Vesturland - 26.09.2013, Page 8

8 26. september 2013
Sandsílaleiðangur Hafrannsóknastofnunarinnar:
Talsvert af seiðum í Faxaflóa
Fyrr í sumar lauk ellefu daga sand-sílaleiðangri Hafrannsóknastofn-unar á rannsóknaskipinu Dröfn
RE-35. Farið var á fjögur svæði í Breiða-
firði, Faxaflóa, svæðið við Vestmanna-
eyjar að Vík og svæði út af Ingólfshöfða.
Þetta er áttunda árið sem farið er í slíkan
leiðangur, en markmiðið er m. a. að
meta breytingar í stofnstærð og afla
upplýsinga um styrk árganga sandsílis.
Eins og í fyrra fékkst talsvert af
seiðum í Faxaflóa, en nú var magnið
minna og seiðin smærri. Á öðrum
svæðum fékkst minna af seiðum. Við
mat á nýliðun í stofninn hefur verið
stuðst við fjölda eins árs sandsíla. Á
síðasta ári varð nokkuð vart seiða og
því eftirvænting að sjá hvernig seiðin
mundu skila sér sem eins ár síli sumarið
2013. Í leiðangrinum á Faxaflóa 2012
fékkst mesti fjöldi seiða frá því að athug-
anir hófust árið 2006, en ekki er að sjá að
þau skili sér sem eins ár síli svo nokkru
nemi og því ekki að vænta betri ný-
liðunar í stofninn af árangi 2012. Leiða
má að því líkum að seiðin hafi strax lent
í miklu afráni frá fiskum eins og makríl,
hvölum og sjófuglum þó ekki liggi fyrir
nein gögn þar að lútandi. Aðrar mögu-
legar skýringar á lélegri nýliðun gætu
verið lítið æti, óhagstætt hitastig sjávar
eða önnur umhverfisáhrif.
Lítið fékkst af eldra síli á öllum
svæðum, enda eru þeir árgangar sem
ættu að vera uppistaðan í stofninum
mjög litlir og virðist 2007 árgangurinn
sem hefur verið uppistaðan í stofninum
undanfarin ár enn vera til staðar. Við
eðlilegt ástand væri vægi þessa ár-
gangs orðið óverulegt, en þetta er eini
árgangurinn sem hefur skilað nýliðun
sem eitthvað hefur kveðið að frá því
athuganir hófust. Leiðangurinn gefur
því ekki vísbendingar um að sand-
sílastofninn sunnan- og vestanlands
sé að rétta úr kútnum, en til að það
gerist verður nýliðun sandsílis að vera
góð, sambærileg eða betri en árið 2007,
nokkur ár í röð.
Þessar fyrstu niðurstöður eru háðar
óvissu því þær eru eingöngu byggðar
á lengdarmælingum á síli en ekki á
aldurslesningum. Vöxtur á milli ára er
breytilegur hjá síli og einnig er mikill
breytileiki í lengd eftir aldri innan árs
og milli svæða. Á næstu mánuðum fara
fram aldursgreiningar á sýnum ársins
og frekari úrvinnsla. Það voru þeir Valur
Bogason og Kristján Lilliendahl sem
önnuðust þessar rannsóknir.
Útflutningur sjávarafurða árið
2012 nam 269 milljörðum króna
Árið 2012 voru fluttar út sjáv-arafurðir að verðmæti 269 milljarðar króna og jókst
verðmæti þeirra milli ára um 6,8%
og í magni um 11,3%. Eins og áður
er verðmæti þorsks langmest eða um
83 milljarður króna. Þar næst koma
uppsjávartegundir eins og loðna, síld
og makríll en hlutur uppsjávartegunda
var um 29% eða um 77,8 milljarður
króna. Í meðfylgjandi töflu má sjá
útflutningsverðmæti helstu tegunda.
Hlutur sjávarafurða af heildarverð-
mæti vöruútflutnings landsins var
