Dagblaðið Vísir - DV - 09.03.2007, Side 17

DV Fréttir föstudagur 9. mars 2007 17
Sálin var froSin
hljóðandi fram að leita að uppeldis-
móður minni, fann hana í þvottahús-
inu og sagði henni hvað hafði gerst.
Hún brást ákveðið við þessu og rak
manninn á dyr. Sumarið eftir var ég
í vinnu á Sólheimum í Grímsnesi og
er ég kem eitt sinn heim í helgarleyfi
er maðurinn búinn að hreiðra um sig
aftur á skrifstofunni, með sælgætis-
kassann á borðinu.“
Lögerfingjar vellauðugs afa
Afi Jóhönnu Karl Johann Svend-
sen var stofnandi skipasmíðastöðvar
í Neskaupstað, vellauðugur maður.
Eini erfingi hans var faðir Jóhönnu.
„Undrun mín var mikil þegar
pabbi hringdi í mig nokkrum árum
eftir að ég losnaði af Kumbaravogi
og sagði mér að ég og systkini mín
ættum arf eftir afa okkar. Þegar ég
spurði hvernig það mætti vera sagði
hann mér að uppeldisforeldrar mín-
ir hefðu komið að máli við sig daginn
eftir að afi dó og haft með sér arfsafs-
al, sem þau báðu pabba að undirrita.
Þau bentu honum á að gerði hann
það ekki, myndi ríkið hirða arfinn
upp í ógreidd meðlög sem þau sögðu
að pabbi skuldaði með okkur. Pabbi
undirritaði skjalið, enda fárveikur
alkóhólisti, sem vissi ekki betur. Ég
hafði samband við Kristján og spurð-
ist fyrir um arfinn, en hann sagði mér
að því miður hefði ekki verið neinn
arfur þar sem pabbi hefði verið bú-
inn að drekka eigur afa allar út og það
væri vafamál hvort það væru til pen-
ingar fyrir útför afa. Pabbi sagði mér
að þetta væri alls ekki rétt og benti
mér á að panta fund hjá lögfræð-
ingnum sem Kristján réð til að skipta
búinu. Á fundinum voru ásamt mér,
Kristján og sonur hans Halldór Jón.
Lögfræðingurinn sýndi mér pappí-
ra og eftir að hafa skoðað þá sá ég að
ekki var neitt í dánarbúinu. Ég veit
það núna að þessir pappírar hafa
verið sérútbúnir fyrir þennan fund
með röngum upplýsingum.“
Hvað varð um arfinn?
Nokkrum árum síðar lést Agnar,
faðir Jóhönnu. Þegar Jóhanna mætti
til sýslumanns til að ganga frá dánar-
búi hans, runnu á hana tvær grímur.
„Þá fór ég að velta fyrir mér hvern-
ig á því stæði að við hefðum aldrei
verið látin undirrita neitt í sambandi
við dánarbú afa. Ég leitaði til lögfræð-
ings og þá kom í ljós að við hefðum
aldrei fengið neina erfðafjárskýrslu
eftir afa. Ég hafði ekki hugmynd um
hvað „erfðafjárskýrsla“ væri og vissi
ekkert um erfðamál.“
En erfðafjárskýrsluna eftir afa sinn
fékk hún í hendur.
„Þá sá ég svart á hvítu að afi hafði
látið eftir sig umtalsverða fjárhæð.
Ennþá trúði ég á Kristján á Kumbara-
vogi, hringdi í hann og bað hann að
grennslast fyrir um það hjá lögfræð-
ingnum hvað hefði orðið um arfinn
okkar. Ég heyrði ekkert frá Kristjáni
eftir það.“
Þegar engin svör bárust kom Jó-
hanna þeim skilaboðum til Kristj-
áns að hún hygðist sækja málið fyrir
dómstólum og gaf honum nokkurra
daga frest til að afgreiða málið.
