Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.08.1941, Qupperneq 16
158
ÞJÓÐIK
anir hafa orðið að neita íslenzkum
framleiðendum um að kaupa af þeim
erlendan gjaldeyri, sem er andvirði
framleiðsluvöru þeirra, skuli sömu
stofnanir verða að kaupa sama gjald-
eyri af þeim erlenda lier, sem í land-
inu dvelur. Á þetta er hent sem laus-
leg dæmi þess, live völtum fótum
auðlegð vor stendur. Það væri verk-
efni út af fyrir sig, og það fjölþætt,
að kryfja þau mál nánar til mergjar.
En það, sem hér er að snúist, er sú
nauðsyn sem þjóðinni er á þvi »nú,
að fá ekki glýju í augun af stundar-
auðlegð, sú nauðsyn, sem henni er á
því, að elta ekki i blindni mýraljós
peninganna, en gleyma því, sem hún
á helgar skyldur við að rækja, liin-
um þjóðlegu verðmætum sínum.
Heilbrigður þjóðarmetnaður.
Það er söguleg staðreynd, að engin
þjóð fær haldið sjálfstæði sínu til
lengdar nema liún ali með sér heil-
brigðan þjóðarmetnað. Sá metnað-
ur er fólginn í virðingu þjóðarinnar
fyrir tungu sinni, þjóðerni og menn-
ingu. Hann er fólginn í því, að vísa
á bug hverslconar utanaðkomandi ó-
meti, í hvaða mynd sem það herst
lienni.
Um íslenzku þjóðina blása nú lcal-
viðri. Náttúrufar landsins hefir
þroskað með lienni varúðarkennd.
í rúm þúsund ár hefir hún með vetr-
arkomu troðið i gættir, aflað fanga
og búið um skip sín i naustum.
Hin erlendu áhrif, sem leiða af
dvöl herliðs tveggja stórvelda í land-
inu, krefjast þess, |ð þjóðin troði í
gættir og beiti varúo. Enda þótt hið
erlenda herlið teljist frá vinsamleg-
um þjóðum, þá er það öllum heilvita
mönnum Ijóst, að geigvænlegar hætt-
ur stafa af dvöl þess. íslendingar
verða að gæta sín i hverju spori. Á
framkomu vorri við þessar aðstæður
getur e. t. v. oltið framtíð margra ó-
borinna kynslóða. Þetta eru ekki ó-
tímabær aðvörunarorð. Þau eru eins
eðlileg afleiðing þess, sem gerzt hef-
ir, og dagkoma að liðinni nóttu.
Afstaðan til setuliðsins.
En livernig eigum vér þá að snú-
ast við?
Það er fyrst, að vér hljótum að
forðast öll afskipti við liið erlenda
herlið. I þessu sambandi skiptir það
engu máli, þótt meginhluti þjóðar-
innar unni þeim málstað sigurs, sem
þau stórveldi berjast fyi'ir, er hér
eiga her i landi. Sigur þessara stór-
velda er engu nær þótt við íslending-
ar blöndum geði við hermenn þeirra
og teflum oss sjálfum i hættu með
gálausu framferði. Það er meginvilla,
að liinu ei'lenda herliði, sem dvelur
i landinu, rnegi líkja við gesti. Er
raunar hneykslanlegt, að einstakir
valdamenn þjóðarinnar skuli hafa
borið það upp i sig í þessu sambandi.
Það skiptir lieldur ekki máli, að her-
lið annars þessai'a stórvelda dvelur
i landinu að nafninu til eftir ósk
sjálfi'a vor. Orkar sú ósk enda mjög
tvímælis. Aðalatriðið er, að þjóðin
lcomi fram með festu og virðuleik.
Þvi fer fjarri, að það bei'i vott þröng-
sýni og einstrenginshætti, að þjóðin
forðist mök við hið erlenda herlið,
en sú skoðun hefir á stöku stað skot-
ið upp kollinum. Allur undirlægju-
háttur er niðurlægjandi. Vér verðum