42,4% og hlutur sjávarafurða af
heildarverðmæti útflutnings á vöru
og þjónustu var 26.6%. Heildarverð-
mæti útflutningsframleiðslunnar á ár-
inu 2012 sem er samtala útflutnings
og birgðabreytinga jókst um 13,1%
frá árinu 2011 og nam tæpum 277
milljörðum króna.
Viðbótaraflamark
eykur byggðafestu
Með breytingu á lögum nr 116/2006 þann 25. júní 2013 samþykkti Alþingi að
Byggðastofnun skuli næstu fimm fisk-
veiðiár hafa til ráðstöfunar aflaheim-
ildir sem nema 1.800 þorskígildislestum
til að styðja byggðarlög í alvarlegum og
bráðum vanda vegna samdráttar í sjáv-
arútvegi. Byggðastofnun hefur mótað
eftirfarandi viðmið um úthlutun veiði-
heimilda samkvæmt þessari heimild.
Meginmarkmið verkefnisins er að auka
byggðafestu í þeim sjávarbyggðum
sem:
• standa frammi fyrir alvarlegum
og bráðum vanda vegna skorts á
aflaheimildum eða óstöðugleika í
sjávarútvegi,
• eru háðastar sjávarútvegi og eiga
minnsta möguleika á annarri at-
vinnuuppbyggingu,
• eru fámennar, fjarri stærri byggða-
kjörnum og utan fjölbreyttra vinnu-
sóknarsvæða.
• Í því skyni er stefnt að uppbyggingu
í sjávarútvegi sem skapar eða
viðheldur sem flestum heilsárs-
störfum fyrir bæði konur og karla við
veiðar, vinnslu og afleidda starfsemi
í viðkomandi sjávarbyggðum,
• stuðlar að sem öflugastri starfsemi í
sjávarútvegi til lengri tíma og dregur
sem mest úr óvissu um framtíð sjáv-
arbyggðanna.
Stjórn Byggðastofnunar hefur á
grundvelli greiningar á stöðu einstakra
byggðarlaga ákveðið að auglýsa eftir
samstarfsaðilum um nýtingu við-
bótaraflaheimilda til að stuðla að
meginmarkmiðum verkefnisins í eft-
irtöldum sjávarbyggðum sem falla að
ofangreindum viðmiðum; Breiðdalsvík
í Breiðdalshreppi, Drangsnes í Kald-
rananeshreppi, Flateyri í Ísafjarðarbæ,
Raufarhöfn í Norðurþingi, Suðureyri í
Ísafjarðarbæ og Tálknafjörður í Tálkna-
fjarðarhreppi.
Endanlegt val á 4-6 byggðum og
samstarfsaðilum mun byggja á eftir-
farandi þáttum:
• Trúverðugum áformum um útgerð,
vinnslu sjávarafurða eða aðra starf-
semi.
• Fjölda heilsársstarfa fyrir karla og
konur.
• Sem bestri nýtingu þeirra veiðiheim-
ilda sem fyrir eru í byggðarlaginu.
• Öflugri starfsemi til lengra tíma sem
dregur sem mest úr óvissu um fram-
tíðina.
• Jákvæðum áhrifum á önnur fyrirtæki
og samfélagið.
• Traustri rekstrarsögu forsvarsmanna
umsækjanda.
Frá leiðangri Hafrannsóknastofnunarinnar.
makríller vaxandi afurð í útflutningsverðmæti, 7,3% hlutdeild.
Tegund Milljónir
króna
Hlutfall
af heild
Þorskur 82.961 30,9%
Loðna 29.719 11,1%
Síld 25.551 9,5%
Makríll 19.568 7,3%
Karfi 19.252 7,2%
Ýsa 16.404 6,1%
Ufsi 12.476 4,6%
Rækja 11.092 4,1%
Grálúða 9.459 3,5%
Steinbítur 4.271 1,6%
Langa 3.644 1,4%
Kolmunni 2.844 1,1%
Humar 2.691 1,0%
Grásleppa 1.217 0,5%
Keila 1.193 0,4%
Skötuselur 1.171 0,4%
Skarkoli 1.095 0,4%
Gulllax 1.092 0,4%
Þykkvalúra 274 0,1%

Aðar tegundir 22.659 8,4%

Alls milljónir
króna/fob
268.632 100,0% Auglýsingasíminn er 578 1190