„Hann lét ekkert í sér heyra,“ seg-
ir hún og þagnar stutta stund. „Ég
stóð við mitt og við tóku nokkurra ára
málaferli. Málið var fyrst tekið fyrir
hjá Héraðsdómi Austurlands, enda
hafði afi alltaf verið búsettur í Nes-
kaupstað, þaðan fór það fyrir Hæsta-
rétt sem vísaði því „heim í hérað“,
til Héraðsdóms Suðurlands. Kristj-
án hélt því fram að lögfræðingurinn
hefði tekið arfinn, lögfræðingurinn
hélt því fram að Kristján hefði hirt
arfinn, enda hefði Kristján verið fjár-
haldsmaður okkar. Ég vissi ekki þeg-
ar afi dó hversu sterkefnaður hann
hafði verið, en það vissi Kristján hins
vegar.“
Góður, guðhræddur maður
Hún segir að Kristján hafi gefið
sér þá útskýringu í upphafi að hann
hafi ætlað að gera þeim systkinunum
greiða með því að láta föður þeirra
afsala sér erfðaréttinum.
„Kristján óð inn í málin, án þess
að spyrja okkur nokkurs, réði lög-
fræðing í skiptin og lét þar að auki
senda til sín persónulega muni úr
dánarbúinu. Þeirra á meðal voru
skartgripir og önnur verðmæti, sem
enn hafa ekki ratað í okkar hendur.
Vert er að vekja athygli á því að þegar
afi dó var ég orðin lögráða, en í erfða-
fjárskýrslunni er ég skráð ári yngri en
ég var - semsagt ekki lögráða sam-
kvæmt henni. Kristján tók þarna við
fjármunum úr dánarbúinu, leysir út
verðbréf og annað. Hann lét hrein-
lega eins og hann væri erfinginn að
þessu öllu. Það að hann gekk ekki
strax í það að athuga með fjármunina
þegar ég hafði loksins fengið erfðafjá-
skýrsluna segir mér að hann var pott-
urinn og pannan í þessu öllu sam-
an,og ætlaði sér aldrei að láta okkur
hafa krónu af okkar eigin arfi.Hvernig
getur maður verið svo illa innrættur
að láta sín eigin uppeldisbörn standa
í margra ára málaferlum?“ spyr hún
og í fyrsta sinn í viðtalinu örlar á reiði
hjá Jóhönnu. „Það er nú meiri vænt-
umþykjan sem kom fram hjá þessum
manni, sem reynir nú að leika þenn-
an góða, guðhrædda mann sem allt
gott vill gera!
Enn er spurt: Hvar eru milljón-
irnar?
Jóhanna er síður en svo á því að
láta deigan síga, þótt hún hafi þurft
að gera hlé á málaferlunum, þegar
hún hafði hvorki fjáhagslegt bolmagn
né andlegt þrek til að berjast meira.
„Ég er ekkert hætt,“ segir hún
ákveðið. „Hver einasta manneskja
með siðferðiskenndina í lagi væri
fyrir mörgum árum búin að sjá sóma
sinn í því að ganga frá þessu máli.
Ég veit í dag að þau hjónin lugu því
að pabba að hann væri meðlags-
skyldur. Við vorum dæmd af for-
eldrum okkar og pabbi skuldaði því
engin meðlög með okkur. Hvernig
átti pabba að óra fyrir því að þess-
ar guðhræddu persónur sem sátu á
mótu honum væru að ljúga að hon-
um til að fá hann til að afsala sér
erfðarétti svo þau gætu sjálf sölsað
undir sig dánarbúið? Það hvarlaði
ekki eitt andartak að honum að vé-
fengja orð þeirra. Afi minn Karl Jo-
hann Svendsen var stofnandi skipa-
smíðastöðvar á Neskaupstað,hann
átti hlutabréf í fjölmörgum fyr-
irtækjum, verðbréf og innistæð-
ur í banka er hann lést og pabbi
var einkasonur þeirra ömmu. Það
var því eftir miklu að slægjast. Þau
hjónin höfðu svo sannarlega und-
irbúið sig vel þar sem að skjöl voru
tilbúin til undirritunar daginn eftir
að afi dó. Pabbi lá vel við höggi. Var
að jafna sig eftir fyllerí á Hlaðgerð-
arkoti þegar þau birtust þar, faðir
hans nýlátinn og pabbi uppfullur
af samviskubiti yfir því að hafa ekki
staðið sig gagnvart börnum sínum.
