Læknablaðið - 15.04.1980, Blaðsíða 10
76
LÆK.NABLAÐ1Ð
ákveðið að ein eftirlitsstofnun sjái um fram-
kvæmd laganna«. Tillögur pessar gerðu ráð
fyrir, að nefndin yrði skipuð jafn mörgum
fulltrúum launpega og vinnuveitenda. Hinn 22.
júní barst svar forsætisráðherra, par sem frá
pví er greint, að ríkisstjórnin hafi fallist á
áðurgreindar tillögur aðila vinnumarkaðarins
m.a. að skipa nefnd til að semja lög um
aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á vinnustöð-
um.
Nefndin var síðan skipuð með 3 fulltrúum
frá ASÍ, tveim frá VSÍ og einum frá VMS,
fulltrúa frá Öryggiseftirliti, Heilbrigðiseftirliti
og Félagsmálaráðuneyti, en fulltrúi félagsmála-
ráðuneytisins Hallgrímur Dalberg var jafn-
framt formaður nefndarinnar.
Nefndin hóf störf 21. september 1977 og
lauk samningu frumvarps um aðbúnað, holl-
ustuhætti og öryggi á vinnustað 20. apríl 1979
eftir alls 60 fundi í starfsnefnd og aðalnefnd.
Var frumvarpið pegar í stað sent félagsmála-
ráðherra, sem lagði pað fyrir pingið án breyt-
inga. Er rétt að fram komi, að aðilar vinnu-
markaðarins eru sammála um öll atriði pessa
frumvarps, enda er pað að öllu leyti í samræmi
við samkomulag aðila frá 18. apríl 1977.
Ég hef eytt nokkrum tíma í að rekja
sögulegan aðdraganda frumvarps pess til laga
um aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á vinnu-
stöðum, sem nú liggur fyrir. Virtist mér pað
nauðsynlegt til skilnings á frumvarpinu sjálfu
og peirri meginstefnu, sem par kemur fram.
Skal nú vikið að nokkrum efnispáttum
frumvarpsins, sem skipta verulegu máli frá
sjónarhóli vinnuveitenda.
1. í frumvarpinu er lögð megináherzla á að
eftirlit með aðbúnaði, hollustuháttum og
öryggi á vinnustað verði sem allra mest
innan fyrirtækjanna sjálfra og atvinnurek-
endur og starfsmenn skipuleggi sameigin-
lega ráðstafanir á vinnustöðum, er varða
aðbúnað, hollustuhætti og öryggi. Að mati
atvinnurekenda er hér um að ræða kjarna
peirrar nýbreytni, sem í frumvarpinu felst
og mestar vonir eru bundnar við.
2. Gert er ráð fyrir að ein eftirlitsstofnun sjái
um framkvæmd laganna í stað peirra, sem
nú heyra undir ýmis ráðuneyti, en af peirri
skipan er vægast sagt afar slæm reynsla.
3. Þeim fyrirtækjum, sem skylt reynist að
framkvæma úrbætur á aðbúnaði hollustu-
háttum og vinnuumhverfi skal skv. frum-
varpinu veitt lán til að framkvæma úrbæt-
urnar til að kaupa nauðsynleg tæki í pví
skyni. Þetta ákvæði ætti að geta stutt að
raunhæfri framkvæmd.
4. I frumvarpinu er reynt að forðast skörun
við önnur lög og skilgreina hugtök, sem um
er fjallað eins markvisst og nákvæmlega og
kostur er. Þetta atriði hefur mikla pýðingu
að mati atvinnurekenda.
5. Við samningu frumvarpsins hafa einungis
verið hafðar í huga íslenzkar aðstæður.
Nefndin hefur pó að sjálfsögðu kynnt sér
rækilega og haft til hliðsjónar nýlega lög-
gjöf um sama efni í Danmörku, Noregi og
Svípjóð.
6. Vinnuveitendur telja rétt, að félagsmálaráð-
herra fari með yfirstjórn pessara mála og
leggja í pví sambandi ríka áherzlu á að hér
er um félagsleg viðfangsefni að ræða.
7. Frumvarpið gerir ráð fyrir að Vinnueftirlit-
ið verði sjálfstæð stofnun, með jafnri stjórn-
araðild frá ASÍ annars vegar og VSÍ og
VMS hins vegar, ásamt einum fulltrúa án
tilnefningar. Þessa skipan telja vinnuveit-
endur eðlilega og nauðsynlega til að tryggja
virkt og raunhæft samstarf vinnuveit-
enda og launpega á peim sviðum, sem af-
mörkuð eru í frumvarpinu.
8. I frumvarpinu er lögð rík áherzla á nauðsyn
náins samstarfs allra peirra aðila, sem hafa
eftirlit með vinnustöðum til pess að koma í
veg fyrir tvöfalt og oft margfalt eftirlit með
sama vinnustað eins og nú vill verða.
Á peim tíma sem ég hef til umræðu er enginn
vegur að ræða að nokkru gagni marga efn-
ispætti frumvarpsins.
í raun hefur sýnt sig, að atvinnurekendur
eru jákvæðir gagnvart efni pess og hafa
sampykkt að taka á sig bæði kostnað af starfi
Vinnueftirlitsins og frumkvæðisskyldu um
virkt samstarf innan fyritækja sinna bæði
almennt sva og milli öryggistrúnaðarmanna
og öryggisvarða og innan öryggisnefnda.
Ástæðurnar fyrir pví að atvinnurekendur
vilja taka á sig allar pær skyldur, sem frum-
varpið gerir ráð fyrir, er án alls efa vilji peirra
til að búa starfsfólki sínu manneskjulegt og
öruggt umhverfi og raunveruleg viðurkenning á
siðferðilegri ábyrgð pess, sem hefur með
höndum atvinnurekstur. Vitur atvinnurekandi
veit líka vel að með auknu öryggi starfsmanna
og bættri heilsugæzlu verða færri vinnuslys og
minni fjarvistir vegna veikinda, svo að tilætluð
framkvæmd frumvarpsins gæti haft í för með
sér beinan hagnað fyrir fyrirtæki hans.
Það er von peirra atvinnurekendasamtaka,