Bændablaðið - 17.10.2013, Qupperneq 28
28 Bændablaðið | Fimmtudagur 17. október 2013
„Okkur þykir afskaplega vænt
um hversu annt bæjarbúum er
um Kjarnaskóg,“ segir Ingólfur
Jóhannsson, framkvæmdastjóri
Skógræktarfélags Eyfirðinga.
Mikill fjöldi fólks leggjur leið sína
í skóginn, en áætlað er að um eða
yfir 200 þúsund gestir komi þangað
árlega.
Skógræktarfélagið vann að ræktun
Kjarnaskógar á eigin vegum til ársins
1972, en það ár tók Akureyrarbær
við rekstrinum og gerði skóginn að
útivistarsvæði Akureyringa í samstarfi
við félagið, en starfsmenn þess sjá
um allar framkvæmdir,skipulag og
hirðingu á svæðinu. Ingólfur segir
samstarfið einkar farsælt og að
Kjarnaskógur hafi verið fyrirmynd
annarra slíkra verkefna víða um
land. Starfsmenn Skógræktarfélags
Eyfirðinga eru fjórir árið um kring
en fjölgar eðlilega yfir sumartímann
þegar mest er umleikis og bætast þá
jafnan tíu starfsmenn við.
Við upphaf skógræktar í landi
Kjarna, sem þá var bær innan
Akureyrar, var landið skóglaust
með öllu. Það var nýtt til beitar,
slægna og kartöfluræktar en hafist
var handa fyrir ríflega hálfri öld að
planta skógarplöntum í landið og það
friðað. Í áranna rás hefur æ meira
landrými verið bætt við og skógurinn
stækkað. Hann er nú á um 800 ha
svæði og segir Ingólfur að landrými
sé uppurið, en áfram sé gróðursett í
skóginn inn á milli og eru menn þá
einkum og sér í lagi að prófa nýjar
tegundir eða gera tilraunir af öðru
tagi.
Samfelldur skógur frá
Kjarnaskógi norður í
Krossanesborgir
Ingólfur segir að unnið sé eftir áætlun
sem gangi út á að rækta samfelldan
skóg frá Kjarnaskógi í suðri og norður
að friðlandinu í Krossanesborgum
í norðri. Naustaborgir taka við af
Kjarnaskógi og þá Hamraborgir,
„við erum komnir norður að
Glerá og höldum ótrauð áfram að
klæða Akureyri í Græna trefilinn
svonefnda,“ segir Ingólfur, en ofan
byggðar í bænum, norðan við Glerá
er markmiðið að fara eins hátt í
hlíðar og skilyrði leyfa. „Þetta er
næsta stóra verkefni okkar og við
hlökkum til að takast á við það.“
Hann segir að fjölbreytni verði í
fyrirrúmi, „trefillinn“ samanstandi
ekki eingöngu af trjágróðri heldur
verði reynt að koma fyrir opnum
svæðum inni á milli þannig að til að
mynda þeir sem hafi hug á að tína ber
eða sveppi hafi einnig landrými fyrir
sig. Þá sé á stefnuskránni að koma
fyrir áningarstöðum. „Við reynum
að huga að samspili allra þátta og að
sem flestir geti notið útivistar og sinnt
áhugamálum sínum,“ segir Ingólfur.
Umfangsmikið gróðurstígakerfi
Aðstaða til útivistar í Kjarnaskógi
er einstök og þar geta allir fundið
eitthvað við sitt hæfi. Þar eru
leikvellir sem laða að sér börn á
öllum aldri, trimmtæki, upplýst
göngubraut með skíðaspori að
vetrum og göngustígakerfið sem
Einstök aðstaða til útivistar í Kjarnaskógi:
Um 200 þúsund gestir
koma í skóginn árlega
Skógræktarfélag Eyfirðinga hefur
umsjón með 11 skógarreitum
Skógræktarfélag Eyfirðinga er eitt
elsta starfandi skógræktarfélag
landsins, stofnað 11. maí árið
1930 og eru félagsmenn ríflega
400 talsins. Félagið hefur umsjón
með 11 skógarreitum og er
Kjarnaskógur þeirra stærstur,
um 800 ha í allt á svæði sunnan
Glerár. Reitirnir eru víða í
Eyjafirði og eiga það sameiginlegt
að Skógræktarfélagið hefur haft
frumkvæði að friðun þeirra og
annast gróðursetningu í þá.