Hann hafði þurft að horfa á eftir
þeim í hendurnar á bláókunnugu
fólki sem nú var mætt þarna til þess
eins að gera enn betur við börnin
hans! Meðan á málaferlunum stóð
lét ég reikna út hjá Seðlabankanum
andvirði arfsins, sem kemur fram
á erfðafjárskýrslunni, og án drátt-
arvaxta nemur sú fjárhæð ríflega
30 milljónum. Í niðurstöðu Hér-
aðsdóms Suðurlands segir í dóms-
orði að okkur erfingjunum beri að
sanna það hver leysti út fjármuni
afa. Þess ber að geta að liðin voru
rúm tuttugu ár frá andláti afa þeg-
ar þessi dómur lá fyrir, ég búin að
standa í margra ára málaferlum og
ekki hvarflaði að Kristjáni þegar
þessi niðurstaða lá fyrir að aðstoða
mig. Hvers vegna ekki?” spyr hún
og leggur fram afrit af dómi Hér-
aðsdóms Suðurlands frá 5. nóvem-
ber 2001. “Hér kemur til dæmis fram
að í málinu lá frammi ljósrit hluta-
bréfs í Iðnaðarbanka Íslands á nafni
afa, c/o Sigurður Georgsson, sem var
lögmaður Kristjáns. Hér stendur líka
að Sigurður Georgsson hafi í nokk-
ur ár fengið sendar arðgreiðslur af
bréfi þessu. Ég hef að sjálfsögðu kært
þennan lögmann. Það er líka óum-
deilt samkvæmt dómnum að Kristj-
án fór þess á leit við pabba að hann
afsalaði sér arfi í hendur barna sinna
og að hann hafi falið lögmanninum
Sigurði Georgssyni að hlutast til um
skipti á dánarbúinu. Hins vegar var
Kristján sýknaður af kröfum okkar
og þar stóðu orð gegn orði. En ein-
hvers staðar er að finna pappíra með
nafni þess sem leysti út peningana
af bankareikningi afa. Sú undirskrift
mun finnast. Og það er alveg sama
hversu mörg símtöl ykkur berast um
frábært atlæti á Kumbaravogi, mín
skoðun er sú að uppeldisheimil-
ið, eins og það var rekið,var fyrst og
fremst þaulskipulögð gróðastarf-
semi.“
„Þá sá ég svart á hvítu að afi hafði látið eftir sig umtalsverða fjárhæð.
Ennþá trúði ég á Kristján á Kumbaravogi, hringdi í hann og bað hann
að grennslast fyrir um það hjá lögfræðingnum hvað hefði orðið um
arfinn okkar. Ég heyrði ekkert frá Kristjáni eftir það.“
Hamingjusöm hjá mömmu og pabba
„Hér sést hversu glatt barn ég var. myndin var tekin
þegar ég var fjögurra ára,“ segir Jóhanna.
Vansæl „Þarna var ég níu ára og
algjörlega frosin. sængin var hlý en
það var eina hlýjan sem ég upplifði á
Kumbaravogi.“
HVar Er arfurinn?
Jóhanna og bróðir hennar hafa tvívegis stefnt Kristjáni friðbergssyni.
Í úrskurði dómsins segir að óumdeilt sé að Kristján hafi farið fram á
að faðir þeirra afsalaði sér arfi í hendur barna sinna. „Hvar eru
peningarnir?“ spyr Jóhanna.