Morgunblaðið - 09.02.2012, Side 4

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. FEBRÚAR 2012
4 VIÐSKIPTI
BAKSVIÐ
Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Kínversk fyrirtæki og sjóðir fjárfesta
nú af miklum móð í Evrópu. Einkum
eru kínverskir fjárfestar á höttunum
eftir fyrirtækjum á borð við orku- og
rafmagnsveitur og iðnfyrirtækjum,
en forðast skuldavanda evrusvæð-
isins og hafa ekki viljað koma nálægt
björgunarsjóðum fyrir skuldsettustu
ríkin þar.
Sérfræðingar segja að mögu-
leikinn á kostakaupum í hinum að-
þrengdu löndum Evrópu sé að baki
fjárfestingum, en ekki valdaflétta
kínverskra stjórnvalda. Bein fjár-
festing Kínverja í Evrópu var 6,7
milljarðar dollara (826 milljarðar
króna) í fyrra og hafði þá tvöfaldast
frá árinu áður.
Ótti hefur vaknað um að Kína
gæti náð of miklum ítökum í skuldum
hlöðnum hagkerfum. Wen Jiabao,
forsætisráðherra Kína, sagði á þýsk-
kínverskri viðskiptaráðstefnu í borg-
inni Guangzhou nýlega að Kínverjar
hefðu hvorki getu né vilja til að
„kaupa Evrópu“. Hann sagði að Kín-
verjar væru „reiðubúnir til að eiga
samstarf við Evrópu og berjast gegn
yfirstandandi kreppu. Sumir segja að
þetta þýði að Kínverjar vilji kaupa
Evrópu. Þessar áhyggjur eru í engu
samræmi við veruleikann. Kínverjar
hafa þetta ekki í hyggju og hafa ekki
getu til þess.“
Eins og venjulegir fjárfestar
Mark Williams, hagfræðingur hjá
Capital Economics í London, sagði
við fréttastofuna AFP að viðskipti
Kínverja í Evrópu mætti rekja til
ódýrs lánsfjár hjá kínverskum bönk-
um og þeirrar staðreyndar að kín-
verskir sjóðstjórar gætu ekki tekið
við meiru af skuldabréfum. „Þetta er
ekki stórfyrirtækið Kína hf. að leggja
línurnar,“ sagði Williams. „Flestar
fjárfestingar Kínverja upp á síðkast-
ið eru einmitt af þeim toga, sem bú-
ast mætti við hjá hvaða stórum fjár-
festi sem er.“
Nýjasta dæmið er kaup fyrir-
tækisins China State Grid á 25% hlut
í rafveitukerfinu í Portúgal fyrir 387
milljónir evra (tæpa 63 milljarða
króna). Skömmu áður keypti China
Investment Corp, 400 milljarða doll-
ara kínverskur sjóður, sem stofnaður
var 2007 til þess að fjárfesta fyrir
gríðarlegan viðskiptaafgang lands-
ins, hlut í bresku vatnsveitunni Tha-
mes Water.
Í desember var China Three
Gorges hlutskarpast í útboði, sem
haldið var á 21,35% hlut í ríkisfyr-
irtækinu Energias de Portugal til að
fá peninga inn í ríkissjóð Portúgals.
Kínverjarnir fengu hlutinn á 2,7
milljarða evra (437 milljarða króna).
Þá vakti athygli samkomulag,
sem kínverska fyrirtækið Sany gerði
fyrir rúmri viku um kaup á þýska
fjölskyldufyrirtækinu Putzmeister.
Sany er frá Changsha í suðuhluta
Kína og er atkvæðamikið í fram-
leiðslu þungavinnuvéla. Putzmeister
var leiðandi í heiminum í smíði stein-
steypudælna þar til Sany tók fram úr
í krafti framkvæmdabólunnar í Kína.
Ákvörðun Karls Schlechts, stofnanda
Putzmeister, um að selja hefur vakið
athygli í Þýskalandi og ekki eru allir
sáttir. Forustumaður úr stéttarfélag-
inu IG-Metall líkti sölunni við
„ragnarök“.
Þurfa að venja sig við nýjan stíl
Hinir kínversku kaupendur segjast
ekki ætla að breyta fyrirtækinu.
„Kína er ekkert skrímsli,“ sagði Xi-
ang Wenbo, forseti Sany, en bætti
við að Þjóðverjar yrðu einnig að
venja sig við „nýjan stíl Kínverja“.
Umsvif Kína í Evrópu hafa stór-
aukist undanfarin ár. Jonathan Hols-
lag, sem starfar við Rannsókn-
arstofnun um Kína samtímans í
Brussel, bendir þó á að fjárfestingar
þeirra séu mun minni en t.d. Banda-
ríkjanna og Japans. „Ef Hong Kong
er tekið með hafa Kínverjar líklega
fjárfest fyrir um 40 milljarða dollara
frá 2007,“ sagði hann við AFP. „En
það eru þó aðeins um tveir hundr-
uðustu af heildarfjárfestingum.“
Kína kaupir í Evrópu
Reuters
Leiðtogar Wen Jiabao, forsætisráðherra Kína, og Angela Merkel, kanslari Þýskalands, á bökkum Perluár í Gu-
angzhou. Wen sagði á þýsk-kínverskri viðskiptaráðstefnu þar í borg að Kínverjar ætluðu ekki að kaupa Evrópu.
