Sveitarstjórnarmál - 01.06.1942, Side 23

SVEITA RSTJÓRNARMÁL
19
um og fvrirtækjum einstaklinga og fé-
laga.
Eins og kunnugt er, eru laun oddvita
vafalaust langlægsta þóknun, sem hér á
landi er nú ákveðin fyrir jafnerfitt og
ábyrgðarmikið starf, og hefur svo raun-
ar lengst af verið. Á síðasta ári var sú
bragarbót á ])essu gerð, að laun oddvita
voru hækkuð um helming frá því, sem
áðuiv var, og jafnframt ákveðið, að þeir
skvldu fá þóknun fvrir innheimtu út-
svara. Nú eru föst laun oddvita ákveðin í
lögum 10 krónur fyrir hvern fullan tug
hreppsbúa, eða 1 króna af manni í
hreppnum. Mannfjöldi er mjög mismun-
andi í hreppum landsins, en að jafnaði
munu vera i hreppi til sveita frá 100--
400 manns. Verða því laun oddvitanna i
hreppunum frá 100—400 krónur, og má
öllum ljóst vera, hve sáralítil þóknun
slíkt cr fyrir allt það starf, sem oddvita
í hreppi er skylt að lögum að inna af
hendi, og þá ábyrgð, sem því starfi fylgir.
Svipað er að segja um þóknun þá, sem
sýslunefndarmönnum er ákveðin að lög-
um. Samkvæmt 46. gr. sveitarstjórnar-
laganna skulu þeir fá 7 krónur á dag frá
því þeir fara að heiman til sýshifundar
og þar til þeir koma aftur heim. Engan
ferðakostnað fá þeir greiddan. Með nú-
verandi verðlagi á öllum hlutuin mun
upphæðin tæplega hrökkva fyrir ferða-
lcostnaÖi og gistingu og fæði meðan fund-
ur stendur yfir.
Fyrirspurn um það, l'rá eftirlitsmanni
sveitarstjórnarmálefna, hvernig mætti fá
sa.mræmi í launagreiðslur þessar, hefur
ráðuneytið svarað á þann veg, að það
leldi óþarft að setja sérstök lagaákva>ði
um þetta, en réttast mundi, að sýslu-
nefndir ákvæðu það, hver hjá sér, t. d.
fyrir hvert ár í senn, að uppbætur skyldu
greiddar á laun oddvitanna í sýslunni og
sýslunefndarinanna, og væri þannig kom-
izt fram hjá því umstangi, sem það hefur
í för ineð sér, og þeim mismun í þessuin
efnum, sem þegar er orðinn, að hver ein-
stök sveitarsérstjórn þurfi að sækja sér-
staklega um það til sýslun. að mega
greiða uppbætur á laun oddvita síns.
Verður því að ætla, að sýslunefndirnar
taki málið upp og afgreiði það í heild
lyrir alla hreppa í sýslunni. Er þá einnig
sjálfsagt, að verðlagsuppbætur verði látn-
ar ná til þeirra oddvitalauna, sem hærri
eru en lög áskilja, en eins og kunnugt
er, hefur svo farið í fjölda hreppa, sér-
staklega kauptúnunum, að enginn hefur
fengizt til þess að gegna oddvitastarfinu
fyrir hin lögákveðnu laun. Hefur þá
hreppsnefndin orðið að fá launin hækk-
uð ineð samþykki sýslunefndar. Verður
að telja, að það séu „grunnlaun" í þeim
hreppum. .7. G.
Tímarnir breytast.
Akraneskaupstaðar er sérstaklega
minnzt á öðrum stað hér í ritinu í tilefni
af því, að Akranes hefur nú á þessu ári
fengið bæjarréttindi.
Svo sem kunnugt er, þá er Akranes nú
einhver rnesti útgerðarbær landsins.
Ganga nú þaðan ekki færri en 20 stórir
vélbátar, 3 línuveiðarar, 1 togari, og
margir smábátar stunda þaðan ýmsan
veiðiskap allt árið. Þarf nú engan um að
spvrja, með hvaða veiðarfærum veitt er,
að undantekinni hotnvörpu i landhelgi.
— En þetta hefur ekki ávallt verið svo.
Eitt sinn var hræðslan við lóða- eða línu-
veiðar svo mikil á Akranesi, að um það
var gerð sérstök samþykkt á Alþingi.
Fer hún hér á eftir, mönnum lil fróðleiks
og gamans:
Alþingisályktun um notkun lóða til
fiskiveiða við Akranes, 6. júlí 1699.
Upp á þann héraðsdóm virðulegs
sýslumannsins Jóns Sigurðssonar, geng-
inn að Heynesi á Akranesi þ. 8. næst-
liðna maí 1699, viðvíkjandi lóða brúkun