Hagtíðindi - 01.01.1986, Síða 34

30
1986
Fólksflutningar árið 1985.
Töflur um fólksflutninga innanlands og milli
landa voru fyrst gerðar fyrir árið 1961 og hefur
síðan verið birt grein um það efhi árlega í
Hagtíðindum, síðast í janúarbíaði 1985 fyrir árið
1984. í MannfjöldasMrslum árin 1961-/0 (Hag-
skýrslur íslands II, 61) eru ýtarlegar töflur og
skýringar fyrir þau ár.
Töflur um fólksflutninga eru gerðar hvert ár
eftir færslum þeirra einstaklinga íþjóðskrá, sem
vom skráðir 1. desember fyrra árs í ákveðnu
sveitarfélagi, en flytja lögheimili sitt þaðan á
næstu 12 mánuðum. Þar við bætast færslur þeirra
einstaklinga, sem fluttu til landsins á sama 12
mánaða tímabili. Ekki er talinn nema einn
flutningur lögheimilis hjá hveijum manni á ári, og
brottflutningsstaðurerþað sveitarfélag (eðaerlent
land), þar sem hlutaðeigandi átti lögheimili í byij-
un tímabilsins, en aðflutningsstaðurerþað sveitar-
félag (eða erlent land), þar sem hlutaðeigandi á
lögheimili I lok tímabilsms. Böm á 1. ári, önnur
en aðflutt frá útlöndum, em hér ekki talin með
(hvergi í byijun tímabilsins), né heldur dánir á
árinu (hveigi í lok tímabilsins), og ekki heldur
þeir, sem fluttu milli umdæma á tímabilinu, en
vom í lok þess komnir aftur í það umdæmi, þar
sem þeir vom heimilisfastir í byijun tímabilisins.
Tölur um fólksflutninga eiga þannig ekki við
almanaksárið, heldurtímabilið frádesemberbyijun
fyrra árs til nóvemberloka sama ár.
Menn em skyldir til að tilkynna lögheimilis-
flutninga jafnóðum og þeir eiga sér stað, en
nokkuð skortir enn á, að menn hííti þeim reglum,
er hér gilda. Em skýrslur um fólksflutninga því
ekki eins nákvæmar og ella væri. Á þetta einkum
við flutninga úr landi (og að nokkm leyti til
landsins), sem em að talsverðum hluta það seint
upplýstir, að þeir verða ekki taldir með flutningum
viðkomandi ars, heldur með flutningum næsta árs
á eftir.Flutningar innanlands koma hins vegar
flestir fram á sama ári og þeir eiga sér stað.
Þeir, sem fara til dvalar I annað sveitarfélag
eða annað land án þess að um sé að ræða flutning
lögheimilis til viðkomandi staðar teljast ekki
„fluttir", og gildir einu, hvort menn em skyldir til
að tilkynna dvalarstað sinn, samkvæmt lögum um
tilkynningar aðsetursskipta. Tala fólks með skráð
aðsetur án lögheimilis hefur verið birt í Mann-
fjöldaskýrslum árin 1961-70 og f töfluni „Upp-
lýsingar úr þióðskránni" í Hagtíðindum frá og
með árinu 1974.
Þeir, sem fara utan til náms, halda yfirleitt
lögheimili sínu á íslandi. Fá þeir skráð aðsetur án
lögheimilis í dvalarlandi sínu og em ekki taldir í
töflum um fólksflutninga, nema þeir flytji lög-
heimili sitt út (þ.e. séu teknir af skrá hér heima).
Á þessu varð breyting eftir að Island gerðist aðili
að samningi Norðurlanda um almannaskráningu,
sem kom til framkvæmda 1. október 1969, og
felur það m.a. í sér, að sérhver einstaklingur, sem
tekinn er á almannaskrá í einu aðildarlandi, skal
um leið felldur af almannaskrá í því landi, sem
hann flytur frl Til skráningar á flutningum milli
Norðurlanda er notuð svo kölluð samnorræn flutn-
ingsvottorð (sjá auglýsingu um almannaskráningu
við flutninga milh Islands og annarra Norður-
landa, í B-deild Stjómartíðinda, nr. 178/1969).
Líklegt er, að tala fólks í flutningum að og frá
landinu verði fáeinum hundruðum hærri ár hvert
vegnaþess, en fyrstu árin eftir að samningurþessi
kom til framkvæmda, gætti breytingarinnar nær
eingöngu í tölu brottfluttra af landmu, þar sem
námsmenn, sem komu heim frá námi á Norður-
löndum, voru þá flestir á íbúaskrá hér á landi. Að
þeim liðnum má hins vegar gera ráð fyrir að
nettóhreyfing flutninga milli íslands og Norður-
landa sé ekki fjarri því, sem orðið hefði, ef eigi
hefði komið til umræddrar röskunar á skráningu
brottfluttra og aðfluttra.
Þeir, sem fara til útlanda til atvinnudvalar,
flytja yfirleitt lögheimili sitt til viðkomandi lands
og teliast þar af leiðandi f flutningaskýrslum.
Aðild Islands að samnorrænni almannaskráningu
mun ekki enn hafa leitt til teljandi breytinga á tölu
þeirra, sem farið hafa til annarra Norðurlanda í
atvinnuskyni, frá því, sem ella hefði orðið.
lslenskt sendiráðsfólk erlendis heldur lög-
heimili sfnu á íslandi og telst því ekki flutt til
útlanda.
Útlendingar, sem koma hingað til lands til
atvinnudvalar, teljast flytja lögheimili sitt hingað
og koma í flutningaskýrslur, ef þeir eru hér næsta
1. desember eftir komu. Svo er þó ekki um
erlenda sendiráðsstarfsmenn og vamarliðsmenn -
þeir og fjölskyldur þeirra teljast ekki eiga lög-
neimili hér á landi. Eins er um færeyinga og aðra
útlendinga á íslenskum fiskiskipum, sem búa ekki
í landi. Annars fer það að mestu eftir tilkynn-
ingum hlutaðeiganda, hvoit þeir teljast fluttir og
koma þar með í flutningaskýrslur. Fyrr er sagt, að
tilkynningar flutninga til landsins séu ekki
tæmandi og af þeim sökum falla allmargir
flutningar - til landsins og þá jafnframt frá því
aftur - undan skráningu.
Hér fer á eftir yfirlit um aðflutta og brottflutta
af landinu á hveiju þjóðskrárári 1976-85:
1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985
Aðfluttir alls 1053 1358 1533 1848 1796 2161 2293 2154 1939 1827
fslenskir ríkisborgarar 706 867 1141 1354 1414 1688 1762 1552 1417 1285
Erlendir ríkisboigarar 347 491 392 494 382 473 531 602 522 542
Brottfluttir alls 2104 2367 2233 2373 2336 1978 1648 1924 2210 2335
fslenskir ríkisborgarar 1701 2034 1794 1902 2056 1603 1301 1487 1741 1842
Erlendir rflrisborgarar 403 333 439 371 280 375 347 437 469 493
Töflur 1-4 eru að efni til samdrátturúr ýtar- Tafla 1 sýnir skiptingu fólksí flutningum eftir
legri grunntöflum, sem menn geta fengið aðgang hjúskaparstétt í lok þjóðskrárárs 1985 og hvaða
að í Hagstofunni. reytingar urðu þar a á árinu. Giftu fólki er hér