Vaðlaskógur handan Akureyrar er
48 ha að stærð, en með samningum
við landeigendur fjögurra jarða
gegnt Akureyri var brotið blað í
sögu skógræktar í Eyjafirði og
jafnvel landinu öllu. Aldrei hafði
áður verið stofnað til skógræktar á
jafn stóru skóg- eða kjarrlausu landi
fyrr og sáralítil reynsla var á þeim
tíma af ræktun skóga á bersvæði.
Leyningshólar við mynni Villinga-
dals innarlega í Eyjafirði eru einstök
náttúruperla í Eyjafirði, alls um 100
ha svæði þar sem finna má einu
leifar náttúrulegs birkiskógar sem
eftir eru í héraðinu og ná að mynda
samfelldan skóg.
Garðsárreitur, 7 ha svæði í mynni
Garðsárdals, þar var fyrsta skóg-
ræktarverkefni félagsins unnið,
friðun birkileifa í Garðsársgili þar
sem Þverá rennur um hrikalegt
gljúfur. Með þessari aðgerð hófst
nýr kafli í sögu skógræktar við
Eyjafjörð.
Laugaland, um 100 ha svæði þar
sem unnið hefur verið við skógrækt
frá árinu 1980. Á 30 ára tímabili
fóru stúdentsefni frá MA í gróður-
setningarferðir að Laugalandi að
loknu síðasta prófi og lætur nærri að
í þessum ferðum hafi verið gróður-
settar 60.000 plöntur.
Miðhálsstaðir, 70 hektara svæði
þar sem ræktaður hefur verið
upp fallegur skógur. Lengi voru
Miðhálsstaðir annálað berjaland
en síðustu ár hefur dregið mjög
úr berjasprettu vegna þeirra
gróðurfarsbreytinga sem orðið
hafa við friðun og ræktun. Í staðinn
eru nú á Miðhálsstöðum gjöfular
furusveppaslóðir.
Hánefsstaðaskógur í Svarfaðardal
er 12 ha að stærð, frábært útivistar-
svæði í fjölbreyttu og fallegu
umhverfi. Þar eru göngustígar,
leiktæki, grillaðstaða og fjölmargar
trjátegundir prýða skóginn.
Bjarkarreitur í Eyjafjarðarsveit er
lítill skógarreitur, um 1,8 hektarar
að stærð. Reiturinn hefur ekki
verið opnaður sem útivistarsvæði
en öllum er þó frjálst að fara þar
um eins og um aðra reiti félagsins.
Botn í Eyjafjarðarsveit er 7,5
hektara skógarreitur sunnan við
Hrafnagil þar sem plantað hefur
verið um 30 þúsund plöntum.
Melgerðismelar í Eyjafjarðarsveit.
Árið 1990 var tekið frá land þar
undir Landgræðsluskóga og ári
síðar var gert átak í að planta í
svæðið, einkum lerki sem best
þrífst á fremur rýru landi. Ofan
vegar er nokkuð stórt samfellt
svæði en neðan vegar skiptist
svæðið í nokkrar minni einigar á
milli reiðvalla og beitarhólfa.
Háls og Saurbær, þar sem
skógræktarfólki gefst kostur á að fá
leigt land undir eigin skógrækt. Nú
stunda um 50 aðilar, einstaklingar,
fyrirtæki, félög og stofnanir
skógrækt á Hálsi. Fyrir nokkru
var gengið frá samningum um
leigu á óræktuðu landi jarðarinnar
Saurbæjar, sem liggur að Hálsi. Þar
bætast við um 150 hektara lands
til skógræktar og er þegar farið að
leigja hluta þess lands til áhugafólks
um skógrækt.