Morgunblaðið - 21.07.2012, Qupperneq 20

20 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. JÚLÍ 2012
þýtt viðlíka verðlækkun á þorskafurð-
um. „Sú verðmætaaukning, sem von-
ast hefur verið eftir með auknum
þorskafla, mun líklega ekki skila sér
að fullu. Magnaukning á þorski um-
fram 2% hefur leitt til verðlækkunar
síðustu 12 ár.“
Jón telur að þetta geti haft áhrif á
veiðigjaldið sem var nýlega lagt á
sjávarútveginn. „Því má spyrja sig
hvort ekki sé frekari ástæða til þess að
efla sameiginlegt markaðsstarf með
það að markmiði að styðja við sölu og
markaðssetningu í sjávarútvegi.“
Í skýrslu sem Markó Partners birti
í júní um markaði fyrir þorsk, má
meðal annars finna greiningu á sam-
bandinu milli þorskútflutnings og
verðþróunar í Noregi á tímabilinu
2000 til 2012, en þar kemur skýrt
fram sterk fylgni milli meira þorsk-
magns og lægra verðs sem fæst fyrir
hann á erlendum mörkuðum. „Nið-
urstaðan er sú,“ segir Jón, „að 20%
magnaukning á þorski getur þýtt
meira en 20% verðlækkun.“ Á það er
bent í skýrslunni að í ljósi þess að
Noregur er einn stærsti þorsk-
útflytjandi í heiminum, með um
þriðjungsmarkaðshlutdeild, þá megi
gefa sér það að reyndin yrði sú sama í
tilfelli Íslands og Rússlands samfara
auknu þorskmagni á mörkuðum.
Það eru hins vegar ekki aðeins
væntingar um meiri þorskkvóta sem
gætu sett þrýsting á verðið til lækk-
unar á komandi misserum. Útflytj-
endur sjávarafurða eru sérstaklega
viðkvæmir gagnvart erfiðu efnahags-
ástandi í jaðarríkjum evrusvæðisins,
einkum Spáni og Portúgal, en um
helmingur saltfiskútflutnings Íslend-
inga og Norðmanna fer á markaði í
þeim löndum. Nú þegar eru uppi vís-
bendingar um að samdráttur þar sé
farinn að leiða til minnkandi eftir-
spurnar eftir söltuðum þorskafurð-
um. „Það má sjá merki þess í birgða-
stöðunni á saltfiski á mörkuðum í
Suður-Evrópu,“ að sögn Jóns.
Leiða má að því líkur að minnkandi
eftirspurn í suðlægari hluta Evrópu,
á sama tíma og þorskmagnið eykst
um meira en 20% á næsta veiðiári,
muni því leiða til enn meiri þrýstings
á verðið til lækkunar.
Verðmætaaukning ólíkleg
þrátt fyrir meiri þorskafla
 Þorskverð gæti lækkað um 25%  Kvótinn eykst um 189 þúsund tonn í Barentshafi
Meiri þorskkvóti þýðir lægra verð
Þorskútflutningur og verðþróun í Noregi 2000-2012
Heimild: Markó Partners.
Lóðréttur ás: Verðbreyting
Láréttur ás: Breyting á útflutningi
25%
20%
15%
10%
5%
0%
-5%
-10%
-15%
-20%
-25%
-30% -25% -20% -15% -10% -5% -0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%
FRÉTTASKÝRING
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Hætt er við því að væntingar um að
meiri þorskafli á næsta veiðiári skili
sér í um ríflega 8 milljarða króna
verðmætaaukningu fyrir íslenska
þjóðarbúið muni ekki ganga eftir.
Ráðlagður þorskkvóti í Norðaustur-
Atlantshafi – hjá Íslandi, Noregi og
Rússlandi – á veiðitímabilinu 2012-
2013 mun aukast um 208 þúsund
tonn á milli ára. Ljóst er að ef slík
aukning í þorskmagni verður að
veruleika, sem flest bendir til, þá
mun það óhjákvæmilega eiga eftir að
setja mikinn þrýsting til lækkunar á
þorskverði á mörkuðum – og gæti
jafnvel þýtt 25% verðlækkun.
Þetta segir dr. Jón Þrándur
Stefánsson hjá Markó Partners, sem
er ráðgjafarfyrirtæki á sviði sjávar-
útvegs. „Alþjóðahafrannsóknarráðið
hefur mælt með því að þorskkvótinn í
Barentshafi verði aukinn um 189
þúsund tonn. Það er því ljóst að það
er veruleg magnaukning í þorski í
vændum á þessu ári og því næsta,“
segir Jón Þrándur í samtali við
Morgunblaðið. Búast má við endan-
legri ákvörðun um kvóta í Barents-
hafi í október.
„Við erum því að tala um 22%
aukningu í þorskmagni sem gæti far-
ið inn á markaðina,“ segir Jón Þránd-
ur, sem telur að það geti hugsanlega
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
Fimm lífeyrissjóðir hafa keypt er-
lendar eignir af Atorku Group. Sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðsins
er fyrst og fremst um að ræða 25%
hlut í breska dreifingarfyrirtækinu
NFW, sem dreifir olíu, matvöru og
fóðri. Félagið er skráð í Kauphöllina
í London og segir sérfræðingur á
markaði að kaupverðið hafi numið
um 2,9 milljörðum króna. Hluturinn
var keyptur á 20% yfirverði miðað
við markaðsgengi.
AO fjárfestingarfélag var stofnað
um kaupin. Hlutaféð er 4,8 milljarð-
ar króna, samkvæmt Lögbirtinga-
blaðinu. Lífeyrissjóðirnir fimm sem
eiga í félaginu eru Sameinaði lífeyr-
issjóðurinn, Stapi lífeyrissjóður, Líf-
eyrissjóður Vestmannaeyja og Festa
lífeyrissjóður. Atorka Group á auk
þess 27% hlut í nýja félaginu. Þrír
stærstu eigendur Atorku Group eru
Miðengi sem er í eigu Íslandsbanka
með 22%, Landsbankinn með 15%
og Arion með 7%, samkvæmt upp-
lýsingum frá Creditinfo.
Heimildir Morgunblaðsins herma
að Atorka Group muni á næstu mán-
uðum selja, væntanlega til íslenskra
aðila, hlut sinn í AO fjárfestingar-
félagi.
Gjaldeyrishöftin gera það að verk-
um að lífeyrissjóðirnir eiga erfitt um
vik að fjárfesta erlendis. Það er engu
að síður talið mikilvægt til að tryggja
æskilega áhættudreifingu í eigna-
safninu. Með því að kaupa í AO fjár-
festingarfélagi eignast sjóðirnir er-
lenda eign í skiptum fyrir íslenskar
krónur.
Atorka var skráð í Kauphöllina á
uppgangstímanum en kröfuhafar
tóku félagið yfir eftir bankahrun.
Lífeyrissjóðir kaupa af Atorku
 Ráðandi hluthafi í bresku dreifing-
arfyrirtæki  5 milljarðar í hlutafé
● Mestu þurrkar í
Bandaríkjunum í
50 ár valda því að
verð á landbún-
aðarvörum er í
methæðum á hrá-
vörumörkuðum.
Verð á korni og
sojabaunum er nú
hærra en það var
árin 2007-2008 en
þá brutust út
óeirðir vegna verðlagsins í meira en 30
löndum. Verð á hveiti er ekki í methæð-
um en hefur hækkað um 50% á fimm
vikum. Það er nú hærra en árið 2010
þegar Rússland setti á útflutningsbann,
segir í frétt Financial Times.
Einn af viðmælandi blaðsins hafði
áhyggjur af fátækum sem verja meira
en 75% af tekjum sínum í matarkaup.
Spáð er áframhaldandi þurrkum
næsta hálfan mánuð. Hækkanirnar árið
2008 má rekja til spákaupmennsku.
Matarverð aldrei hærra
Kornið fer illa út
úr þurrkunum
● Kaupmáttur launa dróst saman um
0,5% milli mánaða. Síðustu tólf mánuði
hefur vísitala kaupmáttar launa hækkað
um 1,4% og var 111 stig í júní, segir í
frétt frá Hagstofunni.
Launavísitala í júní var nær óbreytt
frá fyrri mánuði. Hún hækkaði um
0,04% milli mánaða. Síðastliðna tólf
mánuði hefur launavísitalan hækkað
um 6,9%. Hún er nú 443 stig.
Í kjarasamningum milli Samtaka at-
vinnulífsins og aðildarfélaga Alþýðu-
sambandsins og svo hins opinbera,
sem undirritaðir voru vorið 2011, var
kveðið á um sérstakt 10.000 króna álag
á orlofsuppbót sem kom til greiðslu í
júní 2011. Í launavísitölu júnímánaðar
2012 gætir ekki lengur áhrifa þessarar
álagsgreiðslu.
Kaupmáttur minnkaði
Stuttar fréttir…
 


