Ný dagsbrún - 30.03.1969, Blaðsíða 7
30. mara
7
NY DAGSBRUN
En-ga verzflyn
Framhald af bls. 1.
ig, að hún væri laun fyrir dýr
mætasta tíma mannsins,
hvíldartímann. Sú stefna hef
ur og alla tíð ríkt, fram til
1964, að krafan um eftirvinnu
prösentuna væri sem hæst og
þyrfti að ná 100%. Þau rök
voru fram færð fyrir þessari
skoðun, að hvíldartíminn
væri í raun og veru aldrei of'
goldinn; að hár yfirvinnu-
taxti væri verndun fyrir hinn
raunverulega vinnudag, vegna
þess að atvinnurekendur
myndu, eftir því sem þeir
gætu, koma sér hjá að láta
vinna dýra eftirvinnu. Á eft-
irvinnu bæri ekki að líta sem
leið til aukinna tekna, heldur
skyldi hár eftirvinnutaxti
vera víggarður fyrir helgan
rétt til hvíldar. Þess vegna ber
að skoða eftirvinnuprósent-
una sem réttindi í samning-
um, fremur en kaupgjaldsat-
riði. Við vitum að það er miklu
meiri erfiðleikum bundið fyr-
ir eignastéttina að afnema
réttindi, sem verkalýðsfélög-
unum hefur tekizt að festa í
samningum, heldur en að
rýra kaupmátt dagvinnu
kaupsins. Til þess hafa at
vinnurekendur og ríkisvald
fjölmargar leiðir, eins og
dæmin sanna: Afnám vísitölu
á laun, gengisfellingar, tolla-
hækkanir, söluskatt, afnám
verðlagseftirlits, hækkanir
skatta og opinberra gjalda
o.s.frv. Og hvað mundu þeir
leiðtogar, sem gerðu júnísam-
komulagið, nú telja, að eftir
standi í dagvinnukaupi verka
fólks af því, sem af eftirvinnu
töxtum var klipið? Sannleik-
urinn er sá, að eftir standa ó-
viðunandi dagvinnutekjur og
skert eftirvinnuprósenta.
HVERJU ÆTLA ATVINNU-
REKENDUR AÐ FÓRNA?
Þeir, sem þykjast eygja
lausnir á vísitölumálinu, með
ofangreindum kúnstum,halda
því fram, að eftirvinnu-
kaunið skipti engu máli, þvi
au se um svo litla eftirvinnu
ið íWía. Ekki geta þetta nú
talizt rökvís sjónarmið, og
skki heldur langsýn. Eftir
hverju eru atvinnurekendur
að slægjast með slíkum tilboð
um? Þeir segjast vera í ör-
þroti með allt sitt og ekki
geta séð af nokkrum eyri til
þess hluta fyrirtækjanna, sem
þeir kalla „mannafla“. Af
hverju geta þeir frekar bætt
við dagkaupið, ef eftirvinnu-
prósentan er færð niður, þeg-
ar engin aukavinna er unnin,
heldur en greiða hækkunina
beinlínis, sem verðbætur á
kaup? Ætli skýringin sé ekki
sú, að eignastéttin er sam-
stillt og harðdræg og lætur
ekkert af hendi ótilneydd,
nema hún fái það goldið í
öðru. Hún vill, nú þegar,
tryggja sér sem ódýrast vinnu
afl, þar sem hún er nauð-
beygð til að láta vinna eftir-
vinnu, en það er einkum hjá
hinum mikla fjölda fólks,
sem að fiskaflanum vinnur.
Atvinnurekendur horfa líka
til þess tíma, þegar ástand at
vinnumálanna hefur aftur
snúizt við, atvinnuleysið þok-
að ásamt þeim stjórnarvöld-
um, sem leiddu það í garð. Þá
geta þeir yljað sér við það í
hvert skipti, sem eftirvinna
er unnin, að hafa átt fram-
sýni til þess að þurrka að
mestu út mismun dags og
nætur í kaupgjaldi vinnu-
stéttanna.
UM LÍFEYRISSJÓÐ.
Um lífeyrissjóð, til handa
þeim félögum, sem ekki hafa
fengið hann, er það að segja,
að enda þótt slíkt sé veruleg
kjarabót, er fjarri lagi að líf-
eyrissjóður geri verkafólki
auðveldara að lifa af launum
sínum. Atvinnurekendur
þyrftu skv. viðtekinni hefð að
greiða í sjóðinn 6% og hver
launamaður 4% af þeim laun
um, sem ekki hrökkva til lífs-
framfæris. Hver maður sér,
að slík samningsgerð og sam-
staða um hana nú, er óhugs-
andi, ef hún á að leiða til þess,
að verðbætur á kaup verði
skertar. Þvert á móti er hækk
un iauna umfram verðtrygg-
inguna nauðsynleg forsenda
fyrir lífeyrissjóði.
Ef svo ólíklega bæri til, að
tekið yrði að verzla með vísi'
tölukröfuna fyrir lækkun
aukavinnuprósentunnar, lif-
eyrissjóð o. fl., hlyti það ó-
hjákvæmilega að leiða til
þess, að sú samstaða sem
til þessa hefur verið byggð á
Frá Raznoexport, U.S.S.R.
MarsTradingCompanylif
Aog B gæðaflokkar.
Aim auan .1/V3
sími 1 73 73
einni kröfu: Verðtryggingu á
kaup, hlyti að verða til end-
urskoðunar hjá þeim félög-
um, sem þegar hafa fengið líf
eyrissjóði fyrir mörgum ár-
um, og sögðu samningum
upp fyrst og fremst til þess
að tryggja kaupmátt laun-
anna.
