50 sjúklingum voru sem hér segir:
Dilatatio fistulae et excochleatio calcis .. ^............. 1
Echinococcotomia simplex (ext.) ........................... 1
— — ad modum Thornton-Bobrow 1
— abdominalis ............................... 6
— rectalis .................................. 1
— transpleuralis ............................ 5
Hemithyreoidektomia ....................................... 1
Laparotomia explorativa abdominalis ....................... 1
— — transpleuralis ..................... 1
Flyt 18