 Kínverjar leita kostakjara í Evrópu  Koma ekki nálægt skuldavanda evrusvæðisins  Leita í orku- og vatns-
veitur  Kaup á þungavinnuvélaframleiðanda í Þýskalandi vekja athygli  Segjast ekki ætla að kaupa Evrópu
Við Cambridge-háskóla er nú hart
deilt um 3,7 milljóna punda (722
milljóna króna) styrk kínverskrar
stofnunar sem ætlað er að fjár-
magna nýja prófessorsstöðu í rann-
sóknum á Kína við skólann. Chong
Hua-stofnunin fjármagnar stöðuna.
Ekki er langt síðan London School
of Economics var í eldlínunni fyrir
að hafa þegið fé frá líbískum stjórn-
völdum og þurfti stjórnandi skólans,
Howard Davies, að segja af sér út af
málinu. Nú hafa vaknað grunsemdir
um að peningar kínversku stofn-
unarinnar komi beint frá stjórnvöld-
um í Peking.
Tarak Barkawi, sérfræðingur um
styrjaldir við deild Cambridge-
háskóla í stjórnmála- og al-
þjóðafræðum, setti fram gagnrýni í
viðtali við dagblaðið Daily Tele-
graph og sagði að hegðun skólans
væri ábyrgðarlaus. „Hver er þessi
Chong Hua-stofnun, sem ætlar að
gefa okkur alla þessa peninga? Hvar
er vefsíðan? Hver situr í stjórn henn-
ar? Tengist hún kínversku stjórn-
inni? Öllum þessum spurningum
þarf að svara,“ sagði hann.
Annar kennari við skólann gagn-
rýndi gjöfina án þess að láta nafns
getið. Annar ónefndur heimild-
armaður sagði að deilan væri runnin
undan rifjum „tveggja biturra fræði-
manna“.
Talsmaður skólans, Tim Holt,
sagði í samtali við AFP að náin skoð-
un hefði sýnt að engin tengsl væru
við kínversk stjórnvöld, um væri að
ræða „gjöf mannvina til að efla
fræðslu um Kína“ og á bak við hana
væru „auðugir, kínverskir ein-
staklingar og fullkomlega eðlilegt
að gefendur færu fram á nafnleysi“.
Deilt um kín-
verska gjöf til
Cambridge
Misjafnt fé Gjöf frá Kína vekur deil-
ur við Cambridge-háskóla.
Norska olíufé-
lagið Statoil til-
kynnti í gær að
gróði þess hefði
verið helmingi
meiri í fyrra en
hittifyrra. Statoil
hagnaðist 2011
um 78,8 milljarða
norskra króna
(1.675 milljarða
íslenskra króna).
Þessi aukni hagnaður skýrist að
hluta til af því að Statoil seldi í
fyrra hlut sinn í Gassled, sem er net
leiðslna til flutninga á eldsneyti.
Sala Statoil jókst um 22,5% á síð-
asta ári. Þá fann fyrirtækið meiri
nýjar orkulindir, en það gekk á í
fyrra og þykir það góðs viti.
Hlutir í Statoil hækkuðu um
2,53% á hlutabréfamarkaðnum í
Ósló í gærmorgun.
Hagnaður eykst
hjá Statoil
Upp Hagnaður
Statoil jókst.
Norræna flugfélagið SAS greindi í gær frá því að reksturinn hefði batnað í
fyrra. SAS tapaði 1,69 milljörðum sænskra króna (31 milljarður íslenskra
króna) í fyrra, en samkvæmt upplýsingum flugfélagsins hefði reksturinn
verið hallalaus hefði fyrrverandi dótturfélag þess, Spanair, ekki orðið
gjaldþrota. SAS tapaði 2,22 milljörðum sænskra króna árið 2010.
Dregur úr hallarekstri SAS
Reuter
Enska biskupakirkjan hefur á und-
anförnum tveimur árum rúmlega
tvöfaldað það fé, sem hún ávaxtar
hjá vogunarsjóðum. Dagblaðið Fin-
ancial Times greindi frá þessu.
Biskupakirkjan á 5,5 milljarða
punda (rúmlega þúsund milljarða
króna) í sjóðum.
Mikil reiði hefur ríkt í bresku
samfélagi út af kjörum í fjármála-
heiminum og þar skera vogunar-
sjóðir sig úr. Yfirmenn þriggja
stærstu vogunarsjóðanna á Bret-
landi eru um þessar mundir að
skipta þriggja milljarða punda gróða
síðasta árs á milli lítils hóps meðeig-
enda sinna. Kirkjunnar menn segja
að þá ói við þessum launakjörum, en
þeir þurfi að hafa í huga hvar besta
ávöxtunin fáist.
Guðdómleg
stöðutaka
Reuters
Kirkjan og mammon Rowan Willi-
ams, erkibiskup af Kantaraborg.
 Enska biskupakirkjan leitar til vogunarsjóða
6,7
Fjárfestingar Kínverja í Evrópu
2010 í milljörðum dollara.
40
Fjárfestingar Kínverja í milljörðum
dollara frá árinu 2007.
2%
Hlutfall kínverskra fjárfestinga í
Evrópu af heildarfjárfestingum í
álfunni frá 2007.
‹ FÉ FRÁ KÍNA ›
»