En hvað dvelur lífeyrissjóð
fyrir alla landsmenn? Um
hann hefur verið mikið rætt
hin síðari ár og yfirlýst sem
stefnu þeirra, er með völdin
fara, að komið verði á einum
lífeyrissjóði fyrir alla lands-
menn. Hér virðist því fyrst og
fremst vera um að ræða lög-
gjafarmál, sem knýja þarf á
um, að komið verði í fram-
kvæmd.
KRAFA ASÍ-ÞINGS VAR
EKKI MARZSAMKOMULAG-
IÐ ENDURBORIÐ.
Ekki verður annað sagt, en
óvenjulega sé þegar í upphafi,
unnið að samningm þeim,
sem nú hafa staðið nærri því
mánuð.
Félögin, sem fulltrúa eiga í
16 mannanefndinni, hafa
aldrei mótað kröfuna um
verðtrygginguna, né túlkað
skilning sinn á samþykktum
Alþýðsambandsþings varð-
andi hana. Ályktun sú, sem 1.
fundur 16 mannanefndarinn-
ar samþykkti, var loðin og
ekki stefnumarkandi í þessu
efni. Enda hafði nefndin ekk
ert umboð til þess að marka
stefnuna, það var að sjálf-
sögðu félaganna sjálfra að
gera það.
í Þjóðviljanum 23. marz
segir leiðarahöfundur blaðs-
ins, að Alþýðusambandsþing
sl. haust hafi samþykkt, „að
hin skerta verðtrygging, er
samið var um í fyrra, héldist
óslitið. Um þessa lágmarks-
kröfu var ekki deilt á þingi
Alþýðusambbandsins,“ segir
blaðið.
Þetta er alrangt. Það er
ekki eitt orð um það í álykt-
un síðasta Alþýðusambands
þings um kjara- og efnahags
mál, að það sé hin skerta verð
trygging marzsamninganna,
sem barizt skuli fyrir í þeim
samningaumleitunum, sem
upp yrðu teknar.
Þvert á móti sögðu verka-
/lýðsfélögin upp marzsam-
komulaginu, vegna þess, að
þau töldu sig ekki geta unað
við skerðingarákvæði þess,
sem alltaf verða meiri og til-
finnanlegri, eftir þvi sem vísi
tölugreiðslan verður stærri
hluti teknanna.
KRAFAN ER EIN: VERÐ-
TRYGGING LAUNA.
Það ber hér allt að sama
brunni: í stað þess að láta fé-
lögin sjálf móta kröfuna um
verðtrygginguna, eru hinir
og aðrir einstaklingar og blöð
með ótímabærar fullyrðingar
um það, hverjar hinar raun-
verulegu kröfur verkalýðs-
samtakanna séu. Verkalýðs-
iwn ixnt er enginn greiði j
HEMLAVIÐGERÐIR
Rennum bremsuskálar
Slípum bremsudælur
Límum á bremsuborða
Hemlastílling hf.
Súðavogi 14. — Sími 30135
TRESMIÐAÞJONUSTAN
Lyngbrekku 30
veitir húseigendum fullkomna viSgerða- og viðhalds-
þjónustu á öllu tréverki húseigna þeirra, ásamt breyt-
ingum og annarri smíSavinnu úti sem inni. —
Sími: 4 10 55
Volkswageneigendur
Höfum fyrirliggjandi:
Bretti — Hurðir — Vélarlok —
Geymslulok á Volkswagen í allflestum litum.
Skiptum á einum degi meS dagsfyrirvara fyrir
ákveðið verð. —
REYNIÐ VIÐSKPTIN —
BÍLASPRAUTUN
Garðars Sigmundssonar
Skipholti 25 — Sími 19099 og 2098S
gerður með slíku háttalagi og
það er síður en svo til þess
fallið að efla samstöðu henn-
ar.
Með því aðgerðarleysi og
vífilengjumj sem einkennt
hefur samningafundina nú í
heilan mánuð, er engu líkara
en atvinnurekendur og ríkis-
stjórn hafi, af ásettu ráði,
gert þá að vettvangi tll þess
að kljúfa félögin í samstöð-
unni um visitöluna. Þeir vita
það, að verðtrygging kaupsins
er eina krafan, er sameinað
getur verkalýðshreyfinguna
alla, eins og nú standa sakir,
og þá bregða þeir upp mýrar-
ljósum og láta í það skína, að
margskonar kaupsýsla sé
hugsanleg um þessa megin-
kröfu.
Þessvegna er það nú brýnni
þörf en fyrr að verkalýðsfé-
lögin taki sjálf af skarið, móti
sjálf verðtryggingarkröfuna
og láti fulltrúa sína í 16
manna nefnd vita það, að um
hana eina ber að semja.
S-Ö-
Afangar
Framhald af bls. 3.
gert af tómri mannvonzku.
Enn er eitt víví-svar í
rammagrein Morgunblaðsins
á NATÓ-afmælinu:
„Eigin hagsmunir fslend-
inga — og — sauieinast í holl
ustu okkar við Atlantshafs-
bandalagið. ‘
Okkur er spurn hverjir séu
eigin hagsmunir okkar i sam-
bandi við Atlantshafsbanda-
lagið. Rökrétt svar er ófáan-
legt, nema það séu orðnir eig-
in hagsmunir íslendinga eftir
margra ára hersetu: öheiðar-
leiki og ríkidœm.i fárra út-
valdra, su siðferðileg og menn
ingarleg spilling sem hernám
erlendrar þjóðar hefur l för
með sér, hervœðing landsins
og kjarnorkuvopn til að eyða
mannlifi annarsstaðar á
hnettinum og um leið okkur
sjálfum.
D V