   
  
   
  

 




 
  
  

 
  
!"# $% " &'( )* '$*
+,-./+
+0/.-1
+,2.21
,3.-12
,3./3,
+4.0-+
+,1.41
+./5-1
+54.24
+/,.,-
+,-.5+
+0/.0-
+,2.4,
,3./,2
,3./1,
+4.00-
+,4.++
+./50,
+54.02
+/,.14
,+2.05-0
+,/.++
+01.-,
+,-.35
,3./52
,3.1,,
+5.3-4
+,4.-1
+./025
+55.-0
+/2.+
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
S HELGASON
steinsmíði síðan 1953
SKEMMUVEGI 48 ▪ 200 KÓPAVOGUR ▪ SÍMI: 557 6677 ▪ WWW.SHELGASON.IS
SAGAN SEGIR SITT
● Fjármálaráðherrar evruríkjanna sam-
þykktu í gær aðstoð til handa Spáni með
lánum að upphæð 100 milljörðum evra.
Með lánveitingunni
er vonast til að fjár-
málastöðuleiki
komist á í landinu
og evrusvæðinu í
heild. Samþykktu
ráðherrarnir sam-
hljóða að verða við
lánabeiðninni, en
beðið hefur verið
eftir niðurstöðu af
mikilli eftirvænt-
ingu síðan Spánn sótti um lánið 25. júní.
Spánn ber fulla ábyrgð á nýtingu fjár-
munanna en stór hluti þeirra verður not-
aður til að koma til móts við lélega stöðu
spænskra banka, en sagt hefur verið frá
því að ólíklegt sé að tæplega 9% allra
lána í spænska hagkerfinu verði greidd
upp.
Í yfirlýsingu fjármálaráðherra evru-
ríkjanna kom fram að þótt Spánn hefði
ákvörðunarvald yfir fjármununum bæri
ríkisstjórninni enn að skera niður,
minnka fjárlagahallann og stuðla að
efnahagsumbótum.
Samþykkja 100 millj-
arða evra lán til Spánar
Mótmælt á Spáni.
Ráðlagður þorskkvóti
Barentshaf Ísland (tonn)
Heimild: Seafood Intelligence Report (Markó Partners)
2011-12 2012-13 Magnaukning
751.000
177.000
196.000
940.000
189.000
(25,2%)
19.000
(10,73%)