Læknablaðið - 01.06.1935, Qupperneq 7
LÆKNAB LAÐIÐ
21
isins, og það meira að segja aðili,
sem lítur á þetta santband þeirra
algerlega verslunaraugum, sem sé
þeim, hve lítið þarf hver einstak-
ur sjúklingnr eða umsækjandi
um inntöku i samlagið á lækni,
lyfjum, sjúkrahúsi etc. að halda,
og hvað er unt að fá lækn-
irinn til þess að láta honum lækn-
ishjálp ódýrt í té. Þessi aðilji
verslar m. ö. o. með vinnu lækn-
isins og hefir sama markmið og
öll verslun, að græða á því, sem
verslað er með (til þess svo að
mega sín meir á eftir).
Það er auðvitað, að frá beggja
ísjónarmiði séð, (bæði læknis og
sjúklings eða untsækjanda) er
þessi milliliður óheppilegur og
hefur reynst óþarfur frá upphafi
sögu læknisfræðinnar fram undir
árið 1900 e. Kr. Það mun ekki
vitað annað en að yfirleitt hafi
sjúklingum og læknum jafnan tek-
ást að koma sér saman milliliða-
laust, því aðal codex ethicus allra
lækna hefur haldist óbreyttur um
allar aldir frá dögum Hippokrat-
esar til þessa dags.
Eftir að sjúkrasamlögin urðu til
og stjórnmálamenn fóru að spekú-
lera í meðlimum þeirra sér til
framfæris, hefir sambandið á milli
sjúklings og læknis breyst. Hinir
óhlutvöndu meðal stjórnmála-
mannanna hafa reynt að smeygja
inn tortryggni og sumpart hatrihjá
(sjúklingunum) samlagsmeðlim-
unum (og almenningi) gagnvart
læknununt, sem fólkið þó verður
fyrr eða síðar að eiga líf sitt und-
ir að meira eða rninna leyti. Fólk
verður því miður oft ekki vart við
hvaða skaða þessir pólitísku eitur-
byjrlarar gera, fyrr en á þeirri
örlagastundu, sent það verður að
gefa sig lækni á vald. Og þegar
röðin kemur að þeim sjálfum,
þessunt mönnum, sent sifelt eru að
rægja læknastéttina, þá fá lækn-
amir fyrst að sjá hinar sönnu rag-
geitur og lítilménni. Það er ein-
kennileg tilfinning og ógeðfeld
læknunum.sent fylgir því að fyrir-
finna slík litilmenni, þó geðfeldn-
iskendin við að hjálpa þeirn sé
(rnáske) nokkurnveginn sú sama
og öðmm mönnum yfirleitt, sem
læknisins leita. Þessum mönnum
er engin vorkunn, þó þeir þurfi að
leita læknisins í kvíða og angist
(og oft of seint), því í rauninni
vita þeir að læknarnir gera ávalt
sitt besta (og þeir öfunda þá oft
af því). En öðmm mönnum er
oft vorkunn að leita læknis, þeim,
sem lengi hefir verið borið á borð
fyrir tortryggni, hatur og öfund
gagnvart læknunum alment eða
einhverjum einstökum sérstaklega.
Þessu fólki þurfa læknarnir að
hjálpa, ekki aðeins við sjúkdóma
þess, heldur líka við þeirri psyk-
isku infektion, sem þeir hafa orð-
ið fyrir, og mun það flestum lækn-
um alveg sérstaklega geðfelt. En
tortryggni sú, sem komið hefir
verið inn hjá fólki þessu, verður
oft til jtess að jtað kveinkar sér
i lengstu lög við að leita læknis
og verður því þess vegna oft ó-
beinlinis að fjörtjóni.
Eina leiðin til jtess að draga úr
þeim illu áhiifum, sem þessir
menn hafa haft, sem hafa verið
að reyna að ríra samband sjúk-
lingu og læknis, er sú að útiloka
leikmannsmilliliðina á milli sjúk-
lings og læknis, láta þá útkljá sín
mál íhlutunarlaust, eins og verið
hefir frá elstu tímum. Og ef menn
vilja tryggja sig gegn áföllum af
sjúkdómsvöldum,þá ætti sú trygg-
ing að verða hjá læknunum sjálf-
um. í framkvæmdinni gæti þetta
t. d. orðið með svipuðum hætti
og sumt fólk hér í bæ nú
tryggir sér læknishjálp hjá S. R.